VinFast của tỷ phú Phạm Nhật Vượng chia tách làm đôi

Khi thế giới liên tục chạy theo cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI), ít ai dừng lại để xem xét cái giá môi trường mà nhân loại đang phải trả cho công nghệ này. Sự tiện lợi của các công cụ AI đi kèm với một cái giá rất đắt. Chúng có thể đang đẩy hành tinh của chúng ta đến gần bờ vực thảm họa khí hậu.

Thử tưởng tượng bạn đang cân nhắc đến việc nâng cấp lên một chiếc laptop mới. Thiết bị này có hiệu năng mạnh mẽ, với những tính năng tuyệt vời, nhưng đi kèm là một bất lợi khổng lồ:

Đó là nó tiêu thụ lượng điện gấp nhiều lần so với thiết bị hiện tại và cần phải bổ sung nước liên tục để làm mát. Ví dụ này nghe có vẻ vô lý, nhưng lại là một phép so sánh phù hợp với viễn cảnh của AI ngày nay - mạnh mẽ, tốn tài nguyên và đầy rẫy góc khuất.

Những “quái vật” tiêu tốn năng lượng khổng lồ

Mức tiêu thụ năng lượng của AI là một bí mật được bảo vệ nghiêm ngặt giữa các ông lớn công nghệ như Google, Microsoft và OpenAI. Dù cố gắng tạo lập một hình tượng đầy trách nhiệm với môi trường, các công ty này rất ít khi cung cấp thông tin về dấu chân carbon (carbon footprint) của các mô hình AI.

Do đó, chi phí thực sự về lượng khí thải CO2 cho mỗi câu lệnh AI, chưa kể đến lượng nước ngầm được sử dụng để làm mát hàng nghìn máy chủ xử lý các câu lệnh đó, vẫn còn là một ẩn số.

Các trung tâm dữ liệu cần lượng nước khổng lồ để làm mát, đặc biệt là trong quá trình huấn luyện các mô hình AI lớn như GPT-4. Ảnh:Nikkei.

Sasha Luccioni, nhà nghiên cứu AI kỳ cựu tại Hugging Face, cho biết: “Không có công ty lớn nào công bố thông tin về mức sử dụng năng lượng hay lượng khí thải carbon của các công cụ AI”. Bởi nếu chúng ta biết cái giá phải trả cho môi trường cho một lần sử dụng AI, chúng ta sẽ bắt đầu chỉ trích lẫn nhau, Mashablenhận định.

Kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào năm 2022, nhu cầu năng lượng sử dụng cho AI đã tăng đột biến. Theo báo cáo bền vững năm 2024 của Google, lượng phát thải khí nhà kính của công ty đã tăng 48% từ năm 2019-2023, chủ yếu là do AI gây ra. Lượng phát thải của Microsoft cũng tăng 29,1% kể từ năm 2020.

Cả 2 công ty đều đổ lỗi cho các bên thứ 3. Đặc biệt là những công ty xây dựng các trung tâm dữ liệu tối ưu hóa cho AI.

Những trung tâm dữ liệu này, tuy thiết yếu cho việc xử lý các câu lệnh AI, lại là những “quái vật” tiêu tốn năng lượng khổng lồ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính rằng một câu lệnh của ChatGPT tiêu thụ gần 3 Wh điện, gấp 10 lần so với một lần tìm kiếm Google truyền thống.

Khi các công cụ AI ngày càng tích hợp nhiều vào tác vụ hàng ngày, tác động môi trường của chúng chỉ có thể tăng lên, không thể dừng lại. Goldman Sachs dự đoán rằng nhu cầu năng lượng của các trung tâm dữ liệu có thể tăng 160% từ năm 2022-2030, với lượng phát thải carbon có thể tăng hơn gấp đôi trong cùng khoảng thời gian.

Mỗi người sử dụng AI đều là một phần của vấn đề

Bên cạnh việc tiêu tốn năng lượng, AI còn để lại “dấu chân nước” (water footprint) khổng lồ. Các trung tâm dữ liệu cần lượng nước khổng lồ để làm mát, đặc biệt là trong quá trình huấn luyện các mô hình AI lớn.

Đơn cử như khi OpenAI trong giai đoạn nước rút để huấn luyện GPT-4 tại một trung tâm dữ liệu của Microsoft ở Iowa, hãng đã tiêu tốn 11,5 triệu gallon (hơn 43 triệu lít) nước chỉ trong một tháng. Con số này tương đương 6% tổng lượng nước trên toàn bộ khu vực.

Việc tiêu thụ một lượng nước quá lớn đã gây ra mâu thuẫn với người dân địa phương, bao gồm Iowa, Arizona và Oregon. Tại đây, cơ quan địa phương đã yêu cầu các công ty công nghệ hạn chế mở rộng quy mô, trừ khi họ có thể giảm tiêu thụ nước.

Mặc dù các công ty nỗ lực sử dụng nước không uống được và triển khai các hệ thống làm mát hiệu quả hơn, quy mô tiêu thụ nước của AI vẫn là một mối lo ngại. Ngay cả khi các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời trở nên phổ biến hơn, chúng vẫn không thể chạy theo AI.

Chi phí thực sự về lượng khí thải CO2 cho mỗi câu lệnh AI, chưa kể đến lượng nước ngầm được sử dụng để làm mát hàng nghìn máy chủ xử lý các lời nhắc đó, vẫn còn là một ẩn số. Ảnh: A-Team.

Sasha Luccioni nhận định: “Năng lượng tái tạo chắc chắn đang phát triển. Vấn đề là nó không phát triển đủ nhanh để theo kịp sự phát triển của AI”. Sự mất cân bằng này đặt ra câu hỏi liệu chi phí môi trường của AI có vượt quá lợi ích mà nó mang lại hay không?

Mặc dù AI có tiềm năng thúc đẩy nghiên cứu khí hậu và nhiều lĩnh vực quan trọng, việc sử dụng AI của người dùng phổ thông không liên quan đến các mục tiêu tốt cho nhân loại.

Từ việc sinh viên sử dụng ChatGPT để viết bài luận đến người dùng Facebook đăng hình ảnh bằng AI, phần lớn đều không tận dụng AI để giải quyết vấn đề nóng lên toàn cầu hay các vấn đề cấp bách khác. Thay vào đó, chính họ cũng là một phần của vấn đề, nhưng lại không nhận ra điều đó.

Sự thiếu minh bạch từ các công ty AI khiến người tiêu dùng khó đưa ra quyết định sáng suốt về thói quen sử dụng AI của họ. Nếu chi phí môi trường thực sự của AI được nhiều người biết đến, điều đó có thể dẫn đến một sự thay đổi lớn. Nhiều người sẽ lựa chọn các giải pháp thay thế thân thiện với môi trường hơn.

Nói với Mashable, chuyên gia Sasha Luccioni khuyến nghị những người quan tâm đến lượng khí thải nên chuyển sang các công cụ tìm kiếm không sử dụng AI như Ecosia.

Đã đến lúc các công ty công nghệ phải minh bạch hơn về tác động môi trường thực sự của các công cụ AI của họ. Ngược lại, người dùng cũng cần yêu cầu các giải pháp thay thế, thân thiện với môi trường hơn. Chỉ có làm như vậy, con người mới có thể đảm bảo rằng cuộc cách mạng AI không phải trả giá bằng hành tinh ta đang sống.

Dùng ChatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri

Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.

Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.

Trả lời, Thủ tướng nhấn mạnh phân cấp, phân quyền là vấn đề lớn, trước nay nói nhiều và thực tế cũng đã và đang làm. Trong nhiệm kỳ này, Chính phủ trình Quốc hội ban hành 14 luật, 9 Nghị quyết liên quan, bổ sung, thay thế 27 Nghị định. "Nhưng chúng ta vẫn thấy vướng phân cấp, phân quyền. Mà vướng là tập trung chủ yếu ở Trung ương và đây là nút thắt lớn", Thủ tướng nói.

Từ đó, Thủ tướng đề cập một số giải pháp như: Rà soát lại các quy định của pháp luật, thể chế, các quy định của Đảng; rà soát lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan theo Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương; hoàn thiện tiêu chuẩn, quy chuẩn và tăng cường giám sát, kiểm tra.

"Việc phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của các cấp", Thủ tướng nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) chất vấn, Chính phủ và Thủ tướng đã xác định cải cách thể chế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và đạt được kết quả quan trọng tháo gỡ rào cản tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội. Đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết thời gian tới sẽ chọn vấn đề gì là điểm nhấn quan trọng.

Thủ tướng nêu rõ, nếu được chọn thì sẽ tập trung vào 2 vấn đề. Thứ nhất là phân cấp, phân quyền như đã nói ở trên. Thứ hai là ưu tiên cho tăng trưởng kinh tế, phát triển đất nước.

"Để ưu tiên tăng trưởng thì phải có cái gì? Chúng ta phải có nguồn lực. Nếu tăng trưởng bình bình như hiện nay, mỗi năm 6-7% thì khó đạt mục tiêu 100 năm. Do đó, phải ưu tiên cho tăng trưởng. Muốn thế phải tháo gỡ thể chế để huy động mọi nguồn lực của nhà nước, nhân dân, hợp tác công tư, nguồn lực nước ngoài", Thủ tướng nói.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trả lời chất vấn chiều nay.

"3 năm rồi tôi mới được quây quần bên người thân. Từng tuổi này vẫn xúc động vì những điều nhỏ nhặt nhưng thiêng liêng", anh chia sẻ. Hà Gia Kính hiện sống và làm việc ở Trung Quốc. Do tình hình dịch Covid-19 phức tạp những năm qua, tài tử chủ động cách ly vì lo ngại lây bệnh cho mẹ và các anh chị trong nhà. 

Trở về Hong Kong, anh dành thời gian đưa gia đình đi uống trà, dạo phố. Anh vui khi thấy mẹ khỏe mạnh, bà vẫn tụ tập bạn bè chơi bài mạt chược, trò chuyện rôm rả. Trên trang cá nhân, tài tử chia sẻ bức ảnh selfie kèm dòng chú thích hài hước: "Mẹ rủ bạn đến chơi bài". Nam diễn viên tin rằng việc chơi bài giúp người già thêm minh mẫn. 

"Triển Chiêu" cũng dành thời gian gặp gỡ bạn bè, cùng họ đá bóng, đến những quán quen ăn. Một số đồng nghiệp nghệ sĩ như Miêu Kiều Vỹ, Trần Bách Tường, La Gia Lương,... tranh thủ trước nghỉ Tết cùng đưa tài tử đi nhậu, cà phê. Họ cùng ôn lại thời tuổi trẻ sôi nổi, chật vật đóng phim kiếm tiền. 

Dù là một doanh nhân thành đạt, Hà Gia Kính có cuộc sống bình dị. Nam diễn viên thích đi du lịch, dành thời gian cho gia đình và bạn bè. Anh đặc biệt quan tâm đến sức khỏe, sắc vóc của mình và dành ít nhất 2 tiếng mỗi ngày trong phòng tập thể hình. Nam diễn viên tiết lộ chú trọng chế độ sinh hoạt, đồng thời luyện khí công và ăn chay.

Giàu có, điển trai song Hà Gia Kính ở tuổi 63 vẫn độc thân khiến nhiều người tiếc nuối. Khi còn hoạt động showbiz, nam diễn viên chỉ công khai mối tình với 2 nữ diễn viên Kim Tố Mai và Lý Uyển Hoa. Song tất cả đều chóng tan vì tài tử bận rộn xây dựng sự nghiệp. 

Nhiều năm qua, nam diễn viên vui với đời độc thân và không có ý nghĩ sẽ lập gia đình. "Đời người không nên có quá nhiều vướng bận, cũng không nên suy nghĩ nhiều về danh lợi, được hay mất", anh nói. 

Hà Gia Kính vào nghề từ năm 22 tuổi khi đầu quân cho đài ATV. Anh là ca sĩ kiêm diễn viên nổi tiếng Hong Kong thập niên 1990. Tài tử khẳng định tên tuổi qua loạt phim như Thư Kiếm Ân Cừu Lục, Thiếu niên Trương Tam Phong, Đại tướng quân... Đặc biệt, vai diễn Triển Chiêu trong bộ phim Bao Thanh Thiên(1993) là dấu son đáng nhớ nhất trong sự nghiệp của anh.

Theo đó, mức điểm trúng tuyển cao nhất của trường là 21,9 đối với ngành Y khoa.

Cụ thể, mức điểm chuẩn các ngành như sau:

Thanh Hùng

Điểm chuẩn Học viện Quân y năm 2018 tụt gần 9 điểm so năm ngoái

Điểm chuẩn của Học viện Quân y năm 2018 đối với thí sinh xét tuyển bằng khối A00 tụt gần 9 điểm so với năm 2017 ở đối tượng xét tuyển khối A00 thí sinh nam miền Bắc.

Theo ông Dương Văn Tuấn - Phó Giám đốc Sở TT&TT Hà Tĩnh, đảm bảo an toàn thông tin mạng là nhiệm vụ then chốt, liên quan mật thiết tới sự phát triển bền vững của quá trình chuyển đổi sốcủa Hà Tĩnh. Mặt khác, đảm bảo an toàn thông tin mạng gắn liền với việc nâng cao năng lực chuyên môn của đội ứng cứu sự cố của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Vì vậy, cần phải tổ chức huấn luyện và triển khai diễn tập thực chiến bảo đảm an toàn thông tin mạng.

Trong thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh gia tăng các tình huống an toàn thông tin phức tạp và các cuộc tấn công mạng. Theo Cổng TTĐT tỉnh Hà Tĩnh, xảy ra các vụ mã độc tấn công nhằm vào trang/cổng thông tin điện tử, báo điện tử làm thay đổi giao diện, kích động biểu tình… Đặc biệt, tin tặc còn tấn công hệ thống máy tính cá nhân, thiết bị IoT để cài cắm mã độc, lấy cắp lấy cắp thông tin, đào tiền ảo, mã hóa dữ liệu theo dõi và điều khiển các thiết bị tham gia mạng máy tính ma để tấn công các hệ thống thông tin khác trên thế giới.

Trong khi đó, hệ thống mạng của các đơn vị chưa được cấu hình đúng chuẩn, chưa có hệ thống tường lửa để đáp ứng các phương án kỹ thuật tương ứng với cấp độ đã được phê duyệt. Do đó, nguy cơ máy tính bị nhiễm mã độc cao. Ngoài ra, hệ thống phần mềm lõi để xây dựng các cổng/trang thông tin điện tử các đơn vị chưa được nâng cấp kịp thời, trình độ lập trình chưa cao dẫn đến các trang còn tồn lại nhiều lỗ hổng dễ bị khai thác, tấn công, chèn mã độc.

Đặc biệt, trong bối cảnh Chính phủ và chính quyền các cấp đang nỗ lực lực xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, việc đảm bảo an toàn thông tin cho các hệ thống thông tin vô cùng quan trọng.

Phó Giám đốc Sở TT&TT Hà Tĩnh nhận xét, diễn tập thực chiến không chỉ đánh giá khả năng ứng phó trước các cuộc tấn công mạng, tăng cường năng lực và kinh nghiệm của cán bộ làm về an toàn thông tin, cải tiến quy trình ứng cứu sự cố mà còn giúp phát hiện ra nhiều điểm yếu, lỗ hổng nghiêm trọng đang tồn tại trên hệ thống thông tin, có thể dẫn đến hậu quả khó lường nếu bị tấn công mạng. Vì vậy, hoạt động cần được thực hiện định kỳ, thường xuyên.

Tại buổi diễn tập, các thành viên của Đội ứng cứu được truyền đạt các nội dung như: Giới thiệu và cài đặt nền tảng, các bộ công cụ tấn công và phòng thủ dùng trong cuộc diễn tập; Hướng dẫn sử dụng các bộ công cụ tấn công và phòng thủ ATTT trên hệ thống demo…

Những nội dung này giúp nhằm nâng cao năng lực, kinh nghiệm trong công tác vận hành, xử lý sự cố; đảm bảo thời gian để các thành viên có thể phát huy tốt khả năng rà quét, tấn công; giám sát, phòng thủ; phát huy được vai trò, kỹ năng của đội ứng cứu sự cố mạng trong việc giám sát, theo dõi và năng lực phòng thủ của các thành viên quản trị các hệ thống tin tại tại các đơn vị.

Học viên cũng bước vào tình huống diễn tập tấn công vào hệ thống thông tin hồ sơ công việc của tỉnh. Thành viên được chia làm 6 đội, gồm 5 đội tấn công và một đội phòng thủ. Đội tấn công sẽ khai thác các lỗ hổng, sai sót trong các công cụ lưu trữ và kết nối dữ liệu, tiến hành tấn công, thay đổi, đánh cắp khai thác dữ liệu. Sự cố được phát hiện, đội phòng thủ tiến hành ứng cứu, loại bỏ các mã độc trên hệ thống phần mềm và bảo vệ hệ thống dữ liệu đã bị tấn công.

Buổi diễn tập góp phần nâng cao năng lực, chia sẻ thông tin về quy trình xử lý sự cố an toàn thông tin mạng. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động của mạng lưới ứng cứu sự cố, tăng cường năng lực cho các cán bộ, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên địa bàn tỉnh.