Một gia đình ở Hà Nội

Trong dịp giỗ bà dì của vợ tôi ở TP. Hồ Chí Minh (bà sinh ra ở Hà Nội), cả gia đình đã cùng tụ họp và nhiều tình huống xưng hô dở khóc dở cười đã xảy ra.

Khi nói chuyện, người Việt rất khắt khe trong việc xưng hô theo quan hệ họ hàng. Vì thế, ai cũng biết mình thuộc thế hệ nào và ai sẽ là người rửa bát cuối bữa ăn (có thể là người phụ nữ nhỏ tuổi nhất trong gia đình).

Tuy nhiên, cách xưng hô theo quan hệ họ hàng này nhiều khi dẫn đến những tình huống khó xử và phức tạp, đặc biệt là khi có một người kết hôn đến lần thứ 2.

Nhân dịp đám giỗ bà dì, tôi được giới thiệu với con gái riêng của chồng chị gái cùng mẹ khác cha của mẹ vợ tôi.Vì tôi 38 tuổi nên có thể gọi người phụ nữ ấy là “bác”hoặc thậm chí là “bà”, nhưng tôi lại được yêu cầu phải gọi là“chị”và gọi chồng chị - người đã ngoài 70 tuổi - là“anh”.

Chồng chị - người đang ngồi nhâm nhi cốc rượu vang đỏ trên ghế đá – là người đàn ông nhiều tuổi nhất trong căn phòng, nhưng theo quan hệ họ hàng ở gia đình vợ tôi thì ông không thể ngang hàng với những người nhiều tuổi nhất có mặt trong bữa tối hôm đó. Và người đàn ông ngoài 70 này phải gọi bố vợ tôi là “chú” với một chút gượng gạo.

Khi bữa ăn bắt đầu, màn thực hành với đại từ nhân xưng tiếp tục diễn ra khi một người đàn ông 35 tuổi – là“cháu trai”của tôi – bế xốc cô con gái 10 tuổi lên trước mặt tôi và yêu cầu con bé chào “ông”và chào “chú” với cậu con trai 4 tuổi của tôi – kẻ đang bận giận dỗi dưới gầm bàn. Vì vợ tôi là chị cả trong nhà nên con trai của em gái cô ấy phải gọi con trai tôi là“anh”mặc dù con trai tôi ít tuổi hơn nhiều.

Người Việt thường xưng hô ở ngôi thứ ba, ví dụ như một bà mẹ thường tự xưng là“mẹ” hoặc “má”khi nói chuyện với các con. Cách xưng hô này rất hữu ích khi lâu ngày bạn không gặp họ.

Một lần khác, cũng trong một lần tụ họp gia đình, vợ tôi bảo tôi phải lễ phép với một người phụ nữ trung niên vì cô ấy là người có cấp bậc cao nhất trong họ hàng nhà bố vợ tôi. Thế tên cô ấy là gì? – tôi hỏi. Vợ tôi nhún vai. Cô ấy không nhớ tên và chuyện đó cũng không quan trọng. “Chỉ cần chào là “bác”thôi!”

Thậm chí, cả khi không phải mối quan hệ họ hàng, người Việt cũng thích sử dụng cách xưng hô theo độ tuổi.

Khi 2 người Việt cùng lứa tuổi gặp nhau lần đầu, họ sẽ cố gắng đoán từ ngoại hình hoặc cách nói chuyện xem ai nhiều tuổi hơn. Nhưng họ cũng có thể nhầm. Vợ tôi đã từng khá khó chịu khi phát hiện ra một người mà cô ấy gọi là “chị”trong nhiều năm thực ra lại trẻ hơn cô ấy.

Vấn đề trở nên phức tạp hơn với những người không thông thạo tiếng Việt.

Để thể hiện sự tôn trọng với khách hàng quen, người chủ tiệm bánh khoảng 40 tuổi mà tôi vẫn hay ghé qua khi ở Hà Nội chào tôi: “chào anh”, nhưng trong trường hợp này nó giống như là “chào em”thì đúng hơn, và vì không hiểu được ngữ cảnh nên tôi đã chào lại: “chào em”. Nhưng ngay lập tức, ông chủ cửa hàng nói: “Anh không thể gọi tôi là “em” vì anh trẻ hơn tôi nhiều”, vì thế hãy gọi tôi là “anh” như tôi gọi anh”.

Chà, có vẻ như sẽ dễ dàng hơn khi gọi cà phê từ một “cô em”.

• Nguyễn Thảo(Theo Guardian)

Mobile Money còn có riêng một ưu điểm nữa, đó là ngay cả khi không có kết nối Internet, chỉ cần có sóng di động, thuê bao nhà mạng vẫn có thể chuyển tiền cho nhau. Vì thế Mobile Money phù hợp với đại đa số người dùng, linh hoạt trong nhiều hoàn cảnh, nhất là người dân vùng sâu vùng xa, điều kiện khó khăn.

Cách lì xì bằng Mobile Money Viettel

Để đăng ký Mobile Money của Viettel, người dùng có thể ra điểm giao dịch gần nhất, hoặc đăng ký trên app di động Viettel Money nếu thuận tiện.

Để sử dụng Mobile Money của Viettel, người dùng có thể bấm gọi *998#. Sau đó, hãy bấm phím 2 để chuyển tiền đến số điện thoại khác, với điều kiện số điện thoại đó cũng đã đăng ký Mobile Money.

Trong quá trình hoàn tất, người chuyển tiền cần nhập thông tin theo chỉ dẫn của hệ thống, bao gồm số điện thoại người nhận.

Để sử dụng Mobile Money của Viettel, người dùng có thể bấm gọi *998#. Sau đó, hãy bấm phím 2 để chuyển tiền đến số điện thoại khác.

Cách lì xì bằng Mobile Money VinaPhone

Để đăng ký Mobile Money của VinaPhone, người dùng có thể ra điểm giao dịch gần nhất, hoặc đăng ký trên app di động VNPT Pay nếu thuận tiện.

Để sử dụng Mobile Money của VinaPhone, người dùng có thể bấm gọi  *9191#. Để chuyển tiền giữa 2 tài khoản Mobile Money, người dùng nhập số 1.

Sau đó, hãy nhập số điện thoại người nhận và số tiền muốn chuyển. Khi hoàn tất hệ thống sẽ có thông báo tổng hợp.

Để sử dụng Mobile Money của VinaPhone, người dùng có thể bấm gọi *9191#. Để chuyển tiền giữa 2 tài khoản Mobile Money, người dùng nhập số 1.

Anh Hào

Mobile Money khác gì ví điện tử?

Hiện nay chưa phải ai cũng hiểu rõ Mobile Money khác gì so với ví điện tử. Thực tế những ưu điểm của Mobile Money làm phong phú hơn cho hệ thống trung gian thanh toán không dùng tiền mặt.

Trong chương trình Đối thoại chính sách của Đài Truyền hình Việt Nam phát sóng ngày 13/8, nhóm Đối thoại giáo dụcđã đề cập tới các vấn đề nóng của giáo dục hiện nay: kỳ thi quốc gia, thị trường giáo dục, tạo nguồn nhân lực.

Buổi đối thoại diễn ra với sự dẫn dắt của biên tập viên Quang Minh và 3 khách mời. Dưới đây là thảo luận về "thị trường giáo dục".

Biên tập viên Quang Minh:Xin hỏi ông Ngô Bảo Châu là từ câu chuyện dừng 207 ngành học tại các trường đại học, nó để lộ những vấn đề gì, khiếm khuyết gì của các trường đại học hiện nay?

GS Ngô Bảo Châu:Về vấn đề này, trong nhóm chúng tôi đã có thảo luận và có nhiều ý kiến khác nhau.

Theo ý kiến cá nhân,, tôi khá ủng hộ việc dẹp bớt những khóa đào tạo kém chất lượng, một số khóa đào tạo không đủ giáo viên cơ hữu, hay tôi đặc biệt lưu ý những khóa đào tạo từ xa. Khi mà thay vì học cả học kỳ, sinh viên chỉ học 1 tuần hoặc vài ngày. Những khóa học từ xa có rất nhiều tiêu cực khác, kể cả trong lối sống của giáo viên.

Về vấn đề này tôi nghĩ là, tuy rằng nó đi ngược với nguyên tắc của thị trường nhưng cần phải quản lý chặt và mạnh dạn dẹp bớt những hình thức đào tạo như vậy.

Việc này đòi hỏi một sự dũng cảm nhất định vì khi làm như vậy thì hiển nhiên là cơ quan quản lý đánh vào nồi cơm của một số giáo viên, giảng viên. Nhưng theo ý kiến cá nhân của tôi thì nên làm và cần làm.

BTV Quang Minh: Như vậy, ý kiến của ông là đây là một thị trường đặc thù và cần sự quản lý chặt của cơ quan Nhà nước?

GS Ngô Bảo Châu:Ý kiến chung của tôi thì vẫn tin rằng về lâu về dài thì cái làm thay đổi cục diện giáo dục vẫn là sự tự chủ của các trường đại học và cạnh tranh, làm nên sức mạnh của từng trường một. Nhưng tôi cũng nghĩ rằng vẫn phải thường xuyên kiểm tra về mặt chất lượng.

BTV Quang Minh:Xin mời ý kiến thêm của anh Ngọc Anh. Thực ra, ông Ngô Bảo Châu cũng đã đặt ra một vấn đề đang gây tranh cãi về mặt dư luận là có nên coi giáo dục là một thị trường hay không? Hay là một lĩnh vực rất đặc thù, cần sự quản lý chặt của cơ quan Nhà nước? Bởi vì hiện nay chúng ta đang động chạm đến vấn đề con người.

PGS Trần Ngọc Anh:Tôi là người nghiên cứu kinh tế. Quan điểm của tôi là giáo dục đại học thực sự là một thị trường và nó có thể hoạt động tốt, ít cần sự can thiệp của Nhà nước, Chính phủ.

PGS Trần Ngọc Anh

Nếu anh hỏi tôi về bệnh viện thì tôi sẽ nói không phải. Y tế là lĩnh vực mà bệnh nhân khi đến họ khó có thể biết chất lượng khám như thế nào, cái máy đó, thuốc đó có chữa được cho họ không.

Nếu anh hỏi tôi về giáo dục phổ thông thì tôi cũng nói đó không phải do thị trường quyết định.

Nhưng tôi nghĩ rằng giáo dục đại học là nơi mà người tiêu dùng biết khá tốt về chất lượng giáo dục, nên ở đó không có vấn đề hạn chế thông tin nhiều như hai lĩnh vực trước tôi nêu.

Theo tôi thì nên mở rộng vai trò thị trường. Một trong những điều mà tôi nghĩ chúng ta có thể làm để bật phá được giáo dục đại học của mình là nên để cho thị trường tham gia một cách mạnh mẽ hơn.

BTV Quang Minh: Nhưng liệu có là mạo hiểm hay không khi mà một quyết định sai của người học sẽ dẫn đến 4 hoặc 5 năm và ảnh hưởng đến tương lai của chất lượng nguồn nhân lực?

PGS Trần Ngọc Anh: Chính xác.

Vai trò của Nhà nước không phải là xông ra để cung cấp dịch vụ này.

Vai trò của Nhà nước không phải là chặn các giấy phép để cho họ không được mở ra để tăng sự cạnh tranh.

Vai trò của Nhà nước là có những quy định đúng, và các trường như vừa nêu trong phóng sự vừa rồi không đạt tiêu chuẩn thì đóng cửa. Tôi hoàn toàn đồng ý.

Vai trò quan trọng hơn của Nhà nước là cung cấp thông tin cho người đi học để họ biết trường đó chất lượng như thế, trình độ giáo viên như thế, cơ sở vật chất như thế. Phải có một chỗ để công bố thông tin này để người đi học lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, mình phải rất cẩn thận trong việc hạn chế sự cạnh tranh. Theo quan điểm của tôi là như vậy.

Tại phiên "Đối thoại giáo dục" diễn ra ngày 31/7 ở TP.HCM, khi trình bày quan điểm của mình,  dẫn lập luận của nhà kinh tế học nổi tiếng Adam Smith, PGS Trần Ngọc Anh phát biểu: "Chúng ta có một trường học tốt không phải nhờ vào lòng tốt của ông hiệu trưởng, các thầy cô giáo đấy là một phần  mà chính là sự ích kỉ của họ. Tức là họ muốn để cho sự thành công của họ và thành công ấy gắn với chất lượng giáo dục mới đưa trường đó đi lên và đó chính là cơ chế thị trường trong giáo dục".

 BTV Quang Minh:GS Ngô Bảo Châu có bình luận gì thêm không vì tôi sợ rằng trong một cơ chế thị trường chưa thực sự hoàn hảo như ở Việt Nam thì mọi thông tin như đề xuất mà anh Ngọc  Anh nói đều có thể bị làm méo mó ở một công đoạn nào đó?

GS Ngô Bảo Châu:Tôi cũng nghĩ là xã hội Việt Nam còn rất xa với một cơ chế tự chủ hoàn hảo, đặc biệt là tâm lý sính bằng cấp hay sự thăng tiến trong cơ quan Nhà nước, phụ thuộc rất nhiều vào bằng cấp. Bằng cấp có thực chất hay không người ta ít đặt câu hỏi, mà người ta hay đặt câu hỏi là anh có bằng hay không.

Khi có sự méo mó về mặt thị trường như vậy thì sẽ kéo theo sự méo mó trong đào tạo. Người ta sẵn sàng trả tiền để theo học những khóa học mà người ta biết là chất lượng không tốt, miễn là có cái bằng.

Vì thế nên là theo tôi nghĩ cơ quan quản lý vẫn nên có trách nhiệm can thiệp vào sự méo mó của thị trường.

BTV Quang Minh: Đó là một đặc thù rất Việt Nam và không có ở nơi khác?

GS Ngô Bảo Châu:Có lẽ là ở những nước kém phát triển như Việt Nam

PGS Ngọc Anh:Tôi muốn tranh luận với anh Châu một chút.

Quan điểm của tôi khi muốn cải cách giáo dục là mở bung ra. Tôi đang nói đến phương án ít can thiệp. Tất cả nhảy vào kinh doanh giáo dục lợi nhuận, phi lợi nhuận… Có hàng trăm trường đại học vào cạnh tranh, họ có thể đưa ra các sản phẩm tốt hay xấu.

Một thời gian sau, sẽ có một nhóm các trường đại học tập trung vào chất lượng, họ đi vào nhóm thị trường muốn mua chất lượng giáo dục cao, một số thì đưa loại chất lượng trung, số còn lại cung cấp chất lượng kém.

Thế thì, những trường tập trung vào chất lượng cao sẽ thành lập một hiệp hội giống như các nước khác và các hiệp hội đó sẽ đặt ra yêu cầu nếu muốn tham gia hiệp hội đó thì phải đảm bảo tiêu chuẩn này kia và họ sẽ kiểm tra.

Như vậy, sẽ có 20-30 trường tốt nhất sẽ thành một nhóm, loại trung sẽ thành một nhóm…Như thế dần dần sẽ hình thành các nhóm. Thị trường tự phân loại để phục vụ nhân dân các nhu cầu khác nhau.

Nhưng để các trường tự sắp xếp theo thị trường như thế thì sẽ có một giai đoạn hỗn loạn và có thể mất 5-7 năm.

Vai trò của nhà quản lý là làm sao để quá trình này ít xảy ra nhiều hỗn loạn đau đớn nhất.

Sự kiểm duyệt một chất lượng nhất định để cho những trường không có giáo viên, cơ sở gì vẫn đi bán bằng được thì phải loại bớt những loại trường đó đi, nhưng không nên cản trở khi người ta đến đăng ký thành lập trường, mình đưa ra các tiêu chuẩn quá chặt chẽ, khiến không nâng được sức cạnh tranh. Thế cho nên vai trò cũng rất là khó.

Nhưng theo tôi nghĩ, động lực thị trường vẫn là động lực quan trọng để nâng cao chất lượng, phục vụ nhân dân ở các nhu cầu khác nhau.

PGS Đỗ Quốc Anh

BTV Quang Minh:Mời thêm ý kiến của anh Quốc Anh. Bởi vì thực ra ở Việt Nam có rất nhiều ngành nghề kinh doanh được liệt vào dạng kinh doanh có điều kiện, có nghĩa là không thể nào anh cứ đăng ký là anh được phép kinh doanh.

PGS Đỗ Quốc Anh: Tôi cũng là một nhà nghiên cứu kinh tế. Thành ra cũng có suy nghĩ tương đồng hơn với anh Ngọc Anh. Tôi tin tưởng vào giải pháp lâu dài là giải pháp thị trường, tức là thị trường sẽ tự quyết định và tự phân cấp, phân tầng như anh Ngọc Anh nói.

Nhưng có lẽ tôi bảo thủ hơn một chút, tức là tôi rất muốn nhấn mạnh vào quá trình quá độ.

Để đạt được đến tương lai dựa hoàn toàn vào thị trường thì vai trò của Nhà nước như anh Châu nói cũng quan trọng. Cụ thể là trong việc cung cấp thông tin đầy đủ và giám sát về mặt thông tin. Nhưng bù lại, song song với chuyện đó là cố gắng giảm bớt rào cản về thủ tục, tăng thêm tính minh bạch về mặt thông tin.

Tức là đáng ra Nhà nước bỏ rất nhiều thời gian về việc xét duyệt thì bây giờ cố gắng đầu tư nhân lực và công sức vào việc tìm hiểu kỹ thông tin chính xác ở các trường đại học để có thể cung cấp thông tin tốt nhất cho người đi học và cho nhà tuyển dụng.

GS Ngô Bảo Châu:Tôi xin bổ sung một ý nhỏ, là tôi vẫn tin vào vai trò trong quản lý giáo dục. Nhưng mặt khác tôi cũng tin rằng tương lai của một nền giáo dục mà chúng ta cần hướng đến không phải là nền giáo dục đồng phục, đâu cũng giống đâu, mà cần sự đa dạng, có nhiều lựa chọn cho tất cả mọi người.

Tôi tin rằng con người rất khác nhau. Nhu cầu để họ phát triển được hết khả năng của mình là khác nhau. Vì vậy, bản thân giáo dục phải hết sức đa dạng.

"Kim tự tháp" giáo dục đại học

Trong "trách nhiệm 360 độ", hiệu trưởng chịu trách nhiệm với các bên, trong đó sinh viên là đối tượng quan trọng nhất. Nguồn: Báo cáo "Minh bạch và Trách nhiệm giải trình là Động lực cải cách" của PGS Trần Ngọc Anh, PGS Đỗ Quốc Anh

Đề xuất cơ chế cạnh tranh

Xem toàn bộ buổi đối thoại dưới đây:

Động thái của FED xuất hiện trong bối cảnh hơn 90 quốc gia đang nghiên cứu đồng tiền kỹ thuật số riêng. Ngân hàng trung ương châu Âu phát triển đồng EUR điện tử, còn Trung Quốc thì đưa vào thử nghiệm sử dụng đồng NDT số (e-CNY), được phát triển từ năm 2014.

Theo báo cáo của FED, Chính phủ Mỹ đang tìm kiếm các biện pháp nhằm “duy trì vị thế thống trị quốc tế của đồng USD”. Việc tiến hành nghiên cứu công khai sẽ giúp chính phủ tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty thiết kế những hệ thống tương thích với cơ quan chức năng.

Đồng tiền số của ngân hàng trung ương có thể bao gồm một số ưu điểm của cả đồng tiền mặt liên bang và tiền kỹ thuật số tư nhân như: dễ dàng và nhanh chóng giao dịch giữa cá nhân và doanh nghiệp (thậm chí xuyên biên giới); dễ tiếp cận với những người không có tài khoản ngân hàng; an toàn và đảm bảo hơn khi không phải lo ngại vấn đề thanh khoản.

Về mặt trái tiềm ẩn, chính phủ có thể phải can thiệp điều chỉnh phản ứng của thị trường khi cơ quan nhà nước tiếp quản vai trò truyền thống của các ngân hàng thương mại. Đồng thời, người dùng cần tin tưởng trực tiếp vào chính phủ với tất cả thông tin tài chính của họ, mặc dù báo cáo của FED cho rằng sự lo ngại này có thể được giảm thiểu thông qua các “trung gian” và “tận dụng các công cụ hiện có”.

Một đồng tiền điện tử không nhất thiết phải dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain). FED khẳng định chưa có đề xuất cụ thể nào liên quan thiết kế hay công nghệ để phát triển USD kỹ thuật số và sẽ tiếp tục nghiên cứu những lựa chọn.

Cơ quan này cũng cho biết, đồng tiền số nếu được tạo ra, sẽ phải đáp ứng các yêu cầu về “quyền riêng tư, được trung gian, có khả năng giao dịch rộng rãi và xác minh danh tính”.

Vinh Ngô (Theo TheVerge)

Thái Lan sẽ phát hành tiền kỹ thuật số trong quý 1/2022

Sau Trung Quốc, Thái Lan sẽ phát hành các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương bán lẻ vào năm tới.  

Tiến Đạt và vợ chia sẻ tin vui có con cách đây không lâu.

"Em chỉ ở tháng thứ 5 và cân nặng mới lên được 3 kg, nâng tổng số cân nặng lên 55,5 kg nên đừng hỏi em sắp đẻ nữa. Do em mập mạp tròn trịa sẵn, chứ không phải em sắp đẻ đâu", cô viết.

Bằng giọng điệu hóm hỉnh, Thụy Vy cũng cho biết thời gian qua cô vướng không ít tin đồn cưới chạy bầu. Chính vì thế, cô muốn dịp này chủ động chia sẻ để mọi người bớt hoang mang.

“Trên Facebook, ai cũng hỏi sao hình ảnh bự quá vậy, mấy người hỏi sắp đẻ à. Còn ai gặp ở ngoài lại thắc mắc sao 5 tháng mà nhìn nhỏ quá vậy, sợ tăng cân không dám ăn hả”, hot girl 9X viết.

Bên dưới dòng trạng thái, nhiều bạn bè và người thân của Thụy Vy để lại bình luận động viên. “Nghe chi mấy lời thiên hạ rồi suy nghĩ cho mệt. Cứ vui vẻ mẹ và bé đều khỏe là được rồi em”, chị của hot girl nhắn nhủ đến cô.

Cả hai có cùng niềm đam mê du lịch và thường chia sẻ hình ảnh tình cảm trên trang cá nhân.

Cuối năm 2018, Tiến Đạt và Thụy Vy tổ chức đám cưới tại quê nhà Bình Thuận. Thụy Vy kém Tiến Đạt 10 tuổi. Cả hai quen nhau qua công việc và đã gắn bó với nhau được hơn một năm trước khi chính thức bước vào đời sống hôn nhân.

Trong lần chia sẻ với VietNamNet, Thụy Vy cho hay, khi biết tin cô mang thai, cả gia đình cô vô cùng mừng rỡ. Riêng Tiến Đạt, anh bắt đầu tìm hiểu và đọc rất nhiều kiến thức bổ ích để chăm sóc vợ giai đoạn này.

"Tôi mới có em bé thôi nên còn nghén nhiều lắm. Tôi ăn được nhiều nhưng ăn xong lại cho ra ngoài hết. Mỗi ngày bây giờ chỉ ăn và nôn làm cả nhà phải chăm sóc. Giờ tình trạng của tôi cũng đỡ hơn một chút nên cả nhà cũng đỡ lo", Thụy Vy chia sẻ.

Từ khi mang thay, cô và chồng cũng thay đổi dần nhiều thói quen, cách sinh hoạt để có thể đảm bảo em bé được phát triển khoẻ mạnh một cách tự nhiên nhất từ lúc còn trong bụng mẹ.

Tuấn Chiêu

Vợ 9X của rapper Tiến Đạt đã mang thai 3 tháng

 - Thuỵ Vy vui mừng chia sẻ tin vui đang mang bầu tháng thứ 3, tuy nhiên, cô nàng bị nghén không ăn được nhiều nên giảm cân trong giai đoạn này.