- Trong số các cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới, nước Anh đang đi tiên phong theo hướng xây dựng một nền công nghiệp điện hiện đại, trong lành ít phát thải khí nhà kính… Và sự kiện “Brexit” của Anh khỏi EU không cản trở đường lối này.

Quốc gia hàng đầu điện năng

Ngay ở thời kỳ đầu công nghiệp hóa, nước Anh đã nằm trong số quốc gia xây dựng nền điện năng sớm nhất với các nhà máy nhiệt điện; gồm cả nhiệt điện “sạch” với nhiên liệu là dầu, khí đốt và cả nhiệt điện “bẩn” theo nghĩa là phát thải nhiều khí nhà kính do sử dụng nhiên liệu than đá.

Và, tiếp theo, quốc đảo này cũng không tụt hậu so với các quốc gia lục địa trong việc phát triển các dạng điện năng khác, từ các loại như thủy điện, điện sinh khối ... đến điện công nghệ cao như điện hạt nhân hay các loại điện có nguồn dự trữ vô tận trong tự nhiên như điện gió, điện năng lượng mặt trời.

Sự đánh giá trên phản ảnh trong bảng số liệu thống kê mới cho năm 2015 (bảng số 1), ở đó cho thấy sự đóng góp điện lượng và tỉ lệ phần trăm của các nguồn điện khác nhau ở nước Anh.

Trong đó, bốn loại điện năng chủ yếu; từ điện “cổ điển” như nhiệt điện sử dụng khí đốt và sử dụng than đá đến điện công nghệ cao (điện hạt nhân) và điện năng lượng tái tạo, tất cả đều đóng vai trò chủ yếu và tỷ lệ đóng góp gần như tương đương nhau với 29,5%, 23%, 21% và 25%.

Ngoài ra, là quốc đảo nhưng nước Anh không đứng cô lập, ngược lại đã và đang tiến hành nối mạng cao áp với các nước cận kề như Pháp, Hà Lan, Bỉ, Na Uy, Đức. Ireland. Qua đó, Anh nhập thêm điện, chủ yếu là điện hạt nhân, với điện lượng (tính cho năm 2015) khoảng 21 TWh từ Pháp (13,8 TWh) và Hà Lan (8,0 TWh). Mặt khác, xuất điện sang Ireland với 0,9 TWh là động tác mở đầu.

Sức mạnh của điện hạt nhân

Bản đồ phân bố các nhà máy điện hạt nhân của Anh Quốc

Nước Anh được xem như cây đại thụ trong số vài quốc gia trên thế giới tiên phong trong con đường xây dựng ngành công nghiệp điện hạt nhân.

Nước Anh sớm xây dựng một loạt các nhà máy điện hạt nhân rải rác dọc bờ biển đông và tây. Đến năm 1997 tỷ lệ đóng góp của điện hạt nhân vào công suất điện tổng cộng đạt đỉnh với 26%. Sự cố hạt nhân Fukushima không ảnh hưởng gì với chính sách điện hạt nhân của nước Anh.

Đến nay, 15 lò phản ứng lớn nhỏ vẫn đang cung cấp điện năng cho cả nước (xem bảng 2) với tổng công suất 8883 MWe. Trong đó, đáng chú ý nhà máy điện Hinkley Point B khởi động từ năm 1976, sau 40 năm nay vẫn tiếp tục cung cấp điện lên lưới điện quốc gia.

Hiện tại và thời gian sắp tới, việc xây dựng mới các nhà máy điện hạt nhân không thể dừng vì nó có vai trò lớn trong việc đáp ứng các nhu cầu điện năng của Anh nhằm đối phó với tình trạng sẽ đóng cửa hơn 40% số nhà máy điện hạt nhân “quá đát” trước năm 2025, đồng thời bù đắp với sự sụt giảm mạnh sản lượng dầu mỏ và khí đốt chỉ trong một số năm sắp tới.

Điện hạt nhân trong lâu dài vẫn là 1 trong 3 nguồn điện chủ yếu, cùng với điện gió ngoài biển và điện dầu - khí đốt giúp Anh quốc thực hiện chủ trương đa dạng hóa, sạch hóa và bảo đảm an ninh nguồn năng lượng của nước mình.

Chính phủ Anh dự kiến với chi phí khoảng 14 tỷ bảng Anh (khoảng 22,5 tỷ USD) sẽ xây dựng 2 lò năng lượng hạt nhân EPR thế hệ thứ ba, loại lò nước áp lực cải tiến của Pháp. Và nhà máy điện hạt nhân mới; gọi là lò Hinkley Point C sẽ có khả năng sản xuất một lượng điện lớn tương đương với 7% tổng lượng điện của Anh quốc.

Đồng thời, nước Anh còn có một kế hoạch xây dựng “một hạm đội mới” các nhà máy điện hạt nhân, bao gồm các nhà máy điện công suất lớn ở Wylfa và Moorside cùng các lò phản ứng mô-đun nhỏ kỹ thuật mới ở nhiều nơi.

Sự trỗi dậy của điện gió

Hình các cánh tua-bin gió của một nhà máy điện gió ngoài biển khơi của nước Anh. (Ảnh: Green-is- great)

Cùng với điện hạt nhân, điện gió được xem là nguồn điện sạch đang được đầu tư phát triển và sẽ sớm trở thành nguồn điện năng trụ cột của nước Anh.

Số liệu thống kê (xem bảng 1) cho thấy phần đóng góp của điện gió trong tổng điện lượng quốc gia của năm 2015 chiếm gần 12%. Trong đó, đã kể đến vai trò của các nhà máy điện gió trên đất liền và điện gió trên mặt nước (gần bờ biển và ngoài khơi xa).

Do diện tích trên đất liền dành cho điện gió không còn đáng kể, nước Anh tập trung xây dựng các nhà máy điện gió xa bờ. Và nước này đã trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về điện gió xa bờ từ tháng 10 năm 2008.

Hiện nay, nước Anh đang triển khai 28 dự án, cho hoạt động 1.465 tua-bin gió và tổng công suất điện gió xa bờ đạt 5.098 MW. Các tua-bin gió trên mặt nước đang đóng góp hàng năm khoảng 15 TWh (têta.oat.giờ). Trong đó, với các tua-bin đang xây dựng, riêng phần điện gió xa bờ sẽ đóng góp vào sản lượng lưới điện hàng năm toàn quốc khoảng 8% vào năm 2016 và 10% vào năm 2020.

Anh quốc rõ ràng đang trỗi dậy thành nước dẫn đầu trên thế giới về điện gió, đăc biệt điện gió xa bờ.

Sự rút lui của nhiệt điện than

Theo số liệu thống kê, một phần đáng kể điện năng ở Anh quốc tạo bởi các nhà máy nhiệt điện với nhiên liệu là khí tự nhiên (hiện chiếm gần 30%) và than đá (23%). Lượng điện phát ra từ hai loại nhiên liệu này thay đổi hàng năm phụ thuộc vào giá cả của nhiên liệu. Phần đóng góp của điện sử dụng dầu mỏ rất nhỏ (dưới 1%) không đáng kể.

Đáng chú ý ở đây là các nhà máy sử dụng nhiên liệu than đá bởi vì sự tác hại đến môi trường và sức khỏe của khí độc hại CO2 sinh ra. Sự tác hại này đã được cảnh báo trên toàn thế giới. Các chỉ tiêu giảm thiểu CO2 đã được khuyến cáo cho mọi quốc gia trong Nghị định thư của Hội nghị toàn cầu về Biến đổi khí hậu COP-21 ở Paris tháng 12/2015.

Trong lúc đó, than đá cũng không phải là tài nguyên của nước Anh mà chủ yếu nhập khẩu từ các nước khác.

Vì vậy, việc đóng cửa dần các nhà máy nhiệt điện than đã diễn ra ở Anh quốc. Và mới đây, vào tháng Mười Một năm 2015, người đứng đầu của Cơ quan quốc gia về Năng lượng và Biến đổi khí hậu nước Anh đã đưa ra khuyến cáo: đóng cửa các nhà máy điện đốt than còn lại trước năm 2025. Đó là một quyết định tiên tiến và quyết đoán mà nhiều nước không thực hiện được, trong đó có các “cường quốc” nhiệt điện than như Trung quốc, Ấn Độ; và cả Hoa Kỳ và nước Đức.

Tác động của sự kiện “Brexit”?

Cũng cần đề cập đến ảnh hưởng của biến cố “Brexit” vừa xảy ra - Anh tách khỏi EU. Thực ra, sự kiện này không ảnh hưởng đến chương trình năng lượng của Anh quốc.

Các công ty vẫn không thay đổi cam kết đối với chương trình xây dựng hạt nhân. Tổng công ty năng lượng EDF Energy (một trong những nhà sản xuất lớn nhất trong lĩnh vực điện-cacbon-thấp) cùng với các doanh nghiệp lớn khác NuGeneration và Horizon Nuclear Power (công ty năng lượng đang phát triển thế hệ mới các nhà máy điện hạt nhân) vẫn cam kết với chương trình mới xây dựng hạt nhân.

Cụ thể, Tổng Giám đốc điều hành Jean-Bernard Levy, cho biết: “Brexit” sẽ không ảnh hưởng đến kế hoạch của công ty trong việc xây dựng nhà máy Hinkley Point C, đó là các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên được xây dựng ở Anh trong gần 20 năm nay. Lịch trình vẫn là đưa vào hoạt vào năm 2025. Nhà máy điện hạt nhân lớn này nhằm bảo đảm cung cấp 7% điện năng cho Vương quốc Anh.

Cùng với làn sóng phát triển các nhà máy điện gió ngoài biển và chuẩn bị xây dựng các nhà máy điện hạt nhân công suất lớn, nước Anh chủ trương đóng cửa dần tiến đến chấm dứt hoạt động của các nhà máy nhiệt điện than vào năm 2025.

Vương quốc Anh vẫn là nước đi đầu so với các cường quốc kinh tế khác trên con đường xây dựng một nền công nghiệp điện hiện đại, trong lành ít phát thải khí nhà kính.

• Trần Minh

1. Đức: Điện sạch tăng lên, điện than không giảm! http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/khoa-hoc/308842/duc-dien-sach-tang-len-dien-than-khong-giam.html

2. Các nhà “Nobel” cảnh báo: “Rời bỏ” là rủi ro http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/khoa-hoc/311142/cac-nha-nobel-canh-bao-roi-bo-la-rui-ro.html

Tôi quyết định chờ xem liệu mình có trải qua giai đoạn dậy thì muộn hay không. Nhưng vào năm 1998, khi tôi 13 tuổi, tôi bị gãy tay khi chơi bóng rổ với các anh trai. Kết quả chụp X-quang cho thấy tôi đã hết khả năng phát triển. Bác sĩ nói với tôi rằng tôi sẽ không cao hơn 1,65m. Điều này khiến tôi khá bực bội nhưng tôi vẫn cố gắng tiến về phía trước.

Chi phí đắt đỏ 

Lần đầu tiên tôi nghĩ đến việc phẫu thuật kéo dài chân vào năm 2013, nhưng tôi đã kết hôn và theo tìm hiểu của tôi, chi phí phẫu thuật hơn 100.000 USD. Có vẻ không hợp lý khi tiêu số tiền như vậy vào thời điểm đó.

Tôi trở thành diễn viên ở Hollywood từ năm 2009 và đã đóng cùng một số người nổi tiếng, từ Betty White đến Mindy Sterling và hợp tác với các nhà làm phim tài năng. Nhưng có vẻ như tôi bị mắc kẹt trong các vai phụ. 

Vì vậy, năm 2019, vào đêm trước kỷ niệm 10 năm của tôi ở Hollywood, tôi đã đề nghị một số đạo diễn và nhà làm phim chia sẻ ý kiến trung thực về sự nghiệp của tôi. Họ nói với tôi rằng tôi không nhận được vai chính vì chiều cao. 

Họ giải thích, các diễn viên chính thường cao từ 1,72m trở lên. Điều này là một cú sốc và tôi cảm thấy như mình đã bị đánh sập. Tôi mất một thời gian để nghiền ngẫm rồi đại dịch xảy ra. Cảm giác của tôi thật không đáng gì so với những chuyện diễn ra trên thế giới.

Lựa chọn người phẫu thuật

Vào tháng 10/2020, tôi tình cờ biết kênh "Cyborg 4 Life", cung cấp thông tin về cách kéo dài chi thẩm mỹ. Sau khi xem qua tất cả các video, tôi rất ấn tượng và quyết định nhắn tin cho người chủ kênh, Victor Egonu, với hy vọng hợp tác làm một bộ phim tài liệu về hành trình phẫu thuật của tôi.

Tôi đã chọn Tiến sĩ Dror Paley, Viện Paley ở bang Florida, làm bác sĩ phẫu thuật cho tôi. Ông đã thực hiện hơn 20.000 ca và tôi biết tôi có thể tin tưởng vào vị bác sĩ này để làm nên điều kỳ diệu.

Vài tháng trước cuộc phẫu thuật diễn ra vào tháng 4/2022, tôi đã chia sẻ kế hoạch của mình với bạn gái. Tôi bắt đầu hẹn hò với cô ấy sau khi ly hôn. Cô ấy là người duy nhất tôi thông báo trước khi đi vào ca mổ. 

Tỉnh dậy sau ca mổ với đôi chân bị gãy

Sau khi phẫu thuật, tôi được yêu cầu nghỉ ngơi 3 tháng tại bệnh viện, gặp nhà vật lý trị liệu năm lần một tuần để xương mọc lại. Ca phẫu thuật kéo dài 4 giờ nhưng việc hồi phục tốn nhiều thời gian nhất - đó là một quá trình chậm chạp và đau đớn. Khả năng vận động của tôi bị hạn chế nghiêm trọng và tôi phải dùng thuốc liều cao. 

Giá của thủ thuật phụ thuộc vào phương pháp bạn chọn và có bao gồm vật lý trị liệu hay không. Tôi đã chọn phẫu thuật xương đùi và chi hơn 100.000 USD. Tôi đã tăng chiều cao của mình thêm 7,6cm, từ 1m65 lên hơn 1,72m. 

Ngay sau khi phẫu thuật, tôi đã gửi email cho gia đình và bạn bè để thông báo cho họ về quyết định của mình. Tôi nhận được các phản ứng trái chiều, rất nhiều người đặt câu hỏi về nhận định của tôi.

Trải nghiệm đau đớn không thể tin được

Đây là một trong những điều khó khăn nhất mà tôi đã làm trong đời. Xương từ từ phát triển trở lại: Một thiết bị kéo dài các thanh ở chân khoảng 1mm mỗi ngày.

Bạn phải cam kết thực hiện quy trình: Nghiên cứu chuyên sâu về loại quy trình bạn muốn và quá trình phục hồi, gặp gỡ các bác sĩ sẽ làm việc với bạn và theo kịp từng bước của quá trình.

Đối với những người muốn làm điều này, điều cần thiết là phải có sẵn một kế hoạch dự phòng. Sự nghiệp của bạn sẽ bị ảnh hưởng vì bạn không thể làm việc trong nhiều tháng. Và bạn không thể làm điều đó một mình. May mắn thay, tôi có sự giúp đỡ của bạn gái để hành trình suôn sẻ.

Nâng cao sự tự tin 

Bộ phim tài liệu về việc kéo dài chân đang trong giai đoạn hậu kỳ với kế hoạch phát hành vào năm 2024. Tôi cũng đang bắt đầu tìm cơ hội từ các hãng phim lớn với hy vọng bán được bản quyền câu chuyện của mình. Trong khi chờ đợi, tôi có một số bộ phim khác mà tôi đang tìm cách thực hiện.

Tôi không để ý đến những phản ứng tiêu cực từ những người xung quanh nghĩ rằng tôi đã sai khi làm điều này, bởi vì kéo dài chân tay cũng giống như bất kỳ phẫu thuật thẩm mỹ nào khác. Đây là điều mà tôi đã muốn làm cho bản thân suốt cuộc đời mình. 

Người đàn ông đi vay tiền để kéo dài chân thêm gần 8cm

Giành được thứ hạng cao ở cuộc thi Robotics thế giới này là đội tuyển học sinh của Trường Phổ thông Song ngữ Liên cấp Wellspring Hà Nội.

Ngoài thành tích nói trên, đội tuyển học sinh Trường Wellspring Hà Nội còn giành được vị trí thứ 13/81 đội tham dự WRO 2017 bảng Tiểu học. Với kết quả này, hai đội tuyển của trường Wellspring Hà Nội đã đạt thành tích cao nhất trong số các đội học sinh Việt Nam tham dự cuộc thi và mang thành tích về cho đất nước.

Theo Ban tổ chức WRO 2017, cuộc thi năm nay thu hút 55 quốc gia với hơn 500 đội tham dự thi đấu tại các bảng dành cho các lứa tuổi Tiểu học, THCS, THPT. Học sinh Việt Nam thuộc 12 đội tuyển đến từ trường Wellspring Hà Nội, THCS Trần Văn Ơn (TPHCM), THPT chuyên Lê Hồng Phong (TPHCM), THPT Trần Đại Nghĩa (TPHCM), THCS Nguyễn Văn Tố (TPHCM), Wellspring TPHCM… đã đại diện cho Việt Nam thi tài cùng với các đội tuyển đến từ các quốc gia trên toàn thế giới.

Các đội thi đấu qua 5 vòng để chọn ra 64 đội dẫn đầu vào thi đấu chung kết. 

Cuộc thi Robotics Quốc tế - World Robot Olympiad (WRO) là sự kiện lớn toàn cầu về khoa học, kỹ thuật dành cho thanh thiếu niên từ 7 đến 19 tuổi. Đây là dịp để thanh niên các nước thể hiện năng lực sáng tạo, giải quyết vấn đề thông qua tranh tài và thử thách về Robot - một nền tảng tuyệt vời cho việc phát triển những kỹ năng cần thiết cho thanh thiếu niên trong thế kỷ 21.

Tổ chức lần đầu tiên vào năm 2004, WRO đến nay đã có hơn 60 quốc gia thành viên. WRO nhận được sự hỗ trợ từ nhiều tổ chức, công ty trên toàn cầu; được tổ chức thường niên và luân phiên địa điểm tại các nước thành viên.

Phương Chi