Đi đầu trong cuộc chuyển đổi kinh tế này là các công ty bản địa, cung cấp hàng hóa, sản phẩm và dịch vụ cho hơn 270 triệu người dân Indonesia. Đáng chú ý, từng là nền kinh tế chủ yếu dựa vào của cải truyền thống như tài nguyên thiên nhiên, nông nghiệp, Indonesia đang được thúc đẩy mạnh mẽ từ các công nghệ dịch vụ số.

Indonesia sẵn sàng trở thành trung tâm kỹ thuật số mới nổi tiếp theo với 51% dân số dưới 30 tuổi, GDP dự phóng tăng trưởng 5% và hơn 197 triệu người dùng Internet. Những cơ hội cho các startup công nghệ vẫn dồi dào, cùng với việc chính phủ đầu tư trực tiếp nhiều hơn. Các công ty trong và ngoài nước đều rót vốn vào kỹ thuật số, công nghệ tài chính (fintech) và đầu tư mạo hiểm. Trong 5 năm tới, phần lớn của cải sẽ tạo ra từ đầu tư mạo hiểm. Startup công nghệ có thể trở thành unicorn và nhà sáng lập gia nhập hàng ngũ các tỷ phú giầu nhất hành tinh.

Kỹ thuật số là điều bình thường mới

Indonesia bắt đầu có các công ty công nghệ từ năm 1997, khi những doanh nghiệp liên quan tới Internet xuất hiện nhan nhản trên toàn cầu, trước khi bong bóng dotcom vỡ khiến nhiều hãng phải đóng cửa. Sau năm 2007, các hãng sống sót có thể cạnh tranh một lần nữa, làm gia tăng việc sử dụng công nghệ trong nước.

Hệ sinh thái công nghệ Indonesia bắt đầu nở rộ từ đầu những năm 2010, cùng với sự xuất hiện của các nhà cung cấp dịch vụ số như Tokopedia, Traveloka, Gojek. Từ đó tới nay, nhiều thứ đã thay đổi, theo chiều hướng tốt đẹp hơn. Những startup ngày đó đã trở thành doanh nghiệp hàng tỷ USD trong khoảng thời gian ngắn, hệ sinh thái cũng trưởng thành hơn bao giờ hết. Sự thành công của họ trở thành niềm cảm hứng cho thế hệ trẻ học tập tại nước ngoài quay lại quê hương để khởi nghiệp một cách nghiêm túc và thúc đẩy quốc gia phát triển.

Hiện tại, Indonesia sở hữu 6 kỳ lân công nghệ: Gojek, Tokopedia (hai công ty vừa sáp nhập thành GoTo), Bulakapak, Traveloka, OVO và JD.id.

Bất chấp tác động khủng khiếp của đại dịch Covid-19 lên kinh tế vi mô và vĩ mô, doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ lại bùng nổ nhờ nhu cầu người tiêu dùng tăng mạnh. Thương mại điện tử, taxi công nghệ, đặt phòng trực tuyến, giao nhận đồ ăn, bưu phẩm… thăng hoa trong khi các doanh nghiệp truyền thống phải đóng cửa do phong tỏa và giãn cách xã hội.

Báo cáo năm 2020 của McKinsey & Company nêu rõ vì sao “kỹ thuật số là chuyển sang điều bình thường mới”. Ngoài 6 unicorn hiện nay, Indonesia có thể đón thêm 4 kỳ lân công nghệ khác trong thập kỷ tới. Covid-19 thổi cơn gió đồng thuận đối với nền kinh tế số Indonesia khi dịch bệnh thúc đẩy mọi người tiếp cận, ứng dụng công nghệ, mang đến các sáng kiến nhanh hơn trước đó, kết hợp với hạ tầng tốt hơn và tầng lớp trung lưu ngày một đông đảo. Công nghệ được dân chủ hóa, trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống hàng triệu người dân Indonesia.

Theo một nghiên cứu, trong tổng số vốn đầu tư rót vào Đông Nam Á năm 2020, Indonesia chiếm thị phần lớn (2,7 tỷ USD). Dữ liệu của Hiệp hội Khởi nghiệp và Đầu tư mạo hiểm Indonesia chỉ ra tính đến tháng 9/2020, ít nhất 52 startup trong nước đã huy động thành công 1,9 tỷ USD. Những thống kê này cho thấy Indonesia là một trong các điểm đến đầu tư hứa hẹn nhất.

Tiềm năng chưa được khai phá

Tại “vùng đất của unicorn”, mô hình hệ sinh thái khởi nghiệp đã thay đổi. Thay vì thu lời nhanh chóng, các doanh nghiệp và nhà đầu tư nên tập trung vào tính bền vững. Nhiều khu vực tại Indonesia chưa được khai thác dù thị trường công nghệ tăng trưởng mạnh mẽ và tầng lớp trung lưu sở hữu khả năng chi tiêu lớn hơn. Hầu như các startup tại Indonesia đều đặt tại khu vực Jakarta và các giải pháp họ cung cấp tập trung vào khu vực này. Những khu vực như Sumatra, Sulawesi đang bị lẻ loi. Trong khi đó, đảo Sumatra là nơi sinh sống của 21,68% dân số Indonesia, theo kết quả điều tra dân số chính thức năm 2020.

Các thành phố cấp hai và cấp ba của Indonesia sẽ vượt tốc độ tăng trưởng của các thành phố cấp một và tăng tỉ trọng GDP quốc gia từ 3 đến 5% (46 đến 77 tỷ USD) năm 2030. Những lĩnh vực như thương mại điện tử, thanh toán điện tử và cho vay sắp trở nên đại trà và là tiềm năng chưa được khai thác. Vì vậy, các unicorn kế tiếp của Indonesia rất có khả năng xuất phát từ những thành phố cấp hai và cấp ba như Denpasar và Bandung.

Dịch Covid-19 khiến thế giới đảo lộn 2 năm qua, song nhiều startup Indonesia lại thích ứng và điều chỉnh để sống sót và phát triển. Sự trỗi dậy của thế hệ Indonesia trẻ và ham mê công nghệ đóng vai trò đáng kể trong ngành công nghệ suốt đại dịch. Những người vượt qua được khủng hoảng sẽ là cỗ máy tạo ra của cải mới cho Indonesia trong tương lai.

Những khu vực nằm ngoài Jakarta có tiềm năng đáng kể hơn nhiều so với thủ đô. Nền kinh tế số tại các thành phố cấp hai và cấp ba được dự đoán tăng trưởng gấp 5 lần trong 5 năm tới, nhờ vào sự hỗ trợ của các startup chuyên về thương mại điện tử, cho vay và thanh toán số.

Theo ông Semuel Abrijani Pangerapan, Tổng Giám đốc Ứng dụng Công nghệ thông tin Indonesia, chính phủ hoàn toàn ủng hộ văn hóa khởi nghiệp và sẽ tiếp tục phát triển các chương trình, hoạt động nhằm lan tỏa startup đến các tỉnh khác ngoài Jakarta.

Sự hỗ trợ thể hiện rõ trong một loạt chương trình tập trung vào khởi nghiệp như Gerakan National 100 Startup Digital, Startup Studio, trong đó Bộ hỗ trợ các nhà sáng lập startup giai đoạn đầu bằng cách mở ra cơ hội tiếp cận nguồn lực và kết nối với các lãnh đạo doanh nghiệp nổi bật, cơ hội kinh doanh. Ngoài ra, Bộ còn xúc tiến các cơ hội đầu tư tại triển lãm JEJALA ID, một sự kiện nhằm “mai mối” cho startup và nhà đầu tư.

Với quan hệ đối tác đúng đắn và hiểu biết sâu rộng, startup công nghệ Indonesia có thể nhận ra tiềm năng của họ như những người chơi lớn trên toàn cầu. Chính phủ và nhà đầu tư tư nhân đã bày tỏ sự quan tâm trong việc hợp tác với doanh nghiệp địa phương. Những quan hệ như vậy không chỉ củng cố sức mạnh nền kinh tế số Indonesia mà còn thúc đẩy hệ sinh thái startup Đông Nam Á nói chung, hiện thực hóa sự xuất hiện của các unicorn trong 10 năm tới.

Du Lam

CEO 9X Nguyễn Bá Cảnh Sơn trải lòng sau 3 năm khởi nghiệp

Mở rộng thị trường sau 1 năm nhận nguồn vốn đầu tư, CEO 9x Nguyễn Bá Cảnh Sơn cho biết đang trong hành trình chinh phục thị trường xe xanh tại khu vực.

Tháng 12 (Âm lịch) chúng tôi sẽ về chung nhà. Đây là một cảm giác vô cùng háo hức. Chúng tôi đã gắn bó với nhau 3 năm và trong khoảng thời gian đó, Hà đồng điệu với tôi gần như trong mọi mặt. Chúng tôi có duyên phu thê, tôi nghĩ thế vì tên đệm của tôi là Hà (Nguyễn Hà Trung - PV). 

Chúng tôi có chung sở thích và đôi khi còn “điên” giống nhau. Bạn gái tôi có biệt danh Hà “điện” tức là điên nặng. Nếu tên Trung Ruồi không bị phổ cập trên báo chí nhiều có khi bạn bè tôi vẫn gọi tôi là Trung “điện” - cũng là Trung điên nặng.

Trung Ruồi sẽ rước nàng về dinh ngày 5/1/2020.

- Yêu một diễn viên hài, chắc bạn gái anh hài lòng lắm vì sẽ vui vẻ suốt ngày?

Không chứ (cười), dù tôi diễn hài cho khán giả nhưng Hà mới là người hài hước nhất nhà. Hôm nào đi làm căng thẳng, về nhà là Hà tìm cách chọc cười tôi. Chúng tôi thường luyên thuyên với nhau bằng thứ ngôn ngữ thế giới không có. Nhiều khi ai đi qua nghe không hiểu tưởng 2 đứa thần kinh. Có thể 2 đứa cùng là nghệ sĩ nên thích kiểu lập dị đó và Hà rất đồng cảm với mình trong những lần "bị điên". 

Ngoài là diễn viên tôi còn viết kịch bản, nên đôi khi muốn tìm một cảm hứng mới ở những thời điểm không tưởng. Chẳng hạn 2h sáng muốn phi xe máy lên Tam Đảo, hay đi lang thang vào thời gian mọi người không tưởng tưởng được, nhưng chỉ cần gọi, Hà sẽ đi cùng tôi. 

Nhiều lúc chúng tôi trêu nhau người ngoài tưởng đóng phim hài. Có lúc Hà còn cầm cả quả dừa đuổi theo ném tôi khiến xung quang nghĩ 2 đứa đánh nhau to.

Cả hai yêu thích sự hài hước nên bộ ảnh cưới cũng thể hiện rõ tính cách đó.

- Khi công khai hạnh phúc của mình bên một cô gái xinh đẹp, bên cạnh lời chúc phúc, Trung có sợ mất một lượng fan đáng kể bởi giờ mình là “người đã có chủ”? 

Thường tôi chỉ thấy các ca sĩ và người hoạt động nghệ thuật là trai xinh gái đẹp mới sợ điều đó. Còn tôi dù có chủ hay chưa có chủ các bạn nữ cũng chẳng thèm tơ tưởng đâu (cười). Có khi khán giả còn mừng cho tôi vì dù gì, xấu thế còn có người "rước" ấy.

Có khi người thiệt thòi là Hà ấy chứ. Đồng ý lấy tôi khi bạn bè cô ấy toàn lấy chồng giàu, chồng doanh nhân còn tôi chỉ là nghệ sĩ nghèo. Được cái, Hà lại không quan tâm điều người khác có gì, tôi trân trọng điều đó.

3 năm yêu nhau, tôi thấy chúng tôi đã tìm hiểu xong và đi tới hôn nhân. Với lại, những lần yêu trước, tôi yêu thường không quá 1 năm, yêu Hà và 2 đứa chịu đựng tính “điên” của nhau như thế 3 năm tôi nghĩ không còn cần tìm hiểu nữa, cưới thôi.

- Tự nhận mình xấu lạ, làm thế nào Trung Ruồi lại có thể cưa đổ cô gái xinh đẹp như vậy?

Có tuyệt chiêu gì đâu, mọi thứ cứ tự nhiên ấy mà. Có khi 2 đứa điên gặp nhau thành điện hút nhau. Cầu hôn tôi còn bị chê nữa là, làm gì có tuyệt chiêu để cưa. 

Mẹ tôi giục cưới lâu lắm rồi nhưng chúng tôi cứ chần chừ vì công việc. Một hôm mẹ tôi gọi nhắc quyết liệt hơn mọi lần trước. Thế tôi quay sang bảo: “Hà ơi, cuối năm nay cưới thôi không mẹ mắng chết”. Hà quay sang bảo tôi cầu hôn gì mà lãng xẹt, nhưng cô ấy đồng ý.

Là diễn viên hài vô cùng hoạt ngôn nhưng Trung Ruồi bảo anh cầu hôn lãng xẹt.

- Cuộc sống của cặp vợ chồng nghệ sĩ sẽ vất vả vì phải di chuyển nhiều, Trung đã chuẩn bị tinh thần như thế nào?

Chúng tôi đã chuẩn bị tinh thần từ lâu vì thế Hà đã nghỉ ở nhà hát Nghệ thuật đương đại để kinh doanh. Hà hy sinh để mình tôi theo đuổi nghệ thuật. Hà cũng sẽ đi diễn nhưng là diễn tự do nên có thể thu xếp thời gian nếu như tôi đi diễn xa. Cặp vợ chồng nào lúc đầu cũng có khó khăn cả. Chúng tôi chỉ biết động viên nhau thôi và người này hiểu, thông cảm cho công việc của người kia.

Tôi là nghệ sĩ rất ít ăn diện, đi chơi nên cũng tích góp được chút ít và năm vừa rồi cũng mua được căn hộ nhỏ cách nhà mẹ 3km để Hà về có một tổ ấm riêng đỡ chạnh lòng với bạn bè.

- Một cái Tết không còn cô đơn, Trung chắc phải huỷ các lịch diễn để đưa nàng về dinh và đi chơi chứ?

Vì lịch nhận show của tôi có từ rất lâu trong khi để chọn được ngày tổ chức đám cưới đẹp lại phải nhờ bố mẹ. Chính vì thế, tôi cưới xong là đi diễn luôn. Tôi cũng có nhiều kế hoạch cho công việc như làm các sản phẩm của mình đưa lên YouTube riêng,... Đưa nàng đi chơi thì có nhưng tạm thời tôi cứ AQ thế này: cứ được ở cùng nhau ngày nào cũng là Tết, đi đâu không quan trọng.

Tình Lê

Trung 'Ruồi' khoe vợ sắp cưới xinh đẹp, chịu khó

Mới đây, nghệ sĩ Nguyễn Hà Trung (Trung Ruồi) khoe hình ảnh vợ sắp cưới vô cùng xinh đẹp.