Siêu máy tính dự đoán Shakhtar Donetsk vs Brest, 00h45 ngày 23/01

Trong gia đình có người hút thuốc lá, những người sống chung đều có nguy cơ ung thư phổi. Thực tế, Bệnh viện K ghi nhận một tỷ lệ lớn bệnh nhân được chẩn đoán ung thư phổi mặc dù không hút thuốc lá.

Nhiều người lầm tưởng nicotine trong thuốc lá gây ung thư nhưng chất này chỉ gây nghiện. Thuốc lá có 7.000 chất gây độc và có ít nhất 69 chất được biết tới có khả năng gây ung thư như Hydrocarbon thơm đa vòng (PAH), chất benzopyzen 3-4.

Ngoài thuốc lá, ung thư phổi còn liên quan tới các yếu tố môi trường sống, khí hậu, bụi amiăng (người làm trong nghề sản xuất tấm lợp amiăng), crom, niken, bụi công nghiệp. 

Hiện nay, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi được sàng lọc phát hiện sớm còn rất thấp. Bác sĩ Kiên khuyến cáo người hút thuốc có nguy cơ cao nên cần sàng lọc hằng năm, chụp phổi bằng CT liều thấp. Nếu trong gia đình có người hút thuốc lá trên 20 năm, các thành viên khác nên khám sàng lọc, kiểm tra định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Ung thư phổi ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng hoặc rất mờ nhạt. Khi có triệu chứng, bệnh đã ở giai đoạn muộn. Dưới đây là những dấu hiệu của ung thư phổi không thể bỏ qua: ho khan kéo dài, ho ra máu, đau ngực âm ỉ, khó thở, khó nuốt, sút cân không rõ nguyên nhân.

Khi có một số biểu hiện trên, người dân cần đến cơ sở y tế để kiểm tra và tìm ra nguyên nhân cụ thể, nếu phát hiện sẽ được can thiệp sớm, giảm nguy cơ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

Bác sĩ khuyến cáo người chưa hút thuốc lá, hãy chủ động tránh sử dụng. Người đã hút thuốc, hãy bỏ càng sớm càng tốt vì sức khỏe của chính mình, gia đình và những người xung quanh.

Giá thuốc lá quá rẻ, Bộ Y tế đề xuất phương án tăng thuế lên 15.000 đồng

Với Nếu tất cả những gì tôi có là ngôn từ,nhà văn Hiền Trang kể về thế giới nghệ thuật bất tận, những câu chuyện "behind the scene" (hậu trường) của một người viết và hoàn toàn có thể bác bỏ định kiến "văn chương hạ giới rẻ như bèo".

"Tôi đã chọn kể thứ ý nghĩa nhất với mình, thật may cũng là thứ ý nghĩa nhất với Iowa, chính là văn chương. Trong câu chuyện ấy, Iowa cũng như một nhân vật, một ông tơ bà nguyệt, người kéo tôi tới và cho tôi không gian, thời gian để đối thoại với văn chương", cô nói. 

Nữ nhà văn luôn tự nhận mình là một "người học việc văn chương, tay thợ thô vụng" trong nghề viết lách hay cây bút với tất cả sự khiếm khuyết và hạn chế.

Bản thân tác giả từng thú nhận khá bối rối, thậm chí dè dặt khi trả lời về "nghề nhà văn" của mình.

Nghề viết, cũng như tất cả nghề khác, đòi hỏi tinh thần chiến binh trong cuộc chiến dai dẳng của nỗi hoài nghi: Ai cũng có những nỗi sợ về việc bị mắc kẹt giữa những ngày lặp đi lặp lại, viết dưới những cái bóng của những đại văn hào hay nỗi sợ chật vật với ngôn từ.

Ai cũng có thể trở thành nhà văn

Không vẽ ra trước mắt bạn đọc một vườn hoa hồng trong trang sách của Nếu tất cả những gì tôi có là ngôn từ,nhưng độc giả hoàn toàn bị thuyết phục bởi kiến thức và trải nghiệm phong phú của Hiền Trang. 

Rất nhiều câu chuyện hậu trường được tiết lộ, để thấy văn chương len lỏi vào mọi hơi thở đời sống và ai cũng có thể trở thành nhà văn theo con đường riêng biệt nhất.

Văn chương chính là khát khao. Nhà văn có quyền năng và hạnh phúc không gì sánh được của một người làm sáng tạo nghệ thuật.

Như cách nhà văn kể rằng ở nước Mỹ, người già chi trả cho văn chương như khoản đầu tư.

"Làm một người yêu văn chương có cái lợi thế không gì sánh bằng được, rằng mình có thể tùy ý đưa cả Kurt Vonnegut hay Orhan Pamuk trở thành những nhân vật khách mời trong câu chuyện của mình".

Với nhà văn Hiền Trang, có hàng ngàn cách để bắt đầu với văn chương, coi văn chương tự nhiên như hơi thở, len lách vào từng hoạt động nhỏ nhất trong ngày.

Và vốn dĩ, văn chương không phải là thế giới xa lạ, văn chương có trong tất cả điều đơn giản như hơi thở mỗi phút giây. Không có chủ đề nào là vặt vãnh, tủn mủn, dù đó là một cảm xúc thoáng qua.

Nếu tất cả những gì tôi có là ngôn từkhông phải là cuốn từ điển về ngôn ngữ hay văn chương, nghệ thuật, mà là cuộc hành trình "đãi chữ tìm văn" của tác giả, truyền cảm hứng đến bạn đọc.

Hiền Trang, 31 tuổi, sống và viết tại Hà Nội, là cây bút đoạt giải ba cuộc thi Văn học tuổi 20 lần thứ sáu với tập truyện ngắn Giấc mộng lang thang trên đồng cỏ úa.

Một số sách đã xuất bản: Bức tranh cô gái khỏa thân và cây vĩ cầm đỏ (2015); Tuổi trẻ lạc lối và những cuốn sách của tôi (2016); Giấc mộng lang thang trên đồng cỏ úa (2018); Dưới mái hiên đêm, những khách lạ (2020); Chopin biến mất (2022); Tại sao ta yêu...(2022), Những khán giả ngồi trong bóng tối(2023).

Nguy cơ từ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng

Trong giai đoạn tháng 10 - 12/2023, một nghiên cứu mẫu ngẫu nhiên do GS. Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường Đại học Y tế công cộng, chủ trì được thực hiện trên 3.801 học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 tại 11 tỉnh, thành ở Việt Nam. Kết quả cho thấy 96,2% và 37,8% học sinh nhận thức được sự tồn tại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Trong đó 14% đã từng sử dụng thử thuốc lá điện tử và 7% hiện đang sử dụng trong 30 ngày qua. Tỷ lệ này đối với thuốc lá nung nóng là 1,8% đã từng sử dụng và 1,0% hiện đang sử dụng.

“Đây là xu hướng đáng lo ngại, vì nó có thể đảo ngược những nỗ lực kiểm soát việc sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên đã được triển khai quyết liệt trong nhiều năm qua. Đặc biệt, việc các chỉ số cao ở cả nhóm người dùng thử và nhóm đang dùng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng thậm chí có thể dẫn đến sự gia tăng về tỉ lệ sử dụng thuốc lá truyền thống trong tương lai. Việc nghiện chất nicotine dần hình thành trong quá trình sử dụng thuốc lá điện tử có thể dẫn đến sự "chuyển tiếp" sang các sản phẩm thuốc lá truyền thống”, GS Minh nhấn mạnh.

Không chỉ ở Việt Nam, tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới cũng gia tăng nhanh ở nhiều quốc gia trong 10 năm qua. Sự hấp dẫn của các thiết bị thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng với kiểu dáng thời thượng, hương vị đa dạng và những chiến dịch quảng cáo tinh vi đã khiến nhiều người, đặc biệt là thanh thiếu niên, lầm tưởng rằng những sản phẩm này an toàn hơn so với thuốc lá truyền thống. 

“Các công ty thuốc lá đang sử dụng những chiến thuật quảng cáo tinh vi để thu hút giới trẻ, đặc biệt là thông qua mạng xã hội. Họ tạo ra những hình ảnh hấp dẫn, sử dụng người nổi tiếng để quảng bá sản phẩm và đưa ra những thông tin sai lệch về độ an toàn của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng”, PGS. Becky Freeman, chuyên gia từ Trường Y tế công cộng, Đại học Sydney (Úc), chỉ rõ.

Đồng tình với quan điểm này, bà Bungon Ritthiphakdee, Giám đốc Điều hành Trung tâm Quản trị và Kiểm soát thuốc lá toàn cầu (GGTC, Thái Lan) nhận định, ngành công nghiệp thuốc lá đang tìm cách “lách” các quy định quản lý bằng việc giới thiệu các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, nhằm đối phó với các quy định ngày càng nghiêm ngặt đối với thuốc lá truyền thống. 

“Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng cũng có nicotine gây nghiện, có khả năng tạo ra một thế hệ mới nghiện nicotine”, bà Ritthiphakdee cảnh báo.

Kết quả từ khảo sát của GS. Minh và nhóm nghiên cứu cũng cho thấy, nhiều học sinh vẫn còn những hiểu lầm sai lệch về tác hại của các loại thuốc lá mới này, khi tin rằng chúng an toàn hoặc ít gây hại hơn so với thuốc lá truyền thống. 23,5% học sinh không nhận thức được những rủi ro tiềm ẩn của thuốc lá điện tử và con số này còn cao hơn đối với thuốc lá nung nóng (43,2%). 

“Điều này đã dẫn đến việc nhiều học sinh sẵn sàng trải nghiệm và sử dụng các sản phẩm này mà không hề lường trước được những tác hại đi kèm”, GS. Minh cho biết.

Cấp thiết nâng cao nhận thức cộng đồng 

Thực tế, các sản phẩm thuốc lá mới có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là đối với não bộ đang phát triển của trẻ vị thành niên. Cộng đồng y tế toàn cầu cũng ghi nhận một số trường hợp tổn thương phổi do thuốc lá điện tử, hay còn gọi là EVALI.

GS. Minh nhấn mạnh cần phải hành động ngay lập tức, xây dựng và thực thi các chính sách kiểm soát chặt chẽ đối với những sản phẩm này. 

Theo GS. Minh, các chiến dịch sức khỏe cộng đồng đóng vai trò then chốt trong việc đối phó với tình trạng thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Ngoài ra, các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng có thể tạo ra một làn sóng ủng hộ mạnh mẽ cho các chính sách kiểm soát thuốc lá, tránh tư tưởng cho rằng hút thuốc là "ngầu" hoặc "nam tính".

Hiện trên thế giới có ít nhất 34 quốc gia và vùng lãnh thổ áp dụng chính sách cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá điện tử, 11 quốc gia cấm bán thuốc lá nung nóng. Điển hình như tại Singapore, từ tháng 2/2018, chính phủ nước này đã hoàn toàn cấm việc mua bán, sử dụng và sở hữu các sản phẩm thuốc lá như thuốc lá điện tử, shisha và thuốc lá không khói.

Chia sẻ về bài học kinh nghiệm từ Úc, PGS. Freeman cho biết tỉ lệ người hút thuốc hàng ngày ở nước này hiện đã ở dưới mức 10%. Tuy nhiên, để đạt được điều đó cần các biện pháp tiếp cận toàn diện nhiều mặt. Một giải pháp hiệu quả là thuốc lá điện tử chỉ được bán tại hiệu thuốc với các quy định nghiêm ngặt. 

“Người trẻ sẽ không còn dễ dàng mua các sản phẩm ở những cửa hàng tiện lợi nữa. Mô hình này đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ”, PGS. Freeman nói.

Thế Định

Tuệ Minh và Hải Lâm đã cùng nhau bước qua 7 năm của một cuộc hôn nhân. Trong 7 năm ấy, đối với Tuệ Minh, cô luôn cảm thấy mình là người phụ nữ hạnh phúc nhất.

Hải Lâm là người chồng rất chu đáo, chăm sóc vợ tỉ mỉ từng li từng chút một. Mỗi sáng anh đều đưa vợ đi làm, chiều đón về, cuối tuần chở vợ đi ăn sáng uống cà phê. Vợ thích gì anh cũng mua, từ những yêu cầu rất nhỏ như ăn món này món kia hay lớn hơn như muốn thay chiếc điện thoại đã cũ sang điện thoại đời mới hơn.

Ở bên chồng, Tuệ Minh luôn có cảm giác tin tưởng, bình yên, cảm giác của người phụ nữ đã tìm được đúng người đàn ông để đời này kiếp này cô sẽ yêu thương mãi mãi.

Khi Tuệ Minh sinh con đầu lòng, Hải Lâm luôn túc trực bên vợ, từ đưa vợ đi đẻ đến vào phòng sinh chăm sóc cả vợ lẫn con. Anh không nề hà bất cứ chuyện gì, kể cả làm vệ sinh, làm thuốc cho vợ, anh cũng làm mà không hề rén tay e ngại. Tất cả mọi người trong phòng sinh đều khen Tuệ Minh đã tìm được đúng người, có một ông chồng như vậy cô hẳn đã tu đến chín kiếp.

Hải Lâm làm tất cả mọi việc một người chồng yêu vợ thương con luôn làm, tã bỉm, sữa, đồ dùng sơ sinh, đồ của bà mẹ mới sinh, cứ cái nào vợ con cần mà trong nhà hết là anh đi mua ngay, Tuệ Minh chưa phải bận tâm lo toan bất cứ chuyện gì ngoài ở nhà ôm con, chăm giờ ăn giấc ngủ của con, tắm cho con và cho con bú.

Tuệ Minh rất cảm kích chồng, nhiều khi cô cũng tự hỏi thật sự mình may mắn đến như vậy sao? Chồng cô rất hoàn hảo, không có một điểm nào phải chê trách cả. Sáng đúng giờ ra khỏi nhà đi làm, chiều đúng giờ về với gia đình, tham gia mọi việc cùng vợ trong gia đình, từ rửa bát, giặt đồ, dọn dẹp sau khi con tắm xong, chạy đi mua đồ lặt vặt...

Sau 6 năm hạnh phúc bên nhau, con đầu lòng đã lớn, hai người quyết định sinh thêm bé thứ hai. Mọi sự săn sóc vẫn được Hải Lâm lặp lại như đối với bé đầu. Hôm ấy Hải Lâm nói ra ngoài mua bỉm cho con vì ở nhà đã hết sạch, nhưng anh đi khá lâu mà vẫn chưa thấy về.

Lo chồng có chuyện, Tuệ Minh tìm định vị xem chồng đang ở đâu, thì thấy vị trí của anh lại không phải chỗ tiệm tạp hóa, mà cứ mãi một vị trí đó không thay đổi. Dù vừa sinh con được ít hôm, cô vẫn mặc áo khoác thật ấm, cô nói ra ngoài mua bịch bỉm nhờ ông bà ngó bé con đang ngủ, rồi theo định vị chạy đi tìm chồng.

Lần quanh một hồi Tuệ Minh cũng thấy xe của chồng, nhưng lại đỗ ở trước cửa một nhà nghỉ. Trong lòng thoáng nghĩ đến chuyện không hay, nhưng cô cố trấn an bản thân đừng nghĩ bậy, và ngồi đợi xem có chuyện gì xảy ra. 

Trong lúc đó cô nhắn cho chồng một cái tin: "Anh ơi có bỉm về chưa, con bĩnh ra đây rồi". Chồng cô lập tức nhắn lại: "Anh đang về rồi".

 Giữa từng luồng gió lạnh buổi tối, chiếc áo ấm khoác theo trên người cũng không ngăn nổi cảm giác ớn lạnh mà thỉnh thoảng Tuệ Minh cảm nhận chạy qua trong cơ thể cô còn yếu ớt vì vừa mới sinh con.

Chừng 15 phút sau, Hải Lâm đã xuất hiện phía ngoài nhà nghỉ, anh đi ra từ bên trong cùng với một cô gái, điệu bộ hai người rất thân mật, anh choàng tay qua eo và có lúc còn vuốt tóc, hít hà má cô ta. Đúng lúc đó thì Tuệ Minh đến đứng trước mặt chồng. Cô bảo: "Sợ anh còn dở tay, em qua lấy bỉm mang về trước cho con dùng". Khi Hải Lâm còn chưa kịp nói lời nào, cô quay lưng bỏ đi, mặt nhòe nước mắt.

Hải Lâm sau đó đã chạy về giải thích với vợ rằng mình không hề cặp kè bồ bịch, rằng hồi chiều có uống một chút nên trong người có men và chỉ muốn đi giải tỏa sinh lý mà thôi, nhưng Tuệ Minh không thể nghe thêm một lời nào. Cô nghĩ về tất cả những lần Hải Lâm nói đi mua bỉm, đi mua sữa, đi mua tất giữ ấm chân cho vợ... rất nhiều lần trong số đó cô đều thiếp đi mà không để ý giờ chồng quay về.

Anh đúng là một người chồng hoàn hảo, sơ suất duy nhất khiến anh không còn hoàn hảo là đã quên tắt định vị để vợ mò được, mà cũng có thể vì anh nghĩ rằng vợ vừa sinh có vài ngày thì đi được đâu nên không hề phòng bị. Giờ trong lòng Tuệ Minh chỉ toàn là đổ vỡ, cô không thể ngăn mình nghĩ đến chuyện ly hôn dù cứ nhìn hai đứa con là lại ứa nước mắt.

Người ta bảo, hạnh phúc càng lớn thì khi vỡ mộng đau đớn càng nhiều. Đó chính xác là nỗi đau của Tuệ Minh bây giờ, thà rằng chồng cô đừng tỏ ra mình hoàn hảo...

Theo Dân Trí

Bực bội vì bác hàng xóm lúc nào cũng hỏi ‘bao giờ lấy chồng’

Mỗi lần tôi về quê, bác hàng xóm đều sang chơi rồi lân la hỏi chuyện “bao giờ lấy chồng” khiến tôi chỉ muốn tăng xông.