Thế nhưng khi lớn lên, chị lại không theo nghề truyền thống mà chọn một công việc khác để sinh nhai. Năm 2015, chị Cúc nghĩ đến việc phục hồi lại nghề thêu tay truyền thống vốn đã dần mai một ở làng quê tỉnh Thái Bình. Tuy nhiên khi bắt tay vào việc, khó khăn chồng chất.
"Khó khăn lớn nhất là khách hàng chưa có niềm tin ở mình, không nghĩ mình có thể thêu đúng ý và đẹp được. Vậy nên việc tìm đầu ra cho sản phẩm khá chật vật", chị Cúc chia sẻ.
Đã có những lúc chị phải bán hết tài sản lấy tiền đền bù cho khách vì sai sót khi dùng chỉ thêu phai màu. Nhưng vì đam mê với nghề, cũng vì cuộc sống mưu sinh, chị Cúc vẫn không từ bỏ.
Người ta nói “sau cơn mưa trời lại sáng” quả không sai. Lấy khó khăn làm động lực, chị Cúc cố gắng không ngừng nghỉ trên con đường khởi nghiệp của mình. Chị chủ động tìm hướng đi mới để sản phẩm của mình đẹp hơn, có nét khác biệt hơn.
Biến là cây thành tác phẩm… tiền triệu
Duyên thêu tay 3D trên xương lá bồ đề đến với chị Cúc thật tình cờ khi có một học viên nhờ chị chỉ cách. Bản thân chị cũng muốn nghiên cứu sâu hơn về nghệ thuật thêu 3D, sáng tạo họa tiết tinh xảo hơn trên các chất liệu khó thay vì thêu trên vải thông thường. Và rồi chị quyết định thử sức với xương lá bồ đề.
Nói về lý do chọn lá bồ đề làm chất liệu để thêu tranh 3D, chị Cúc chia sẻ: “Mình chọn lá bồ đề vì độ bền cũng như hình dáng bắt mắt của lá. Chiếc lá bồ đề còn chứa đựng ý nghĩa lớn, mang giá trị cuộc sống. Mình muốn thổi hồn, hồi sinh cho lá, mong lá sống lại với một hình ảnh mới mẻ hơn".
Theo chị Cúc, để có một chiếc lá bồ đề đúng yêu cầu phải rất tỉ mỉ từ giai đoạn chọn lá, rửa rồi ngâm nước vôi trong 60 ngày để lấy xương lá. Sau đó, xương lá được chải sạch, giữ lại đường gân rồi đem đi phơi để chuẩn bị đưa vào sử dụng.
Để tạo hình thêu trên xương lá bồ đề, chị tìm mẫu thêu, phác thảo mẫu lên giấy sau đó in mẫu lên lá rồi mới tiến hành thêu.
"Nói về việc thêu trên xương lá bồ đề mình chỉ thấy khó khăn mà không thấy thuận lợi ở đâu cả. Thứ nhất là khó khăn về việc tìm nguồn lá vì kiếm được những chiếc lá lành lặn, hoàn hảo không phải việc đơn giản. Thứ hai là khó khăn về con người. Thêu lá rất khó nên ít người có đủ kiên nhẫn và sự khéo léo để làm. Việc tiêu thụ sản phẩm cũng không hề dễ vì giá thành khá cao. Việc thêu trên lá khó khăn gấp nhiều lần so với thêu trên vải. Kim thêu phải chọn loại nhỏ nhất và chỉ thêu chỉ được một sợi để hạn chế việc rách lá", chị Cúc nói về những khó khăn khi thêu tranh 3D trên lá.
Thời gian đầu chị Cúc không biết phải bỏ đi bao nhiêu chiếc lá vì sai sót trong quá trình thêu. Phải mất hơn hai tháng rèn luyện chị mới trở nên thành thạo, nhịp nhàng và nghệ thuật hơn với mỗi đường thêu.
Theo chị, thời gian hoàn thành một bức thêu phụ thuộc vào kích thước lá và họa tiết sản phẩm. Có sản phẩm mất một ngày, có sản phẩm lại mất cả tháng để hoàn thiện. Vì kì công nên mỗi tác phẩm của chị có giá dao động từ 400.000 đến 5 triệu đồng.
Các tác phẩm chị Cúc thêu phong phú và đa dạng về mẫu mã. Đa số chị thêu chữ thư pháp và các loài hoa mang ý nghĩa tốt đẹp kèm theo. Ngoài ra chị hay thêu các hình con vật như công, chim phượng, đại bàng... và phong cảnh như Chùa Một Cột, cờ, tượng Phật...
"Mỗi sản phẩm mình đều dành tất cả tâm và sức vào đó. Sản phẩm nào đối với mình cũng có ý nghĩa nhất định, mình luôn trân trọng và biết ơn chính những tác phẩm mình làm ra", chị Cúc bộc bạch.
Nhờ nỗ lực của bản thân, chị Cúc ghi được dấu ấn trong lòng người yêu nghệ thuật. Các tác phẩm của chị sau khi chia sẻ được đón nhận nhiệt tình. Ai cũng ngưỡng mộ tài thêu tay của chị. Khó có thể ngờ rằng chỉ một chiếc lá mà nhờ đôi bàn tay của chị Cúc lại trở nên sống động, xinh đẹp đến lạ kì.
Đối với nhiều người, tác phẩm của chị Cúc không chỉ là một bức tranh nghệ thuật để thưởng thức mà đó còn là nơi lưu giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp. Đó là nơi để người ta nhớ về nghệ thuật thêu tay của ông bà xưa.
Chị Cúc cho hay, bản thân mình cũng rất vui khi nhận được nhiều lời khen và công nhận sản phẩm thêu tay của mình.
Với những cống hiến đó, năm 2019, chị Quản Thị Cúc được Trung ương Hội Nghệ nhân cấp giấy chứng nhật đạt danh hiệu Nghệ nhân bàn tay vàng.
Tháng 8/2022, chị nhận được danh hiệu Nghệ nhân Quốc gia. Bản thân chị tự hào vì là nghệ nhân trẻ nhất trong ngành thêu tay truyền thống, có đóng góp cho việc giữ gìn và phát triển nghề.
'Tương lai, mình vẫn sẽ tập trung nghiên cứu và tiếp tục cống hiến cho nghề thêu tay truyền thống những tác phẩm mới lạ, nghệ thuật. Mình hi vọng nghề ngày một phát triển và lớn mạnh hơn, được nhiều bạn trẻ yêu thích và theo đuổi", chị Cúc tâm sự.
Ảnh NVCC
Lịch sử hình thành và phát triển TP.HCM không thể không nhắc đến Chợ Lớn. Đây là một vùng đất rộng nằm trong phạm vi 2 quận 5 và 6 với rất đông người Hoa sinh sống...
Những ngày đầu của Chợ Lớn
Năm 1644 tại Trung Hoa, nhà Thanh lật đổ hoàn toàn nhà Minh. Một số người nhà Minh đã rời bỏ quê hương xuôi về phương Nam...
Tháng giêng năm 1679, hai tướng cũ của nhà Minh là Dương Ngạn Địch và Trần Thượng Xuyên đã đem 3.000 quân cùng 50 chiến thuyền cập bến Đà Nẵng, xin thần phục nhà Nguyễn.
![]() |
Một đoạn phố sầm uất vẫn còn mang dáng dấp người Hoa trên đường Hải Thượng Lãn Ông (Q.5, TP.HCM) |
Chúa Nguyễn lúc bấy giờ là Nguyễn Phúc Tần không nỡ cự tuyệt, đã đưa họ đến vùng Đông Phố để cư trú, khai khẩn và làm ăn.
Dương Ngạn Địch tiến quân vào cửa Soài Rạp, đến đóng quân ở Mỹ Tho. Trong khi đó, Trần Thượng Xuyên đi theo cửa Cần Giờ để đến Biên Hòa. 2 đạo binh người Hoa này vỡ đất hoang, dựng phố xá, tạo nên một vùng đất trù phú.
Cánh quân của Trần Thượng Xuyên trú ở Cù lao Phố (Biên Hòa) đã tiến hành khai khẩn vơi quy mô lớn. Chẳng bao lâu, vùng đất hoang sơ này đã trở thành thương cảng, trung tâm thương mại và giao dịch quốc tế của cả vùng Gia Định, tức Nam bộ ngày nay.
Sự phồn thịnh của Cù lao Phố kéo dài không lâu. Năm 1776, dưới ảnh hưởng của chính sách mới của nhà Tây Sơn, người Hoa bỏ đi rất nhiều.
![]() |
Bưu điện Chợ Lớn, nơi ngày xưa là Chợ Lớn cũ |
Những người còn lại tìm đến vùng Chợ Lớn sinh sống, lập cơ sở mới làm ăn, buôn bán. Kể từ đó, Cù lao Phố đánh mất vai trò là trung tâm thương mại, thay vào đó là Chợ Lớn.
Tại Chợ Lớn, lúc bấy giờ có tên là Đề Ngạn, đã có một làng Minh Hương nhưng chưa được sôi động lắm. Chỉ khi số người từ Cù lao Phố chạy về, khu vực Đề Ngạn mới trở nên đông đúc.
Người Hoa bắt đầu lập chợ tại nơi họ cư ngụ để trao đổi hàng hóa. Chợ của người Hoa lúc bấy giờ (khu vực bưu điện Chợ Lớn ngày nay) so với chợ người Việt mà điển hình là chợ Tân Kiểng có lớn hơn nên được gọi là Chợ Lớn. Từ đó, cả khu vực có người Hoa sinh sống đều được gọi là Chợ Lớn.
Người Hoa sống không thể tách rời nhau. Họ quây quần thành một quần thể để có điều kiện giúp đỡ, nương tựa nhau.
Chợ Lớn hôm nay
Năm 1865, thành phố Chợ Lớn được thành lập bao gồm quận 5, quận 6 ngày nay và vùng đất dọc theo kênh Tẻ nơi có đông người Hoa sinh sống.
Đến năm 1879, Le Myre de Vilers, Thống đốc Nam Kỳ, ra nghị định công nhận thành phố Chợ Lớn (ville de Cho Lon) là đô thị loại 2 (municipalité de 2è classe), ngang cấp tỉnh.
Thành phố Chợ Lớn này lại nằm trong tỉnh Chợ Lớn nhưng là đơn vị hành chánh độc lập không phụ thuộc tỉnh.
![]() |
Hội quán Hà Chương trên đường Nguyễn Trãi là một trong nhiều hội quán của người Hoa tại Chợ Lớn |
Thuở ấy, giữa Sài Gòn và Chợ Lớn vẫn "đò ngang cách trở". Giữa 2 nơi là ruộng lúa, ao nuôi vịt... Năm 1882, tuyến đường xe điện đầu tiên ở Việt Nam nối Sài Gòn và Chợ Lớn bắt đầu hoạt động, năm 1916 người dân trải đá ong xây dựng đường Galliéni, nay là Trần Hưng Đạo, 2 vùng mới giao thương nhiều hơn.
Năm 1930, Sài Gòn và Chợ Lớn chính thức "gặp" nhau tại điểm nay là đường Nguyễn Văn Cừ. Một năm sau, Tổng thống Pháp ra sắc lệnh thành lập khu Sài Gòn - Chợ Lớn.
Sau 1954, tỉnh Chợ Lớn bị nhập vào Gia Định và Long An, riêng thành phố Chợ Lớn nhập với Sài Gòn cho đến ngày nay.
Người Hoa có mặt tại Chợ Lớn ngay từ lúc vùng đất này còn hoang sơ. Họ miệt mài lao động, đổ mồ hôi đổi lấy bát cơm. Trong số đó, có những người từ đôi bàn tay trắng tạo nên sự nghiệp to lớn. Họ góp phần tạo cho Chợ Lớn có diện mạo trù phú, sầm uất như hôm nay.
Một trong những bí quyết thành công của người Hoa là họ sống thành những cộng đồng, chung tay giúp nhau những lúc cần thiết.
Những hội quán của người Hoa như Hà Chương, Ôn Lăng, Nghĩa An, Nhị Phủ, Sùng Chính là nơi tập hợp những người có cùng quê quán. Họ thường xuyên gặp nhau để thăm hỏi, đỡ đần nhau...
Những nhân vật người Hoa đã thành công một cách nổi bật sẽ được chúng tôi đề cập ở bài viết sau.
Bỏ hết sản nghiệp, tỷ phú Sài Gòn bất ngờ về quê ở ẩn" alt=""/>Bí quyết 'giàu nứt vách' của người Hoa ở Sài Gòn![]() |
Chàng trai Công Hữu. |
Trước sự chuẩn bị tiền hôn nhân kỹ lưỡng của bạn trai , MC Hồng Vân phải thốt lên rằng: “Cái này là nôn nóng lấy vợ dữ lắm rồi” .
Lo lắng sự kỹ tính, trưởng thành của bạn trai sẽ khiến Cao Hương áp lực, bà mối Hồng Vân ngỏ lời hỏi khó. Bất ngờ, dù chưa được gặp mặt Công Hữu, bạn gái đã hết lời bênh bạn trai: “Người như anh ấy, em yên tâm rồi. Em thích những người trưởng thành có thể dẫn dắt em sau này”.
![]() |
Cô nàng Cao Hương. |
Trước khi đến với Bạn muốn hẹn hò, Công Hữu trải qua hai mối tình dang dở. Về tình trường, Cao Hương khiến ông mai, bà mối lặng người khi tiết lộ từng kết hôn nhưng chưa làm lễ cưới đã đường ai nấy đi.
“Từ đầu, hai bên gia đình không đồng ý cho kết hôn, tụi em giấu nhà đi đăng ký rồi mới nói. Cuối cùng đám cưới còn chưa xảy ra, hai gia đình đã xảy ra nhiều mâu thuẫn không giải quyết được nên tụi em đành ly hôn”.
Cảm động trước chuyện tình trắc trở của bạn gái, Công Hữu hết lời an ủi cô nàng: “Chuyện quá khứ giống như một trang sách, mình lật qua rồi thì mình lật lại được. Điều quan trọng là niềm tin ở tương lai, em phải tự tin bước đến cuộc sống mới, phải mạnh mẽ đối diện với sự thật, không phải vì quá khứ đau buồn mà không dám đi đến tương lai”.
Dù hàng rào tình yêu chưa được mở, cặp đôi đã tìm được rất nhiều điểm chung và dần có cảm giác đồng điệu. Sự cổ vũ tinh thần của gia đình và ông mai bà mối đã giúp Công Hữu thêm mạnh mẽ, không ngại ngần bày tỏ tình cảm với Cao Hương khi vừa được gặp mặt trực tiếp. Anh đặc biệt chuẩn bị một chiếc bình ghi đầy những điều muốn được làm cùng bạn gái nếu cả hai nên duyên.
![]() |
Cặp đôi thể hiện tình cảm ngay lần đầu gặp mặt. |
Mọi chuyện suôn sẻ đến bất ngờ, khi Công Hữu bày tỏ đã rất nóng lòng xây dựng riêng cho mình một mái ấm gia đình, Cao Hương cũng đáp luôn: “Em nghĩ đủ nắng thì hoa sẽ nở, đủ tình yêu ta sẽ về chung một nhà. Nếu được thì năm sau mình cưới luôn nhé”.
Ở những giây phút cuối trước khi ra quyết định, Cao Hương tự tin dùng bản hit “Mình yêu nhau đi” để bày tỏ tình cảm. Cô bất ngờ nhận về cái ôm siết chặt của Công Hữu.
Nhìn cặp đôi quấn quýt không rời, MC Hồng Vân và Quyền Linh phải “phá lệ” bỏ qua khâu đếm ngược, thay cặp đôi bấm nút “chốt đơn” ngay tại sân khấu trong sự chúc phúc của gia đình và khán giả.
Lê Phương
Ở xứ hoa anh đào, chuyện dùng ứng dụng hẹn hò bị nhìn bằng ánh mắt ái ngại khi nhiều người không thích bắt chuyện với người lạ, còn phụ nữ lo ngại bị gạ gẫm, lừa tình.
" alt=""/>Vừa kết hôn đã ly dị, cô gái gặp 'một nửa chân ái' tại Bạn muốn hẹn hò