Trước hết, tôi đồng cảm với tác giả vì tôi cũng từng chứng kiến nhiều cảnh rấtxấu hổ về việc này. Tôi xin kể ra như sau:

- Kỳ đi Thái Lan sau khi tới giờ ăn trưa với thức ăn tự chọn tại nơi tour dulịch đã đặt, một người trong đoàn VN (cũng là trí thức) lấy một dĩa cơm chiênrất nhiều cơm và lấy cùng lúc 2 cái đùi gà to. Anh ta ăn chỉ được một nữa rồibỏ.

- Một lần ở Singapore khi đi thăm một trường Đại học, tới giờ ăn trưa tạitrường khoản đãi. Đoàn người VN chúng ta cứ tranh nhau vào lấy, không xếp hànggì cả, trong khi các bạn Singapore đứng nhìn và xếp hàng chờ. Đến khi bạn vàođược để lấy thức ăn thì có nhiều món không còn và họ chỉ ăn qua loa những thứcòn lại

- Lần khác khi họp về y tế học đường do Bộ GD&ĐT triệu tập, giờ giải lao cóphục vụ bánh ngọt, cà phê ... thì những người ra trước họ đứng xung quanh dãybàn bày thức ăn, thức uống và tự nhiên vừa đứng ăn vừa trò chuyện mà không chừachỗ cho những người khác có thể vào lấy phần. Tệ hại hơn là sau đó họ lấy bánhngọt và những gói cà phê, gói trà chanh ... mang về bỏ vào túi để dành.

Khi bắt đầu trồng cây trên sân thượng, chị Nga phải tự mày mò phương pháp trồng. Trước kia, chị thấy một người bạn trồng cây, thường dùng chuối chôn dưới đất cho cây tốt, vì chuối chứa nhiều kali. Lúc đó, chị đã nghĩ sao không xay chuối, trộn với trứng, ủ hoai rồi bón cho cây. "Tôi đã thành công với phương pháp trồng cây theo hướng hữu cơ là dùng "rác thải" làm phân. Bây giờ, không cây nào có thể làm khó được tôi", chị Nga chia sẻ.

Nhờ áp dụng phương pháp trên, giờ đây, vườn cây của chị Nga quanh năm xanh mướt, quả lúc la lúc lỉu trên cành.

Ngoài dùng trứng, sữa, chuối, đậu tương... ủ cho hoai để làm phân, chị cũng sử dụng đạm cá, cám gạo, phân bò trộn với dung dịch bồ hòn, ủ hoai bón cho cây, giúp cây tránh được sâu rệp.

Chị Nga cũng dùng vi sinh nhân khối, trichodema, trấu hun, vỏ lạc, bánh dầu ủ đất để trồng cây. Đối với việc bón phân phải tùy từng loại cây, từng giai đoạn phù hợp, để cây trái luôn trĩu cành.

Trên sân thượng, chị Nga trồng cây thanh long ruột đỏ được hơn một năm. Hiện cây đã bắt đầu ra hoa.

Cây ổi trái trĩu cành nhờ được bón phân hữu cơ do chị Nga tự làm. Trái chín ăn giòn, ngọt.

Từ khi hai con đi du học nước ngoài, trong nhà chỉ có hai vợ chồng, nên đa phần, chị Nga trồng cây ăn trái là nhiều.

Cây cóc trái trĩu cành.

Chị Nga cho biết, việc trồng cây trên sân thượng không phải ai cũng thành công. Đối với chị, ngoài sử dụng đúng phương pháp trồng còn phải có niềm yêu cây thực sự.

Hằng ngày, cứ rảnh là chị lên sân thượng theo dõi và để ý từng ngóc ngách của cây xem chúng có bị sâu, rệp tấn công hay không.

Những hôm đi bán hàng về nhà đã 12h đêm, chị vẫn lên vườn thăm từng cây, kiểm tra từng chiếc lá.

Vợ chồng chị Nga thích ăn cải Kale xoắn, chùm ngây, củ cải Hàn Quốc nên trong vườn lúc nào cũng trồng. Cứ hết lứa này, chị lại tự ươm cây để trồng thay thế lứa cũ.

Trái dưa bở căng mọng.

Cây cải Kale xoăn chị Nga trồng được hơn hai năm, cây lúc nào cũng mập, lá xanh tốt.

Cây sung Mỹ.

Chị Nga chia sẻ, tất cả các loại cây trong vườn sân thượng, sau khi thu hoạch sẽ được bấm tỉa nhánh, vặt hết lá già để cây nuôi nhánh mới.

Thời gian qua, chị Nga thường chia sẻ hình ảnh vườn cây và kỹ thuật trồng cây lên các hội, nhóm trên mạng. Nhiều người tìm đến hỏi bí quyết, chị Nga luôn nhiệt tình hướng dẫn.

Tú Anh 

Ảnh: Nhân vật cung cấp

9X Đà Lạt mời khách lạ về khu vườn 7.000m2, cùng sống và trồng cây

Thảo Nguyên muốn mời người khác về cùng làm vườn, thu hoạch sản phẩm. Khách sẽ được ăn ở miễn phí, còn chủ có người bầu bạn khi làm vườn.

Để có thêm thông tin, tôi liên lạc với một bệnh nhân cũ. Anh là người nằm bệnh viện Covid tầng nặng nhất, tràn khí dưới da, phổi đông đặc toàn bộ, may mắn thoát chết. Anh cho biết, sau sáu tháng ra viện, anh đã hoàn toàn bình phục, sinh hoạt trở lại như bình thường. Tôi cố hỏi kỹ xem anh có các biểu hiện như là khó thở khi leo cầu thang không. Anh trả lời: "Có chút xíu bác ạ, lên lầu xong thì thở hơi nhanh. Nhưng giờ cháu đã khá hơn nhiều so với hồi mới ra viện, lên lầu phải dừng nghỉ hai đến ba chặng". Anh không gặp vấn đề gì đáng kể trong ăn uống, sinh hoạt; không bị ảnh hưởng về trí nhớ. Tôi tin vào nhận định của mình, hậu Covid rõ ràng gây khó chịu nhưng không quá đáng sợ.

Thị trường kinh doanh các sản phẩm liên quan đến Covid-19, theo tôi đã trải qua ba giai đoạn. Giai đoạn đầu là náo nhiệt bán khẩu trang và nước rửa tay khử khuẩn. Tiếp đến là thời kỳ sôi động bán các loại thuốc chữa Covid. Bây giờ thị trường đang tiến sang giai đoạn ba: hậu Covid. Nhà nhà, người người đăng bài bán thuốc chữa hậu Covid.

Để bán được hàng, người bán nhấn mạnh đến khái niệm "hậu Covid", đến mức gây ám ảnh cho người dân.

Tổ chức Y tế Thế giới WHO cho biết phần lớn người mắc Covid 19 sẽ hồi phục hoàn toàn, chỉ 10-20% có các triệu chứng gọi là "hậu Covid" hoặc "Covid kéo dài". WHO định nghĩa "hậu Covid" là những bất thường còn tồn tại sau ba tháng mắc bệnh, bao gồm các triệu chứng mệt mỏi, hụt hơi, khó thở, ho dai dẳng, hồi hộp, tim đập nhanh, đau mỏi cơ, thay đổi vị giác, rối loạn tiêu hóa, khó ngủ, hay quên, khó tập trung, buồn bã, lo âu.

Các triệu chứng này xảy ra do tổn thương đa cơ quan trong thời gian mắc Covid, cũng có thể do rối loạn các phản ứng miễn dịch trong quá trình cơ thể chống lại virus. Phần lớn các rối loạn này chỉ ở mức độ nhẹ và dần dần sẽ cải thiện theo thời gian. Thời gian hồi phục tùy theo tình trạng nặng khi mắc bệnh cũng như sức khỏe của mỗi người, thường mất vài tuần đến vài tháng.

Để giúp quá trình hồi phục này thuận lợi, người vừa khỏi bệnh cần làm việc nhẹ nhàng, ăn dễ tiêu, uống đủ nước, bổ sung vitamin, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh lo lắng quá mức lại tự ám thị bệnh cho mình. Nếu có nhiều triệu chứng khó chịu, có thể dùng một số thuốc hỗ trợ như thuốc giảm đau hạ sốt, thuốc ho, long đờm... Người tổn thương phổi cần có thời gian tập thở nhẹ nhàng để chức năng hô hấp hồi phục. Hiện nay nhiều bệnh viện đã thành lập phòng khám hậu Covid, nếu các triệu chứng khó chịu kéo dài, người bệnh có thể đến khám, tránh tự uống nhiều loại thuốc không cần thiết theo hướng dẫn thiếu cơ sở trên mạng.

Một tình trạng nữa cũng thường xảy ra, gây nhầm lẫn giữa triệu chứng Covid và hậu Covid. Nhiều người vừa test thấy âm tính liền tự cho là đã khỏi bệnh, nên khi thấy vẫn còn ho, đau rát họng, khó thở... thì hốt hoảng cho rằng mình đã gặp vấn đề "hậu covid". Thật ra lúc đó người bệnh vẫn đang trong quá trình mắc Covid, chưa khỏi. Test nhanh kháng nguyên âm tính mới chỉ là lúc virus xuống thấp, chưa phải đã khỏi hoàn toàn.

Hậu Covid đáng sợ nhất là tình trạng Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C) ở trẻ em. Hội chứng này xảy ra ở trẻ đã mắc Covid, do rối loạn đáp ứng miễn dịch, với các biểu hiện như sốt cao kéo dài, nổi ban đỏ, rối loạn tiêu hóa, khó thở, li bì. Tuy nhiên, rất may mắn là tỷ lệ trẻ mắc hội chứng này rất thấp, khoảng 0,03% ở các nước đã có thống kê như Anh và Mỹ.

Không cứ Covid-19, bất cứ một bệnh truyền nhiễm nào sau khi khỏi cũng cần một thời gian hồi phục. Ai từng bị sốt xuất huyết đều biết, sau khi hết sốt sẽ còn mệt mỏi, thở không ra hơi đến vài tháng. Nhưng xưa nay, không ai ầm ĩ lên về chuyện "hậu sốt xuất huyết". Nói rộng ra, sau bất cứ một khủng hoảng nào cũng có cái "hậu" của nó, ví dụ sau chiến tranh có "hậu chiến", sau ly hôn có "hậu ly hôn"...

Thay vì hình dung hậu Covid như một con ngáo ộp, bình tĩnh và hiểu rõ tình hình, việc xử trí sẽ hiệu quả hơn.

Quan Thế Dân