Khát vọng trở thành nhà khoa học

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ sinh năm 1948, quê Thái Bình, từ nhỏ đã theo cha là họa sĩ lên Hà Nội sinh sống. Ông có khát vọng trở thành nhà khoa học. Bởi lúc đấy Hà Nội còn thiếu điện, ông lại học giỏi Vật lý nên muốn làm điều gì đó cho thành phố đã cưu mang gia đình. Ước mơ đó phải tạm dừng bởi chiến tranh nổ ra, ông đi bộ đội, tham gia chiến đấu ở mặt trận tuyến đầu. 

Nguyễn Văn Thọ sống trong gia đình mấy đời đều là nghệ sĩ, ông nội tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa 1932 - 1933, cùng thế hệ họa sĩ Hoàng Lập Ngôn, Lê Hữu Ngọc… Vì thế, Nguyễn Văn Thọ sớm có tình yêu với nghệ thuật, thấy được vẻ đẹp của hội họa. Ngay từ nhỏ ông được dạy học vẽ, song không muốn theo đuổi vì chứng kiến cuộc sống khó khăn của các cụ.

Trở về Hà Nội sau 11 năm đi lính, ông thường xuyên đọc báo, chủ yếu là Báo Văn nghệ và Báo Văn nghệ Quân đội. Nguyễn Văn Thọ khi ấy chơi rất thân với vợ chồng nhà biên kịch Lưu Quang Vũ nên thích xem kịch.

Một lần, khi xem kịch trên truyền hình, thấy họ khắc họa tâm lý người lính ra trận với tâm thế hồ hởi, mang theo tinh thần đấu tranh vì đất nước, vì Tổ quốc… ông tự hỏi bản thân: Tại sao không viết một câu chuyện về những con người đã tham gia chiến trận?

Theo ông, chính người đã cầm súng mới hiểu được tại sao những người lính không muốn chiến tranh. Để lý giải cho điều đó, ông cầm bút, viết một cách chân thật nhất kể lại những câu chuyện từng nghe và chứng kiến. 

Truyện ngắn của ông kể về người lính ra trận, bị thương, sau đó được giải ngũ. Nhưng anh quyết định ở lại chiến trường vì đồng đội của mình đã hy sinh hết và anh cũng là người cuối cùng nằm xuống. Nguyễn Văn Thọ muốn giải thích rõ mục tiêu chiến đấu của người lính xuất phát từ thứ tình cảm cụ thể, hơn cả tình yêu đối với đất nước - đó là tình đồng đội.

Truyện ngắn sau đó khiến nhà thơ Bế Kiến Quốc cảm động vì tính chân thực của tác phẩm. Nhà thơ Phạm Tiến Duật khi biên tập có bớt một vài chi tiết cho “hợp tình, hợp thời” rồi cho in vào số đặc biệt của báo Văn nghệ Quân đội.

Và liên tục các truyện ngắn như Muốimặnđược in trong số kỷ niệm Đại hội lần thứ XI của Đảng và Sương đêm in trong số Tết.

Hầu hết các truyện ngắn mà nhà văn Nguyễn Văn Thọ viết đều không cần biên tập, nếu có cũng chỉ sửa lỗi chính tả. Đặc biệt, các văn nghệ sĩ thời bấy giờ như nhà văn Đào Vũ, nhà thơ Phạm Tiến Duật hay gia đình nhà thơ Bế Kiến Quốc đều động viên và nhận xét ông có phong cách viết truyện ngắn.

Nhưng ông tự ý thức được ông chỉ là người viết tay ngang giữa rất nhiều những cây bút cách tân thời kỳ đổi mới. Thêm vào đó, hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông buộc phải rời bỏ chức vụ Phó Chánh văn phòng Tổng công ty Muối, trở thành Đội trưởng đội lao động xuất khẩu nước ngoài. Nguyễn Văn Thọ quyết định “buông bút”.

Biết Nguyễn Văn Thọ ngừng viết, nhiều bạn bè động viên nhưng ông nhất quyết “phải tập trung vào làm kinh tế, nhà văn muốn viết tốt phải có hai ‘bản lề’, đó là thấm đẫm văn hóa dân tộc và hiểu được những vấn đề quan trọng nhất của triết học trên thế giới”. Nghĩ là làm, trong gần 10 năm sau đó, ông không viết mà chỉ đọc sách. 

Trải nghiệm xứ người tạo ra tác phẩm 'Quyên'

Những năm lăn lộn ở Đức ông suy nghĩ rất nhiều rồi nhận ra, thân phận con người phụ thuộc vào vận mệnh của đất nước, dân tộc. Vì vậy, Nguyễn Văn Thọ cho rằng trách nhiệm của người cầm bút không chỉ nghĩ đến cái tôi, quyền lợi cá nhân mà phải hiểu được thân phận của đất nước để ý thức được những điều viết ra. Ông cầm bút trở lại. 

Với phận người ly hương, bên cạnh việc có thu nhập tốt hơn, cũng có nhiều bi kịch xảy đến. Quan sát những người đồng cảnh ngộ, ông gửi tâm sự của mình vào câu thơ, truyện ngắn, tập trung khai thác đời sống của người Việt ở Đức.

Có lẽ vì vậy mà tiểu thuyết Quyênđược suy nghĩ thấu đáo bằng những vấn đề rất cụ thể của người Việt và nỗi đau của họ. Ông tạo ra nhân vật Quyên, nhân vật này vừa cụ thể, vừa điển hình cho tâm hồn, đức hạnh của người phụ nữ Việt Nam. 

“Nhiều người Việt ra nước ngoài do hoàn cảnh kinh tế, gia đình tan nát hoặc gặp biến cố. Sự đứt gãy, đổ vỡ do ‘va chạm văn hóa’ cũng tạo nên những bi kịch. Điều đó được phản ánh tương đối rõ ràng và thông suốt trong Quyên. Tác phẩm cũng ca ngợi phẩm giá của người Việt”, nhà văn Nguyễn Văn Thọ bày tỏ.

Có thể nói, với nhà văn Nguyễn Văn Thọ, văn học không chỉ là nơi giãi bày tâm sự, trình bày tuyên ngôn của bản thân, mà còn để cứu rỗi, khắc phục nhược điểm trong bản ngã và vươn lên. Theo ông, muốn viết những điều tử tế, trước hết phải tập sống, rèn luyện trở thành người tử tế. 

Tiểu thuyết Quyên có người thích, người chê, nhưng đại bộ phận những người tha hương đều nhận ra bóng dáng mình trong đó. Nó phản ánh tinh thần sống, khát vọng, ưu nhược điểm cũng như lòng yêu nước của họ. 

Do vậy, những năm đầu Quyênđược xuất bản, cuốn sách nhận được sự ủng hộ lớn từ độc giả. Tác phẩm được Hội nhà văn Việt Nam trao giải Nhì cuộc thi Viết tiểu thuyết; dựng thành phim năm 2015. Khoảng hơn 10 vạn cuốn sách đã được xuất bản. Bản thân ông “cõng” khoảng 4.000 cuốn ra nước ngoài. Quyênhiện có mặt tại các nước như Mỹ, Canada, Nga, Đức, Ba Lan... Đặc biệt, nhờ cuốn sách, nhiều gia đình hiểu được không phải cứ đi ra nước ngoài sẽ sung sướng, nó phản ánh tính hai mặt của cuộc sống.

Nguyễn Văn Thọ thừa nhận, dù tình yêu dành cho văn học rất lớn, mỹ cảm của các con ông rất tốt song không mong chúng sẽ trở thành nhà văn. Bởi nhà văn thường khó về vật chất, tinh thần lại phải lao tâm khổ tứ và trên hết văn chương cần có duyên.

Có được giải thưởng ngày hôm nay, nhà văn Nguyễn Văn Thọ nói là nhờ các tác phẩm của những nhà văn đi trước để lại. Ông tự học cách đọc, tham vấn từ kỹ năng tới bút pháp của các nhà văn lớn như Ngô Tất Tố, Kim Lân, Tô Hoài, Nguyễn Xuân Khánh… Bên cạnh đó, những người bạn đồng niên, đồng lứa như nhà thơ Phạm Tiến Duật, nhà văn Vũ Bão, nhà văn Bùi Ngọc Tấn, đặc biệt gia đình nhà thơ Bế Kiến Quốc đã là nguồn cổ vũ lớn tiếp bước cho ông trên con đường cầm bút đầy lao khổ.

Mấy năm nay, sức khỏe của ông không được tốt nên còn nhiều việc dang dở mà không thể tiếp tục. 

“Hiện tôi có 4 quyển sách viết dở, đành phải dừng lại. Nhất là sau khi nhận Giải thưởng Nhà nước, tôi muốn cầm bút mà sức khoẻ không cho phép. Song tôi không hốt hoảng, vội vã hay đau khổ, viết được hay không còn do cái duyên của vũ trụ. Ngoài tuổi 70, sống thêm được một ngày thì biết hôm nay mình vui, bạn bè hạnh phúc, những người mình từng giúp đang thành công… thế là mãn nguyện”, nhà văn Nguyễn Văn Thọ bày tỏ.

Ảnh: Hà Phương

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ dù nằm viện nhưng vẫn hài hước chia sẻ rằng, ông vì "nghịch dại" nên bị cưa xén đứt nửa bàn tay. 

Sau khi ông bán căn nhà trị giá 5 triệu bảng đã không còn chỗ để xe nên phải đưa "xế cưng" gồm 7 chiếc Bentley và một chiếc Chevrolet Corvette 1959 vào kho. Ông Robin Cannon cho hay: "Tôi đang cố bán chúng. Không nhà sưu tập nào thích chia tay bộ sưu tập và tôi cảm thấy buồn khi thấy chúng ra đi". 
Vị đại gia này đầu tư tiền để làm một gara xe hơi đạt chất lượng như bảo tàng trong khuôn viên căn nhà có tên Newton House ở Somerset, Anh. Thời điểm đó cũng là lúc, ông bị vấn đề ở chân do biến chứng của bệnh tiểu đường nên không thể lái ô tô.  Ông Robin thừa nhận là người rất hâm mộ xe Bentley, cho nên nhà để xe của ông được xây dựng có thể đủ chỗ chứa 12 chiếc xe loại này. 

Các chiếc xe trong bộ sưu tập của Robin Cannon sẽ được Duke's Auctioneers đưa ra đấu giá vào ngày 11/3 tới. 

Dưới đây là các xe Bentley trong bộ sưu tập

1. Bentley 4½ Litre 1929

Bentley 4½ Litre 1929

Chỉ có 665 chiếc xe loại này được sản xuất trong 4 năm. Mẫu  Bentley 4 ½Litre 1929 đầu tiên đến tay khách hàng năm 1929 và vẫn giữ nguyên thiết kế thùng xe mở của Vanden Plas. Năm 1930, chiếc Bentley 4 ½Litre 1929 nằm trong bộ sưu tập của Robin Cannon được bán sang Ấn Độ, sau đó nó trải qua quá trình thất lạc rồi được đưa về Anh.

Giá khởi điểm: 500.000 bảng Anh (15,9 tỷ đồng).

2. Bentley Derby 3½ Litre 1935

Bentley Derby 3½ Litre 1935

Chiếc xe này thuộc sở hữu của Wallace Elliot từ năm 1935 đến năm 1874, chủ sở hữu thứ hai của chiếc xe này là John Routley và nay nằm trong bộ sưu tập của Robin Cannon. Phía công ty đấu giá Duke's Auctioneers cho hay,  Bentley Derby 3½Litre 1935 là một trong những chiếc Bentley đáng mơ ước nhất trên thị trường hiện nay.

Giá khởi điểm: 140.000 bảng Anh (4,4 tỷ đồng).

3. Bentley S1 Continental Fastback 1956

Bentley S1 Continental Fastback 1956

Bentley S1 Continental Fastback 1956 được giới thiệu lần đầu tiên hồi năm 1955 và được trưng bày tại Earls Court Motor Show rồi bán cho chủ nhân đầu tiên. Một cuộc đại tu toàn bộ đã được thực hiện vào năm 2017 với chi phí 17.000 bảng Anh trước khi chủ cũ bán lại cho ông Robin Cannon.

Giá khởi điểm: 300.000 bảng Anh (9,5 tỷ đồng)

4. Bentley S2 Continental 1961

Bentley S2 Continental 1961

Ra mắt lần đầu năm 1969, dòng xe này được trang bị động cơ V8. Ông Robin Cannon tiến hành một cuộc đại tu hồi năm 2019 với chi phí 25.000 bảng Anh song vẫn giữ được những nét gợi lên phong cách và sự sang trọng của thập niên 60.

Giá khởi điểm: 200.000 bảng Anh (6,3 tỷ đồng)

5. Bentley Continental S3 1964

Bentley Continental S3 1964

Chiếc xe này có thể đạt tốc độ tối đa 115km/h, trang bị động cơ V8. Hình thức được đánh giá là hài hòa nhất trong số các mẫu xe hạng sang thời kỳ những năm 1960.  Trong những năm qua, các chủ sở hữu khác nhau của xe đã tiến hành đại tu kể cả màu sơn bên ngoài. 

Giá khởi điểm: 120.000 bảng Anh (3,8 tỷ đồng).

6. Bentley Azure 2007

Bentley Azure 2007

Mẫu xe này được giới thiệu lần đầu năm 1995, trang bị bộ tăng áp kép, thiết kế lại rộng rãi hơn. Nó được Robin Cannon mua hồi năm 2018. 

Giá khởi điểm: 80.000 bảng Anh (2,5 tỷ đồng).

7. Bentley Continental GT Speed Convertible 2014

Bentley Continental GT Speed Convertible 2014

Chiếc xe có thể tăng tốc từ 0-96km/h trong 4,1 giây và đạt tốc độ tối đa 326 km/h. Mẫu xe này được cải tiến 2 yếu tố chính là hiệu suất và sự thoải mái khi ngồi so với các đời trước đó.

Giá khởi điểm: 65.000 bảng Anh (2 tỷ đồng).

Thiện Linh(Theo DailyMail)

Mời bạn đọc chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Nhiều siêu xe cũ chỉ có giá trên 10.000 đô la

Trên thị trường xe thể thao cũ tại Mỹ, nhiều chiếc xe thể thao dẫn động 4 bánh toàn thời gian (AWD) chỉ có giá từ 10 nghìn đến vài chục nghìn đô la.

Ông Trần Đại Thắng, Giám đốc Đông A bày tỏ hy vọng thực hiện được nhiều hoạt động trưng bày sách khi có dịp phù hợp, để bạn đọc, những người sưu tầm biết đến sách S nhiều hơn.

"Sự kiện này không những là hoạt động tổng kết theo từng giai đoạn của Đông A mà hơn thế nữa, chúng tôi mong muốn có một không gian trưng bày thường xuyên. Đây cũng là dịp để các nhà sưu tầm, những người yêu thích sách đẹp gặp gỡ và giao lưu với nhau”, ông Thắng bày tỏ.

Trong khuôn khổ sự kiện, có gần 30 ấn bản sách đẹp được trưng bày. Đây là các tựa sách được thực hiện trong 3 năm qua, đánh dấu bước phát triển mới trên chặng đường làm sách thủ công của Đông A. Trong đó, có 7 ấn bản đặc biệt S100 phát hành năm 2023 là Hoàng tử bé, Nghìn lẻ một đêm 2 tập, Gió đầu mùa, Hà Nội băm sáu phố phường, Đôi lứa xứng đôi - Nửa đêm - Cười, Việt Nam văn hóa sử cương, Ngụ ngôn La Fontaine, Đại Việt sử ký toàn thư.

Ngoài ra, ấn bản Nghệ thuật Dessinký hiệu chữ A cũng được trưng bày trong dịp này. Đây là cuốn sách vừa được trao giải thưởng Sách Quốc gia cuối tháng 12/2023. Mỗi ấn bản đều có quy cách khác nhau. Đơn cử như ấn bản đặc biệtĐại Việt sử ký toàn thưcó hộp sơn mài màu đỏ, bìa sách bọc bằng da dê Pháp màu vàng nghệ Curri của hãng Alran Sully. Hộp sách đầy đủ gồm hai quyển I và II, giấy chứng nhận, dấu sở hữu sách, hướng dẫn sử dụng sách và 2 tấm sơn mài dùng để đỡ bụng sách. 

Sự kiện trưng bày sách S tại Bookbinders kéo dài tới hết ngày 28/1/2024 và tổ chức phiên đấu giá trực tuyến 8 ấn bản đặc biệt ký hiệu chữ A.

Sau đó, từ ngày 4-7/2/2024, Đông A sẽ tham gia Hội chợ Nghệ thuật Sách quốc tế CODEX lần thứ 9 tại Mỹ. Đây cũng là lần đầu tiên Việt Nam có đơn vị tham gia Hội chợ Nghệ thuật Sách quốc tế CODEX hàng đầu thế giới. Hội sách năm nay có sự tham dự của hơn 200 đơn vị.

Tại đây, sách được xem như là những tác phẩm nghệ thuật, với các gian hàng trưng bày, triển lãm, các hội nghị chuyên đề xung quanh các chủ đề kỹ thuật đóng sách; nguyên vật liệu cho ngành đóng sách thủ công; giới thiệu các ấn bản đẹp, quý, hiếm; vinh danh các nghệ sĩ làm sách…

Bộ sách 'Những người phụ nữ bé nhỏ' gây ấn tượng với bạn đọc bởi việc đưa chất liệu Việt vào các ấn bản trong lần ra mắt này.