Lại có trẻ tử vong sau tiêm vắc xin

Đội hình ra sân

Bayern Munich: Ulreich; Laimer, Upamecano, Kim, Davies; Kimmich, Goretzka; Sane, Musiala, Gnabry; Kane.

MU: Onana; Dalot, Lindelof, Martinez, Reguilon; Casemiro, Eriksen; Fernandes, Rashford, Pellistri, Hojlund.

Bàn thắng: Sane 28', Gnabry 33', Kane 54' (pen), Tel 90'+2 - Hojlund 49', Casemiro 88', 90'+5

Trực tiếp bóng đá Arsenal vs Tottenham: Derby không khoan nhượng

HLV Hứa Hiền Vinh: U19 Việt Nam đặt mục tiêu thắng Australia

Bàn thắng: Saravanan 14', 47', 54', 63', Azim 45'+3, Ajman 88', Aiman

Ảnh: Hải Hoàng

Một nghiên cứu mới mở rộng của UNESCO - cơ quan khoa học, giáo dục và văn hóa của Liên Hợp Quốc – cho thấy, mức độ chi tiêu của các quốc gia cho hoạt động thực hành khoa học tăng cao trên toàn thế giới từ trước khi đại dịch nổ ra. Báo cáo được xuất bản 5 năm một lần này tổng hợp dữ liệu từ 193 quốc gia, được đánh giá như một phong vũ biểu cả về mức độ hỗ trợ cho nỗ lực khoa học và các lĩnh vực nghiên cứu chính. 

Cụ thể, trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2018, chi tiêu cho nghiên cứu trên toàn thế giới tăng 19,2%, cao hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu (14,8%). Lượng đầu tư tăng thêm đó có nghĩa là tỷ trọng GDP chi cho nghiên cứu tăng trung bình từ 1,73% lên 1,79%.

Phần lớn sự tăng trưởng đến từ một quốc gia (xem biểu đồ 1). Nhằm giành được ưu thế khoa học trước Mỹ, Trung Quốc đã tăng chi tiêu từ 135 tỷ USD năm 2008 lên 439 tỷ USD vào năm 2018.

Khoảng 9/10 chi tiêu cho nghiên cứu, sản lượng và nhân sự đến từ các nước G20; 4/5 tổng số các nước chi chưa đầy 1% GDP cho nghiên cứu. Ở mức 4,9%, Israel đầu tư nhiều nhất vào nghiên cứu và phát triển tính theo tỷ trọng GDP của bất kỳ quốc gia nào.

Báo cáo cũng tính đến các báo cáo khoa học, tăng 21% trên toàn cầu từ năm 2015 đến năm 2019.

Chi tiêu của Mỹ, EU và Trung Quốc vào nghiên cứu và phát triển, đơn vị: tỷ USD

Có thể do văn hóa “xuất bản hoặc tàn lụi” tại các trường đại học, Liên minh châu Âu (28,6%), Trung Quốc (24,5%) và Mỹ (20,5%) đảm đương phần lớn công việc này. Dẫu vậy, các nước đang phát triển cũng tăng sản lượng lên 71%.

Phần lớn sự tăng trưởng tập trung trong một danh mục rộng lớn - trí tuệ nhân tạo và người máy - với 147.806 ấn phẩm vào năm 2019, tăng từ con số 109.521 năm 2011. Những công nghệ như vậy ngày càng được sử dụng nhiều ở các nước phát triển và được coi là liều thuốc giải cho tỷ lệ sinh thấp và dân số già hóa.

Đặc biệt, Nhật Bản còn coi robot là trung tâm trong tương lai, sử dụng máy bay không người lái để giao hàng, dùng "robot nông nghiệp" để làm việc trên cánh đồng và máy hình người để hỗ trợ trong các trại dưỡng lão.Trong thế giới đang phát triển, một bối cảnh nghiên cứu rất khác đã xuất hiện, chịu sự chi phối của mối đe dọa biến đổi khí hậu.

Trong nỗ lực ngăn chặn các thảm họa môi trường, các nước nghèo tập trung nhiều hơn vào tính bền vững. Những nước như Guyana và Senegal đã bắt đầu đầu tư vào một số nguồn năng lượng tái tạo bằng các nguồn thu từ khai thác nhiên liệu hóa thạch. Hiện nay, họ chủ yếu dựa vào công nghệ và chuyên môn của nước ngoài.

Sự hợp tác khoa học quốc tế thể hiện rõ ràng nhất ở các lĩnh vực liên quan đến biến đổi khí hậu. Phát triển nhanh nhất trong số 56 chủ đề nghiên cứu được UNESCO xác định trong báo cáo là về loại bỏ các mảnh vụn nhựa trôi nổi trên đại dương. Trong năm 2011, chỉ có 46 đề tài xem xét vấn đề này và năm 2019, con số đã lên đến 853.

Cây trồng thích ứng với khí hậu là chủ đề phát triển nhanh thứ hai, được thúc đẩy bởi nghiên cứu ở các nước có thu nhập thấp. Vào năm 2011, chỉ có 4,5% nghiên cứu về chủ đề này nhưng vào năm 2019, tỷ lệ đã tăng lên 11,4%. 

Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, tính theo phần trăm GDP ở các nước và vùng được lựa chọn.

 Theo Tạp chí Economist, báo cáo của Liên Hợp Quốc là một tín hiệu cho thấy, nghiên cứu có thể không còn được coi là một ưu tiên lớn trong ngân sách của các quốc gia. Các tác giả kêu gọi các chính phủ đầu tư nhiều hơn và chiến lược hơn vào nghiên cứu, bằng cách khuyến khích sự đổi mới trong khu vực tư nhân. Theo họ, đầu tư và tăng trưởng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đang tăng lên nhưng “khoa học bền vững vẫn chưa phải là chủ đạo trong xuất bản học thuật”.

Đại dịch Covid-19 chứng tỏ thế giới hoàn toàn có thể đạt được những bước nhảy vọt khi cộng đồng khoa học tập trung sự chú ý vào một vấn đề. Không nên tiêu tán năng lượng có được từ đại dịch, và cần đặt một trọng tâm tương tự vào mục tiêu giải quyết biến đổi khí hậu. 

Báo cáo Khoa học năm 2021 của UNESCO có tựa đề “Chạy đua với thời gian để phát triển thông minh hơn”, thể hiện kinh nghiệm của các nước về chuyển đổi kỹ thuật số kép và chuyển đổi thân thiện môi trường để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

Báo cáo dài 762 trang, được thực hiện trong thời gian hơn 18 tháng bởi 70 tác giả từ 52 quốc gia. Đây là tài liệu được xuất bản 5 năm một lần để xác định các xu hướng đương thời trong quản trị khoa học.

Các tác giả nhận thấy, đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy mạnh mẽ sự theo đuổi phát triển khoa học, bởi muốn giải quyết được cuộc khủng hoảng y tế này cần phải có sự hỗ trợ và hợp tác khoa học giữa các cơ quan, ban ngành của chính phủ và các cộng đồng, đồng thời cần phải có các hệ thống khoa học mở, tính đến một tiến trình khoa học toàn diện, dân chủ và minh bạch hơn.

Thanh Hảo

Covid-19 mở ra cơ hội giải mã bí ẩn virus

Sự xuất hiện của Covid-19 có thể giúp các nhà khoa học tìm được nguyên do một số người bị nhiễm virus thông thường lại có biến chứng nghiêm trọng.

Bà Lê Thị Bích Thuận - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Đà Nẵng chia sẻ: “Với nhu cầu phát triển không ngừng của thời đại mới, cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đã dẫn đến sự bùng nổ về nhu cầu việc làm trong ngành công nghệ thông tin và mở ra nhiều cơ hội cho các bạn trẻ có sở thích, có đam mê theo đuổi công nghệ. Việc trang bị những kiến thức, kỹ năng thông qua việc trải nghiệm tại những cuộc thi thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin sẽ giúp cho các em học sinh có được nền tảng quý giá vững vàng để xây dựng ước mơ, cơ hội lựa chọn công việc trong tương lai”. 

Những năm gần đây, Đà Nẵng là một trong những địa phương có phong trào STEM phát triển mạnh mẽ, bởi vậy cuộc thi Solve For Tomorrow luôn nhận được sự hưởng ứng và tham gia nhiệt tình của nhiều đội thi đến từ thành phố này. 

Chương trình Roadshow phát động cuộc thi tại Đà Nẵng năm nay là một trong những nỗ lực của Samsung nhằm chung tay cùng Đà Nẵng đẩy mạnh hơn nữa phong trào STEM, đồng thời mang chương trình đến gần hơn với các học sinh và giáo viên đến từ miền Trung. 

Có mặt tại sự kiện, em Nguyễn Minh Thư - đại diện đội Blue Dreams đến từ THCS - THPT Nguyễn Khuyến, TP Đà Nẵng - đội thi giành giải nhất bảng A Cuộc thi Solve For Tomorrow năm 2022 với dự án với "Hệ thống quản lý thư viện thông minh" chia sẻ: “Solve for Tomorrow không chỉ là một sân chơi công nghệ để học tập những kiến thực về STEM hay những kỹ năng mềm, mà còn là nơi giúp chúng em thực hiện hóa những ý tưởng sáng kiến vì một cộng đồng tốt đẹp hơn. Với chúng em, chiến thắng cuối cùng chính là chiến thắng bản thân mình khi bước ra khỏi vùng an toàn, tự tin kiến tạo và làm chủ tương lai. Em hy vọng sẽ có nhiều đội thi đến từ miền Trung tham gia cuộc thi này hơn nữa”.

Theo kế hoạch, sau Đà Nẵng, chuỗi Roadshow sẽ kết thúc tại TP.HCM vào tháng 6/2023. Ban tổ chức dự kiến số lượng học sinh và giáo viên đăng ký cùng số lượng bài dự thi năm nay sẽ tăng gấp 2 lần so với năm 2022. Cụ thể, sẽ có khoảng 140.000 học sinh và giáo viên đăng ký cùng hơn 2.000 bài thi tham dự được gửi từ các trường THCS và THPT trên cả nước.

Năm nay, Solve for Tomorrow 2023 tại Việt Nam sẽ được triển khai trong vòng 7 tháng, từ ngày 12/04/2023 đến hết ngày 11/11/2023 và được chia thành 2 bảng: bảng A dành cho học sinh THCS và bảng B dành cho học sinh THPT cùng với 3 vòng thi. Các em học sinh sẽ ứng dụng các kiến thức STEM và tư duy thiết kế (design thinking) nhằm tìm ra và hiện thực hóa các giải pháp sáng tạo nhằm xử lý các vấn đề xã hội hiện hữu.

Các đội thi lọt Top 40 cũng sẽ được hướng dẫn bởi đội ngũ cố vấn chuyên môn cao cấp là các chuyên gia và nhân viên của Samsung, đồng thời có cơ hội trau dồi kỹ năng mềm thông qua hội thảo đặc biệt trong khuôn khổ chương trình.

Đặc biệt, Samsung cũng tăng quy mô giải thưởng dành cho các trường học và học sinh tham gia. Cụ thể tổng giá trị giải thưởng của cuộc thi năm nay sẽ tăng lên gần 8 tỷ VNĐ với nhiều hạng mục giải hấp dẫn. Đặc biệt, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học STEM tại Việt Nam, các trường có đội thi đạt giải Nhất sẽ được Samsung tài trợ một phòng học chức năng - STEM Lab trị giá hơn 1 tỷ VNĐ.

Quốc Tuấn