Carrie ước rằng có một ngày được đến thăm bạn mình ở Hawaii và không bao giờ quay trở lại. Tất nhiên, cô mong muốn được giấu tên khi nói như vậy. Nhưng cảm giác hối tiếc của các bậc cha mẹ hoá ra cũng không phải là hiếm gặp.

Trong một cuộc thăm dò của Gallup năm 2013, khi các bậc cha mẹ Mỹ trên 45 tuổi được hỏi rằng họ sẽ đẻ bao nhiêu đứa con nếu được phép làm lại. Khoảng 7% cho biết họ sẽ không sinh con nữa. Ở Đức, 8% các ông bố bà mẹ “hoàn toàn đồng ý” với tuyên bố rằng họ sẽ không có con nếu cho lựa chọn lại (và 11% đồng ý “phần nào”).

Còn ở Anh, khảo sát công bố vào tháng 6 năm 2021 cho thấy, 8% phụ huynh nói rằng họ hối tiếc vì có con.

Trong 2 nghiên cứu gần đây của giáo sư tâm lý học Konrad Piotrowski tại Đại học SWPS, tỷ lệ hối tiếc của các bậc cha mẹ ở Ba Lan vào khoảng 11% - 14%, không có sự khác biệt đáng kể giữa nam và nữ. Tóm lại, các khảo sát cho thấy rằng hàng triệu người đã hối tiếc vì có con.

Kara Hoppe, một nhà trị liệu tâm lý gia đình và là đồng tác giả của Baby Bomb (cuốn sách hướng dẫn cách làm cha mẹ lần đầu) nói rằng, về mặt phát triển, trẻ em có thể coi việc thiếu quan tâm từ cha mẹ là một thất bại của bản nhân.

Mặc dù các nghiên cứu của Piotrowski và các cuộc khảo sát đều không trực tiếp hỏi cha mẹ điều gì đã gây ra những cảm giác này, nhưng các chuyên gia tin rằng có 2 nguyên nhân chính dẫn đến sự hối tiếc của cha mẹ vì đã sinh con.

Một là họ bị kiệt sức.

Cha mẹ có thể hết lòng vì con cái, nhưng họ cảm thấy kiệt sức và không được hỗ trợ đầy đủ. Giống như Carrie - người có con mắc chứng tự kỷ, một số cha mẹ từng cảm thấy mình chăm sóc con tốt nhưng cuối cùng lại phải đối mặt với những tình trạng không mong muốn.

Isabelle Roskam, một học giả nổi tiếng về tình trạng kiệt sức của cha mẹ tại Đại học Catholique de Louvain của Bỉ, cũng là một bác sĩ đã nói rằng, trong trường hợp này, “họ hối hận khi có con, bởi vì họ thấy mình không thể trở thành những cha mẹ hoàn hảo”.

Một trong những nghiên cứu của Piotrowski cho thấy, những người theo chủ nghĩa hoàn hảo có nhiều khả năng gặp khó khăn khi trở thành cha mẹ. Họ sẽ làm hết mình trong vai trò phụ huynh và rồi cảm thấy hối tiếc. Ông cũng nhận thấy rằng các yếu tố như: căng thẳng tài chính, làm cha mẹ đơn thân và có tuổi thơ bị lạm dụng cũng có thể góp phần vào sự hối tiếc này. Nhưng về cơ bản, Piotrowski kết luận rằng khi khoảng cách giữa nguồn lực hiện tại và nhu cầu chăm sóc con cái ngày càng lớn, thì tỷ lệ hối tiếc sẽ càng tăng lên. 

Không có gì đáng ngạc nhiên khi sự kiệt sức của cha mẹ đã tăng lên đáng kể trong đại dịch.

Theo dữ liệu chưa được công bố từ nhóm Hedwig van Bakel, giáo sư khoa học hành vi tại Đại học Tilburg, Hà Lan, ước tính tỷ lệ kiệt sức của cha mẹ trên toàn cầu vào năm 2020 là 4,9% (gần gấp đôi tỷ lệ 2,7% vào năm 2018 và 2019). Nguyên nhân là do cha mẹ phải dành nhiều thời gian hơn để ở nhà trong thời kỳ giãn cách và phải dành nhiều thời gian hơn cho bọn trẻ.

Nghiên cứu của Piotrowski cho thấy những phụ huynh kiệt sức có thể dễ trở nên bỏ bê hoặc bạo lực với con cái và như một hệ quả, những đứa trẻ sẽ có nhiều nguy cơ gặp các triệu chứng trầm cảm, lo lắng.

Một lý do quan trọng khác dẫn đến sự hối tiếc của cha mẹ là ngay từ đầu họ đã không muốn có con.

Mary là một bà mẹ 2 con ở Nam Dakota, Mỹ. Vào năm 2014, cô mang thai ngoài ý muốn nhưng sau đó thai bị chết lưu. Chỉ để chứng minh rằng mình có thể mang thai bình thường, Mary lại mang bầu. Cô nói: “Tôi để hormone, cảm xúc và chấn thương đánh lừa”. Khi con trai đầu lòng được 9 tháng, cô lại mang thai ngoài ý muốn một lần nữa.

“Tôi ghét điều đó”, Mary nói. “Tôi chỉ đơn giản là không thích trẻ con”. Cô đọc sách cho con nghe, nấu ăn cho chúng và thường nuôi dạy con theo sách. Nhưng Mary cũng nghĩ rằng mình sẽ làm được nhiều thứ hơn nếu không có con vào thời điểm đó. Bây giờ, cô đếm ngược từng ngày cho đến khi chúng trưởng thành và độc lập. Bác sĩ trị liệu của Mary không cho rằng đây là chứng trầm cảm sau sinh. Sự hối hận của cô không chỉ là một giai đoạn ngắn.

Orna Donath, một nhà xã hội học người Israel và là tác giả của cuốn “Hối hận về tình mẫu tử: Một nghiên cứu” (Regretting Motherhood: A Study), khi phỏng vấn 10 người cha hối hận vì có con thì 8 người nói rằng lý do có con là vì vợ.

Một số bà mẹ thì cho biết, mặc dù được chồng hỗ trợ chăm sóc con cái và có nguồn tài chính đủ để nuôi dạy chúng nhưng vẫn cảm thấy gánh nặng “luôn hiện hữu”.

Một số người chỉ đơn giản là không muốn nuôi dạy con cái, và hậu quả là con họ phải chịu thiệt thòi. Nhưng có lẽ sẽ ít bậc cha mẹ hối hận hơn nếu xã hội không làm cho việc nuôi dạy con cái trở nên khó khăn như vậy. Sự hối tiếc của cha mẹ có thể được giảm bớt nếu họ được phép quyết định có sinh đứa bé hay không, cũng như được giúp đỡ khi đối mặt với tình trạng kiệt sức. Bên cạnh đó, các chính sách liên quan đến chăm sóc con cái, lịch làm việc, sự chênh lệch lương giữa 2 giới và thăng tiến cũng phải được điều chỉnh.

Người ta hay nói với phụ nữ rằng những năm đầu làm mẹ rất khó khăn, nhưng rồi ai cũng sẽ thích nghi một cách tự nhiên. Nhưng khi mọi thứ không như ý, thì họ bị coi ích kỷ, hư hỏng hoặc cả hai. Phụ nữ nên được cảm thông nhiều hơn.

Sau khi nói chuyện với Mary, cô ấy đã gửi cho chúng tôi một email. “Tôi đã khóc 1 giờ sau khi cúp điện thoại”, cô viết. “Tôi không nhận ra mình cần sự đồng cảm đến mức nào cho tới khi thực sự biết rằng có những bà mẹ khác cũng cảm thấy như vậy”.

Đăng Dương(Theo The Atlantic)

Vợ chồng trẻ ở Singapore ngày càng lười sinh con

Khi Leon Chia và vợ kết hôn ở tuổi 25, những câu hỏi từ bạn bè và người thân về kế hoạch sinh con của họ bắt đầu xuất hiện. 17 năm sau, họ vẫn bị hỏi điều tương tự.

NTK Lâm Lâm và ca sĩ Thu Thủy

Lâm Lâm đến với ngành thiết kế thời trang bởi sự đam mê nhưng cơ duyên cũng rất tình cờ. Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, anh theo học ngành đồ họa rồi cứ thế “lấn sân” sang thiết kế thời trang. Ban đầu Lâm Lâm chỉ thiết kế váy cưới nhưng sau đó lại bén duyên với trang phục biểu diễn và trang phục sự kiện.

“Ban đầu có một số người mẫu, ca sỹ, diễn viên biết đến Lâm bởi họ thích những tone màu nhẹ nhàng, kiểu dáng thanh mảnh, tôn da, tôn dáng để đi biểu diễn, dự sự kiện. Sau đó người nọ giới thiệu tới người kia, mẫu thiết kế của Tâm Lâm ngày càng được ưa chuộng. Lâm không chỉ thiết kế váy cưới nữa mà đa dạng hơn những mẫu của mình”, NTK cho biết.

Làm nghề được 5 năm, Lâm may mắn được làm việc với các nhà thiết kế lớn cho nên nhanh chóng nắm bắt, học hỏi và đưa vào những ý tưởng của riêng mình để làm nên sự khác biệt. Làm quen với chương trình thi hoa hậu lớn nhỏ và trải nghiệm sáng tạo những trang phục dạ hội lộng lẫy, Lâm Lâm đã có trong tay hành trang về ngành thiết kế thời trang khá vững chắc khi tuổi đời còn rất trẻ. Lâm Lâm cho biết, anh đã tư vấn thời trang cho một số người đẹp thi hoa hậu và trong số họ từng đoạt giải trang phục dạ hội đẹp nhất.

Tuy “mát tay” với những người đẹp là thế, nhưng công việc cứ cuốn đi khiến cho Lâm Lâm chưa lúc nào ngơi tay tham dự các cuộc thi thiết kế. Nhưng điều đó cũng không khiến anh chạnh lòng, bởi Lâm Lâm cho rằng được đứng trong “bóng tối” để làm đẹp cho những cô gái chính là vai trò của nhà thiết kế.

Elly Trần yêu kiều trong một thiết kế của Lâm Lâm

Cũng chính vì chú tâm đến công việc, không màng ánh hào quang sân khấu, Lâm Lâm đã cho ra đời những thiết kế đặc biệt ấn tượng mang bản sắc riêng. Không quá “bảo thủ” theo phong cách của mình, Lâm Lâm luôn phân tích rõ thế mạnh của từng người để cho ra những thiết kế phù hợp. Chính điều này đã khiến cho nhiều người đẹp vô cùng hài lòng.

“Giá trị ảo đôi khi lại quá lớn khiến cho nhiều người luôn ở trên mây. Đối với Lâm thì cứ điều gì làm được cho khách hàng hài lòng và đảm bảo công sức mình bỏ ra xứng đáng thì đó là giá trị đáng trân trọng. Bạn sẽ thấy hạnh phúc khi giúp ai đó trở nên nổi bật với một chiếc váy không quá đắt đỏ, hơn là khiến người ta tốn kém tiền bạc mà chưa chắc đẹp”, NTK chia sẻ.

Cô gái xinh xắn dành 3 tháng tự tay may váy cưới gây 'sốt' mạng

Chiếc váy cưới có giá tương đương một chiếc váy đi thuê, cũng không được may bằng chất liệu quá sang trọng nhưng lại chứa đựng tình yêu, sự háo hức và cả tâm huyết của chính cô dâu trong suốt 3 tháng trước khi về nhà chồng.

Giọng hát tự nhiên mộc mạc như khi ngồi trên con đê quê hương hát cùng bạn bè, nhưng lại đầy sức sống và quyến rũ, đã thuyết phục được Ban giám khảo kỳ thi năm đó. Rồi chị đỗ vào Trường Văn hóa Nghệ thuật Hà Bắc. Sau khi tốt nghiệp Thúy Hường về Đoàn Dân ca Quan họ. Môi trường ấy đã giúp Hường không ngừng trưởng thành trên bước đường nghệ thuật cùng với tố chất của Quan họ, kỹ thuật hát “vang, rền, nền, nẩy”,  bằng sự nỗ lực học tập kiên trì rèn luyện của bản thân đã tạo nên một NSND Thúy Hường như ngày nay.

NSND Thuý Hường - người con của làng quan họ mê đắm gìn giữ câu dân ca.

Thuý Hường kể, chị mê dân ca từ bé, niềm đam mê đó được bắt nguồn từ người mẹ của chị. Bà có một chất giọng rất hay và vang như chuông. Từ nhỏ, Thuý Hường đã được nghe mẹ ru, mẹ hát rất nhiều và các làn điệu dân ca ấy cứ thấm dần và thấm đẫm vào mình như thế. 

Thuý Hường bảo, với nghệ thuật thì tình yêu bắt nguồn từ niềm đam mê, bên cạnh đó cần có một chút năng khiếu bẩm sinh nhưng quan trọng là sự phấn đấu và vươn lên không ngừng của người nghệ sĩ. Tình yêu dân ca Quan họ trong chị cũng được khơi theo dòng mạch ấy và cứ nhân lên, say cháy, lớn dần theo năm tháng.

“Tôi yêu tất cả những gì thuộc về Quan họ và tôi coi dân ca Quan họ là lẽ sống của đời mình. Cũng nhờ Dân ca Quan họ Bắc Ninh mà tên tuổi của tôi được công chúng biết đến, được tin yêu và định vị bền vững trong lòng khán giả”, NSND Thuý Hường chia sẻ.

Ngay từ trước lúc dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại thì NSND Thuý Hường cũng như rất nhiều nghệ nhân, nghệ sĩ, liền anh liền chị khác đã có ý thức gìn giữ, bảo tồn dân ca Quan họ Bắc Ninh. Bằng rất nhiều hoạt động khác nhau như thường xuyên tìm đến các cụ nghệ nhân để học hỏi, trau dồi vốn liếng dân ca Quan họ, tích cực tham gia biểu diễn dân ca Quan họ ở các lễ hội, các địa phương và những ngôi chùa,  tranh thủ, tận dụng mọi cơ hội nhằm quảng bá, giới thiệu dân ca Quan họ Bắc Ninh đến công chúng trong và ngoài nước…

NSND Thuý Hường và nghệ sĩ Chu Bảo Quế trên sân khấu Tết Vạn Lộc 2020.

“Sau khi dân ca Quan họ được UNESCO vinh danh, mỗi nghệ sĩ trong đó có tôi lại càng thấy trách nhiệm nặng nề hơn đối với việc bảo tồn và phát triển văn hóa phi vật thể này của Bắc Ninh nói riêng và của nhân loại nói chung”, NSND Thuý Hường chia sẻ.

Mấy chục năm say mê, gắn bó với Quan họ, cũng vin vào làn điệu dân ca quê hương mà dù có trải qua nhiều sóng gió về tình cảm, Thuý Hường vẫn trụ được, vẫn tìm được hạnh phúc của riêng mình. Thế nên với chị, Quan họ là lẽ sống cho cuộc đời. Đầu năm 2012, Thúy Hường đã chuyển sang làm giảng viên Trường Trung cấp Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh và hiện là Phó hiệu trưởng của trường. Chị nghĩ trong môi trường mới này, chị sẽ có điều kiện để truyền niềm đam mê và kiến thức về văn hóa quan họ cho các em.

Mong muốn mang chuyên môn của mình đến những người khác, đặc biệt là các bạn ở nước ngoài không có điều kiện đi lại, suốt nhiều năm nay, NSND Thúy Hường cũng đã bắt đầu hướng dẫn cho những ai yêu thích dân ca quan họ cách hát các làn điệu dân ca quan họ cổ miễn phí tại nhà. Khi công nghệ phát triển cùng với sự giúp sức của nhiều người, NSND Thuý Hường mở kênh YouTube riêng mang tên mình và tiếp tục truyền dạy cho những ai yêu dân ca. 

Theo chị, cách học quan họ tốt nhất phải là phương pháp truyền khẩu, không nhạc. Với mỗi câu, từ khó, người hướng dẫn sẽ uốn nắn, chỉnh khẩu hình mở như thế nào, lưỡi để thẳng, áp lên hàm ếch, hay để cong...

NSND Thuý Hường đã dạy nhiều thế hệ học trò yêu mến Quan họ và đã thành công, nghệ sĩ Thuý Hằng là một ví dụ.

NSND Thuý Hường kể, chị vô cùng xúc động khi tưởng rằng, chỉ có trong nước mới yêu những làn điệu dân ca quan họ nhưng khi đi lưu diễn nước Châu Âu,  một cháu bé mới 5 tuổi mà hát được đến ba, bốn bài quan.

“Cháu còn quá nhỏ, lại sinh ra và lớn lên ở nước ngoài, vậy mà cháu đã biết đến quan họ. Thật đáng quý, đáng yêu biết bao nhiêu! Quan họ nay đang lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Họ thành lập rất nhiều câu lạc bộ hát quan họ. Kiều bào ta ở nước ngoài cũng đi diễn với đầy đủ trang phục, nón ô, cơi trầu. Mặc dù mọi người đi làm rất vất vả nhưng vẫn dành thời gian luyện tập, biểu diễn khiến tôi thấy rất cảm kích. Khi tôi hỏi, họ trả lời họ tập vì thích, vì say mê. Cái diễn, hát như vậy làm cho mọi người cảm thấy rất gần gũi với quê hương”, NSND Thúy Hường kể.

Chị quả quyết: “Nếu có kiếp sau, vẫn xin làm người hát quan họ”.

NSND Thuý Hường - Ngồi tựa song đào: 

Tình Lê