“Thà bán đất, bán trâu chứ không bán ché”

Ngồi cùng vợ trên ngôi nhà sàn đang trên đà xuống cấp, ông ông K’Mun Sơn (ngụ huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng) kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện kể về vật thiêng của người K’Ho tại cao nguyên Di Linh trong niềm say đắm lạ kỳ.

Ông nói, ở Di Linh này, bây giờ hầu như không còn ai giữ được ché cổ của tổ tiên. Ché cổ vốn đã ít ỏi, nay càng khan hiếm hơn. Ché được các tay buôn cổ vật săn lùng trước khi người K’Ho nơi đây chưa từ bỏ các hủ tục, còn lánh mình sau những vạt rừng.

Lúc ấy, nhà sàn nào cũng có ché ông, ché bà. Khi bước chân vào những gia đình có uy tín trong buôn, người ta phải giật mình, thán phục vì bắt gặp dàn ché cổ to lớn, màu men bóng bẩy, rực rỡ.

Thế rồi những đồng tiền từ giới buôn cổ vật ùa vào buôn làng, cuốn phăng chiêng, ché, xà gạc cổ khỏi nhà người dân. Các bậc cao niên trong thôn K’Ming (thị trấn Di Linh) kể, họ không biết "người Kinh giàu có mua ché để làm gì".

Thế nhưng, những tay buôn ché cổ trả giá rất cao. Không thể cầm lòng trước món tiền quá lớn, nhiều gia đình người K’Ho chấp nhận bán đi vật thiêng của dòng họ để đổi lấy nhà gạch, ruộng bằng…

Sở hữu bộ sưu tập ché cổ với số lượng lớn, ông K’Mun Sơn dĩ nhiên trở thành “mồi ngon” của những tay buôn cổ vật. Ông nói, mỗi năm, ông gặp và từ chối khách lạ đến hỏi mua ché “không dưới chục lần”.

Đây là 2 cặp ché cổ có tên gọi mặt trăng, mặt trời. Ông Sơn tiết lộ, một nhà nghiên cứu văn hóa tại địa phương xác nhận, hiện nay, chỉ ông mới có đủ 2 cặp ché Nhật – Nguyệt như thế. (Ảnh: Nguyễn Sơn).

“Mỗi người đến tìm tôi bằng một cách khác nhau. Có người giả vờ là nhà nghiên cứu văn hóa đến thăm quan ché rồi đặt vấn đề mua lại. Có người thẳng thắn nói rằng mình trong giới buôn ché cổ cho nhà giàu, có người lại tìm cách làm thân rồi tỉ tê, dụ dỗ tôi bán ché. Họ trả giá cao lắm, có người trả cả mấy trăm triệu đồng để mua lại cặp ché ông, ché bà của tôi”, ông K’Mun Sơn kể.

Thế nhưng, ông vẫn quả quyết, “cái bụng mình không ưng bán ché”. Mặc ai trả giá, mặc ai tỉ tê, dụ dỗ, ông vẫn một mực chối từ, kiên quyết không bán.

Để khẳng định ý định của mình, ông nói với chúng tôi rằng, "nếu gia đình gặp chuyện” thà bán đất, bán lúa, bán trâu chứ không bao giờ bán ché.

Liều mình chống nạn “chảy máu” vật thiêng

Ông Sơn nói: “Bây giờ giá ché cổ cao lắm. Tiền bán một cái ché cổ bằng mấy mùa rẫy, mùa lúa. Nhưng bán đi là bán cả nét đẹp văn hóa dân tộc mình, bán đi linh hồn cha ông mình. Tôi không bán để giữ lại văn hóa dân tộc và cũng để làm gương cho người khác”.

Ông Sơn cũng chia sẻ, việc chống lại nạn “chảy máu” cổ vật khiến ông gặp phải không ít rắc rối. Không thuyết phục được ông, các tay buôn cổ vật nhắm đến bà Ka Nhoi, vợ ông. Thậm chí, các đối tượng này còn dụ dỗ, kích động con cái ông để họ thúc ông bán ché.

Già làng K’Tiếu cẩn thận lau chùi, cất giữ, bảo quản những vật thiêng của dân tộc mình. (Ảnh: Nguyễn Sơn).

Bà Ka Nhoi kể: “Họ đến nhiều lần lắm. Ban đầu, họ nói chỉ đến xem ché cho biết nhưng sau đó hỏi mua. Họ trả tiền cao lắm. Tôi nói không bán, họ bảo rằng, khi chúng tôi chết đi, con cái tôi cũng bán, có khi còn vứt bỏ. Bây giờ được giá, bán còn có lời. Tuy nhiên, chúng tôi quyết rồi, không bán ché đâu”.

Cũng theo bà Ka Nhoi, không chỉ kiên quyết không bán ché dù gia đình thiếu trước hụt sau, ông Sơn còn vận động bà con trong làng không bán ché cổ, xà gạc cúng,… Ông đến từng gia đình vận động, khơi dậy niềm tự hào văn hóa dân tộc mình cũng như chia sẻ thêm giá trị tinh thần của những chiếc ché cổ.

Trong khi đó, ông K’Broh cũng kiên quyết nói không với việc bán cổ vật của dân tộc. Bằng uy tín của một cán bộ về hưu, mỗi khi có dịp, ông đều phân tích về những vật thiêng của người K’Ho. Qua đó, ông khuyên bà con không bán ché, bán xà gạc.

Ông luôn đau đáu chuyện “chảy máu” vật thiêng và bản sắc văn hóa dân tộc K’Ho dần mai một. (Ảnh: Nguyễn Sơn).

Tại thôn Duệ (xã Đinh Lạc, huyện Di Linh), già làng K’Tiếu cũng giữ vững tấm gương bảo vệ, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình. Tại huyện Di Linh, già Tiếu được biết đến như người con ưu tú, đầy uy tín của thôn Duệ.

Ông không chỉ nắm rõ các luật tục dân tộc mình mà còn là người truyền lửa văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ. Thế nên việc ông vẫn giữ gìn các vật thiêng của cộng đồng người K’Ho khiến dân làng cảm phục, “không dám” tự ý bán đi cổ vật của dân tộc.

Già Tiếu nói: “Tôi rất buồn vì những bản sắc của dân tộc mình ngày càng mai một. Người K’Ho đánh mất ché, xà gạc cúng… vào tay lái buôn cổ vật cũng chỉ là một khía cạnh trong việc bản sắc dân tộc bị mai một dần thôi. Tuy vậy, nếu không chữa được cái nhỏ thì làm sao sửa được cái lớn”.

“Khi có người đến nhà hỏi mua ché, xà gạc cúng, tôi đều từ chối và khuyên họ nên rời khỏi buôn làng, tìm một loại vật dụng hay thú vui khác để mua, sưu tầm. Tôi cũng nói thẳng là không chỉ tôi mà các gia đình khác trong thôn nếu còn ché, xà gạc cũng sẽ không bán cho họ đâu”, già Tiếu nói thêm.

Người phụ nữ Hà thành hơn 50 năm làm nghề sửa chữa ô tô

Hơn nửa thế kỷ gắn bó với nghề sửa chữa ô tô, bà Hồng Sâm vẫn chưa có ý định nghỉ, dù đã bước qua tuổi 70. 

Rồi anh ấy liên tục nói với đại ý rằng: "Gần đây anh đã mơ về em, và anh đã gần như quên mất em trông như thế nào, anh đã không liên lạc với em nhiều năm rồi, anh từng nghĩ rằng nếu trước đây em đối xử với anh tốt hơn, thì bây giờ có khi em đã trở thành một người vợ hoàn hảo; sau khoảng thời gian dài như vậy, mà anh vẫn cảm thấy rất nhớ em.

Trước đây, khi còn ở bên nhau, anh đã nghĩ về tương lai của chúng ta, nhưng chẳng hiểu tại sao em lại nghĩ nhiều thứ đến vậy, anh còn không đủ kiên nhẫn để nghe em nói hết. Dù anh biết rằng, đôi mắt lấp lánh vì mong chờ tương lai ấy cũng mờ dần đi.

Anh của bây giờ, rất khác với anh của ngày xưa rồi. Anh đã sống trong xã hội này bao nhiêu năm, và mỗi khi nghĩ lại, anh thấy rằng những gì em nói ngày xưa thật đúng, tất cả đều vì tốt cho anh. Dù bây giờ, anh đang ở bên người khác, nhưng không ai tốt với anh như em cả, và anh cũng không muốn dành thời gian của mình cho cô gái khác nữa.

Anh không biết bây giờ em còn yêu anh không, nhưng nếu em muốn, anh muốn lấy em".

Tôi chẳng biết phải cảm thấy như thế nào khi nghe thấy những điều đó. Không phải vì đó là mối tình đầu của tôi nên nghe ra thật cảm động đâu. Thực ra, tôi đã không còn yêu anh ta nữa. Tôi vẫn nhớ những ngày chúng tôi ở bên nhau, nhưng với anh ấy bây giờ, tôi chẳng còn chút cảm xúc nào, những kỷ niệm đó cũng chỉ còn là một phần trong cuộc đời tôi mà thôi. Ngày tháng cùng người con trai ấy, đẹp đấy nhưng cũng không thể nào quay lại, cũng chẳng thể mất đi.

Bạn tôi nói rằng: người đi cùng tôi đến cuối cùng, xứng đáng được tôi đền trao bằng hết tất cả tình cảm, kể cả sự hồn nhiên trong tình yêu thuở còn trẻ. Không chỉ vậy, tình yêu ấy còn là những trải nghiệm, là áp lực của cơm, áo, gạo, tiền, mà chẳng thể xao nhãng chiếc cần câu cơm - công việc, chẳng còn giống mối tình đầu trên ghế nhà trường ngày nào nữa.

Chẳng hiếm một chàng trai hay nhớ đến người yêu cũ, chủ yếu là vì họ không thể yên phận với người yêu hiện tại. Với những người như vậy, nếu thực sự có cơ hội có thể quay lại với người yêu cũ, về cơ bản họ sẽ chấp nhận và hài lòng hơn bao giờ hết với điều đó.

Nguyên nhân sâu xa của việc không thể buông bỏ người cũ, đơn giản là vì nội tâm sợ không muốn, và sợ không thể yêu một người nào khác, cũng vì mối tình đầu mà lo lắng khi không gặp được người bạn đồng hành phù hợp hơn. Nếu sau này, trái tim đã lắng xuống tình cảm với người cũ và đập nhanh hơn vì một người khác, tìm thấy cảm giác thân thuộc hơn, liệu bạn có thể không buông bỏ người đầu tiên?

Người cũ, hiện tại, tương lai và người đi cùng bạn đến tận cùng, những trải nghiệm và kỷ niệm với mỗi người đều mang một ý nghĩa riêng. Vậy nên, dù là ai, cũng hãy trân trọng người ấy!

Chồng ngoại tình với gái quán bia nhưng năn nỉ hoãn ly hôn

Chồng ngoại tình nhưng nằng nặc đòi trì hoãn việc ly hôn. Nghe lý do của anh ta, tôi thực sự ghê tởm...

Khi mua một căn hộ mới, bên trong nhà chưa có gì, hoàn toàn có thể hiểu gia chủ muốn mua các đồ gia dụng để lấp vào chỗ trống trong nhà càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, việc cố gắng mua thật nhiều đồ đạc cùng lúc để đặt hết mọi chỗ trong nhà và từng phòng là sai lầm và gây tốn kém tiền bạc.

Cố gắng mua thật nhiều đồ đạc cùng lúc để đặt hết mọi chỗ trong nhà và từng phòng là sai lầm gây tốn kém tiền bạc

Bạn nên lên danh sách các đồ dùng cần thiết để chọn mua. Tuy nhiên đừng quên tham khảo giá của một số nơi rồi đưa ra quyết định. Bên cạnh đó, sau khi đã lên danh sách thì cần mua theo thứ tự thời gian. Có nghĩa là không nhất thiết mua cùng lúc, có thể chia ra vào từng thời điểm dựa vào lúc cần. Thứ cần thiết sẽ mua trước, thứ chưa cần đến thì có thể mua sau. Ví dụ nếu bạn cần ghế sofa thì có thể mua một chiếc nhưng có thể chưa cần mua cả bàn ở sofa hay các ghế khác xung quanh... Trước khi quyết định mua, gia chủ nên dành thời gian để theo dõi, tìm kiếm và chọn món đồ phù hợp với nhu cầu và túi tiền.

Sai lầm 2: "Điền vào chỗ trống" trong nhà quá nhanh

Người mới mua nhà thường có tâm lý vội vàng lao vào mua sắm mọi thứ ngay cả đồ trang trí như thảm, đèn chiếu sáng hay các phụ kiện khác cũng vậy. Cách tốt nhất là lên kế hoạch trang trí nhà cửa. Với cách này, bạn sẽ hình dung và thử ghép các mảnh ghép với nhau trước khi mua.

Khi có danh sách trong tay, gia chủ sẽ tìm được nội thất đang cần, hình dung thảm phù hợp các đồ nội thất đó cũng như chọn được đèn nên lắp trong nhà. Gia chủ sẽ tính toán được số tiền cần chi ra và biết rõ những hạng mục nào cần ưu tiên trước.

Sau khi mua quá nhiều đồ trang trí, chủ nhà có thể cảm thấy mệt mỏi và ngộp thở vì căn phòng rộng rãi trở nên chật chội. Tùy theo diện tích của căn hộ mà bố trí mọi thứ thật hợp lý. 

Sai lầm 3: Mua tất cả đồ trang trí cùng một nơi

Một trong những quy tắc cơ bản nhất khi trang trí nhà sau khi mua là không nên mua mọi thứ cùng một nơi kể cả đồ gia dụng, nội thất hay các đồ trang trí. Mua mọi thứ ở cùng một cửa hàng không cho thấy được phong cách riêng của gia chủ mà chỉ là phong cách của chủ cửa hàng. 

Các đồ phụ kiện, đồ trang trí trong nhà cho thấy được tính cách và nét riêng của chủ nhân. Đồ trang trí có thể là một bức tranh mà bạn mua khi đi  du lịch hay một món đồ trang sức nhỏ mua khi đi chơi với một người bạn. Không quá quan trọng đó là thứ gì, miễn là  phản ánh được cuộc sống, tính cách, nét cá nhân và con đường bạn đã đi qua. 

Sai lầm 4: Chỉ mua đồ giá rẻ

Khi mới mua nhà xong, hầu hết mọi người đều có phần tiền hạn chế. Do đó, không ít người chọn mua đồ rẻ tiền càng tốt. Tuy nhiên, kể cả bạn tiết kiệm tiền, yếu tố quan trọng vẫn phải chú ý chất lượng của sản phẩm mua về, đặc biệt là những thứ đồ quan trọng cho căn nhà. Cho dù, đó là căn hộ đầu tiên bạn mua đi chăng nữa vẫn cần tính toán việc mua những đồ dùng có giá trị sử dụng lâu dài. 

Ví dụ, khi chọn sofa cho phòng khách, gia chủ nên mua sản phẩm có chất lượng tốt nhất. Nếu mua sản phẩm kém chất lượng thì một thời gian có thể bị hỏng, phải thay thế, mua mới. Nếu mua các đồ dùng có giá trị lớn, hãy mua sản phẩm có chất lượng tốt nhất trong khả năng của mình. Điều quan trọng là phải biết được gia đình cần những thứ gì và thứ gì có thể tiết kiệm. Cho nên, khi mua thứ gì cũng cần tính toán, suy nghĩ cẩn thận, đừng chi tiêu quá mức mà không cần thiết.

Kim Ngân  (Theo The Spurce) 

Những đồ nội thất hay bị bỏ qua nâng giá ngôi nhà tiết kiệm cả đống tiền

Chỉ cần xem xét một số chi tiết nhỏ trong các phòng, giá trị của cả ngôi nhà sẽ tăng lên đáng kể mà không cần đầu tư nhiều.