Tuy nhiên, thời hoàng kim của báo trực tuyến cũng không kéo dài bao lâu. Facebook và Google là hai cái tên đang tích cực "hút máu" từ giới truyền thông. Theo The New York Times, tính riêng năm 2015, 59 tỷ USD đã chi ra cho ngành quảng cáo kỹ thuật số ở Mỹ và 36 tỷ USD trong số đó thuộc về Google, Facebook.

Borrell Associates, một công ty phân tích truyền thông hàng đầu ở Mỹ cũng chỉ ra rằng 25% thu nhập quảng cáo kỹ thuật số của facebook đến từ các doanh nghiệp địa phương - khách hàng chính của quảng cáo trên báo chí, truyền hình. 

Theo đó, việc quảng cáo trên mạng xã hội có phần rẻ hơn và hiệu quả hơn so với quảng cáo trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Nói một cách khác, Facebook và Google bán quảng cáo "thông minh" hơn, đánh trúng những đối tượng tiềm năng với chi phí hợp lý nhất.

Ngoài Facebook và Google, giới công nghệ Mỹ cũng sở hữu hai "tay chơi" có phong cách khó chịu không kém: Verizon và Apple. Nhà mạng Mỹ vừa mua được các sản phẩm trực tuyến của Yahoo, hứa hẹn mang về 10% doanh thu quảng cáo kỹ thuật số mỗi năm. Trong khi đó, Apple lại tổn hại đến báo chí theo cách khác.  

Apple, đi theo lời thề "vì người dùng", đang xúc tiến các công nghệ chặn hoặc loại bỏ quảng cáo trên các website - thứ sẽ giết chết báo chí. Táo khuyết tự phát triển Apple News, một công cụ tổng hợp tin tức từ nhiều nguồn báo khác nhau, nó mang lại traffic (lượng truy cập) cho các tờ báo, nhưng không đi kèm doanh thu. .

Điều này cũng lặp lại với Google AMP hay Facebook Instant Articles. Các tờ báo hợp tác với Apple, Google, Facebook để mang đến tốc độ tải trang nhanh hơn, được nhiều độc giả hơn, nhưng không mang lại khả năng kiếm tiền từ nó. 

Chưa dừng ở đó, bên trong iOS còn có tính năng chặn quảng cáo trên Safari. Với số lượng thiết bị khổng lồ bán ra trên toàn cầu, Apple có đủ khả năng gây ảnh hưởng đến nền công nghiệp báo chí nếu người dùng có thói quen bật các công cụ chặn quảng cáo hiển thị trên trang báo.

Ăn mười đồng vàng, trả một cắc bạc

Giành miếng ăn của báo chí, nhưng các ông lớn công nghệ dường như chưa có dấu hiệu "lại quả" xứng đáng. Steven Waldman, cây viết tự do quen thuộc của The New York Times, đưa ra một vài con số từ Media Impact Funders để chứng minh rằng giới báo chí Mỹ nhận được rất ít hỗ trợ từ các tổ chức trong nước, trong đó có các ông trùm công nghệ tham ăn nhưng keo kiệt.  

Cụ thể, tổng số tiền các quỹ hỗ trợ cho báo chí điều tra ở Mỹ trong năm 2015 và 2016 là 13,4 triệu USD, chiếm một phần nhỏ trong con số tổng lợi nhuận 1,6 tỷ USD của các toà soạn báo. 

Đế chế của Facebook ngày càng hùng mạnh. Ảnh: Infoeuropex.

Trong đó, cả Apple, Google, Verizon và Apple (gọi tắt là nhóm Big Four) tài trợ cho báo chí điều tra không bằng một góc so với Tulsa Community Foundation - tổ chức từ thiện lớn ở Mỹ. Quỹ liên kết với bốn ông lớn này cũng "vắng mặt" trong danh sách 89 tổ chức tài trợ cho báo chí trong 2 năm qua. 

Ngược về quá khứ, 145 triệu USD đến từ 374 quỹ đã tài trợ cho báo chí điều tra từ năm 2009 đến 2016. Nhóm Big Four chỉ bỏ ra vỏn vẹn 10.000 USD tiền tài trợ cho Bronx News Network - một hệ thống tạp chí lâu đời tại Mỹ. 

Khi Travis Kalanick hỏi Jeff Jones về biểu hiện của mình trên TED, cựu Giám đốc marketing Target đã cho ông điểm B - và nói ông cần sửa lại các điểm trong bài nói chuyện. Đây là câu trả lời khắt khe đối với Kalanick nhưng rất đáng giá. Khi Uber đang lăn bánh trên mọi nẻo đường khắp thế giới, cần phải giải quyết các vấn đề về nhãn hiệu toàn cầu. Tháng 8/2016, Uber thông báo đã “bắt cóc” Jones từ Target để trở thành Chủ tịch của dịch vụ gọi xe, giám sát mọi hoạt động kinh doanh, tiếp thị và chăm sóc khách hàng.

Amit Singhal

Sau thời gian nghỉ hưu, cựu Giám đốc tìm kiếm Google, Amit Singhal, gia nhập Uber vào tháng 1/2017 để trở thành Phó Chủ tịch kỹ thuật. Với vai trò này, Singhal, người từng dành 15 năm tại Google để dẫn dắt bộ phận tìm kiếm, sẽ trực tiếp cố vấn cho CEO Kalanick và Anthony Levandowski, người đứng đầu bộ phận xe tự lái. Ông phụ trách giám sát kỹ thuật cho hai nhóm quan trọng là nhóm bản đồ và thị trường của Uber.

Anthony Levandowski

Công trình xe tự lái của Levandowski đã nổi tiếng trước khi ông đến với Uber. Chiếc xe máy tự lái, Ghostrider, đã có mặt tại Smithsonian. Ông nghiên cứu về xe tự động trước khi làm việc tại Google và chế tạo nguyên mẫu đầu tiên cho công ty. Sau đó, Levandowski rời Google để khởi nghiệp với startup Otto. Tháng 8/2016, Uber mua lại Otto và có được tất cả nhân viên.

Nay, Levandowski dẫn dắt mọi nỗ lực xe tự lái cho Uber, báo cáo trực tiếp cho Kalanick. Nó không chỉ bao gồm xe hơi tự lái và còn lấn sang lĩnh vực xe tải và chuyển phát.

Thuan Pham

Là Giám đốc Công nghệ Uber, Thuan Pham phụ trách toàn bộ nhân viên công nghệ của công ty với hơn 1.200 kỹ sư. Đây chắc chắn không phải nhiệm vụ đơn giản khi theo một bài báo trên The Information, ông từng nói “sợ đến chết” nếu ứng dụng gặp sự cố. Dù vậy, người tị nạn gốc Việt này luôn được xem là nhà lãnh đạo truyền cảm hứng của dịch vụ đi chung xe.

Ed Baker

Nếu Uber muốn giao thông thông suốt, họ phải bảo đảm tăng trưởng. Ed Baker từng phụ trách nỗ lực tăng trưởng quốc tế tại Facebook trước khi gia nhập Uber năm 2013 với vai trò tương tự. Dưới trướng của Baker, các kỹ sư, giám đốc sản phẩm, bộ phận tiếp thị phải cố gắng thu hút thêm cả tài xế lẫn hành khách mới. Năm 2016, Baker có thêm bộ phận sản phẩm trong tay và trở thành Phó Chủ tịch sản phẩm và tăng trưởng.

Ryan Graves

Graves là CEO đầu tiên của Uber, từ tháng 2/2010 đến tháng 12/2010. Ông phụ trách tăng trưởng và mở rộng thị trường quốc tế của Uber với tư cách Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc kinh doanh toàn cầu cho đến khi Jones gia nhập. Vai trò mới của Graves tại Uber là cai quản UberEverything và hợp tác với Kalanick trong các dự án đặc biệt.

Liane Hornsey

Tháng 11/2016, Uber tiếp cận Liane Hornsey, Phó Chủ tịch lâu năm tại Google và đối tác kinh doanh của Softbank và đưa bà về làm Giám đốc nhân sự. Như vậy, Uber có trong tay một lãnh đạo dày dạn kinh nghiệm, giúp quản lý công ty và dẫn lối vượt qua vô vàn thách thức mà startup này đối mặt trong quá trình phát triển.

Gautam Gupta