Trao đổi với PV VietNamNet,Luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch cho biết, về mặt chủ thể, Bộ Xây dựng là cơ quan quản lý về mặt xây dựng. Bộ Xây dựng không có thẩm quyền ban hành Nghị định; chỉ có quyền ban hành Thông tư hoặc phối hợp ban hành Thông tư liên tịch.

Thẩm quyền của Chính phủ ban hành Nghị định.

“Do vậy, không thể có chuyện Bộ Xây dựng dùng một văn bản để có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, đính chính với một văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ được. Điều này sai cơ bản về mặt chủ thể”, ông Tuấn Anh nói.

Cũng theo vị luật sư này, luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật giao cho mỗi chủ thể được thực hiện ban hành một văn bản quy phạm pháp luật khác nhau.

“Nghị định chỉ có Chính phủ ban hành và chỉ Chính phủ được quyền sửa đổi, bổ sung, thay đổi. Các bộ không có thẩm quyền ban hành và không thể sử dụng công văn để đính chính Nghị định.

“Thẩm quyền của Chính phủ, nên Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng không thể thừa ủy quyền của Thủ tướng để ký văn bản 333 đính chính Nghị định 35. Không phù hợp với luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật”,Luật sư Tuấn Anh nhấn mạnh.

Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch cho rằng, Bộ Tư pháp là cơ quan rà soát việc ban hành văn bản pháp luật của cả nước. Do đó, Bộ Tư pháp có thể “tuýt còi” ngay việc ban hành văn bản 333 này.

Bởi theo luật sư Tuấn Anh, khi đã sai thẩm quyền ban hành thì văn bản không có hiệu lực.

Trước đó, trao đổi với PV VietNamNet, bà Tống Thị Hạnh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Xây dựng) cho biết, trước đây khi xây dựng dự thảo Nghị định 35, Bộ đề xuất sửa một số khoản của Điều 5 Nghị định 100.   

Sau đó, Thường trực Chính phủ họp, có ý kiến rà soát đánh giá thì nội dung Điều 5 Nghị định 100 đang sửa trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi, dự kiến được Quốc hội thông qua vào tháng 10/2023.  

Bên cạnh đó, các nội dung liên quan đến chính sách nhà ở xã hội trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi đã được Chính phủ báo cáo Quốc hội theo hướng sẽ có hiệu lực ngay khi luật được Quốc hội bấm nút thông qua.   

“Vì thế, để bảo đảm tính ổn định của văn bản, không phải xử lý chuyển tiếp qua các giai đoạn khác nhau, Thường trực Chính phủ quyết định để sửa tổng thể trong Luật Nhà ở sửa đổi, không sửa Điều 5 Nghị định 100 nữa”, bà Hạnh nói. 

Dự án phù hợp với các cấp độ quy hoạch đô thị; đã hoàn thành đầu tư xây dựng hạ tầng của toàn bộ dự án hoặc theo phân kỳ đầu tư được duyệt; việc xây dựng nhà ở phải bảo đảm tuân thủ nội dung và tiến độ dự án được duyệt;

Không thuộc khu vực có yêu cầu cao quản lý về kiến trúc cảnh quan, mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị.

UBND cấp tỉnh căn cứ vào quy hoạch đô thị, chương trình phát triển đô thị từng đô thị, quy chế quản lý kiến trúc được phê duyệt và các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, hạ tầng, đô thị để quy định cụ thể khu vực được thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền cho người dân được tự xây dựng nhà ở.

Theo quy định trước đó tại Nghị định số 11/2013/NĐ-CP, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể những khu vực được thực hiện chuyển quyền sử dụng đất đã được đầu tư hạ tầng cho người dân tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch chi tiết của dự án đã được phê duyệt, sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Bộ Xây dựng.

Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20/6/2023. 

Mục đích ban đầu của sàn giao dịch giống như cổng đầu vào của thị trường bất động sản, giúp Nhà nước nắm bắt được biến động giá cả hằng ngày trên thị trường, thông tin thị trường, nhà đầu tư kinh doanh nắm được thị hiếu khách hàng, trên cơ sở đó điều chỉnh lại chiến lược kinh doanh cho hiệu quả.

Còn đối với người sử dụng đất thì sàn góp phần bảo đảm tính công khai, minh bạch của thị trường, người có nhu cầu mua đất có thể tìm đến sàn giao dịch, hạn chế tình trạng đi đêm, tiêu cực trên thị trường.

Nhưng thực tế việc lập sàn giao dịch bất động sản thời gian qua không bảo đảm tính chuyên nghiệp. Trong khi điều kiện thành lập sàn chưa cao, đào tạo nhân viên sàn chưa đáp ứng yêu cầu, dẫn tới hoạt động biến tướng, sàn không chỉ bán sản phẩm mà còn ôm hàng để nâng giá, bán lại kiếm lời nên sàn giao dịch không đáp ứng được yêu cầu. 

Thời gian qua, quy định "giao dịch bất động sản phải thực hiện thông qua sàn" tại dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi được nhiều Đại biểu Quốc hội quan tâm, cho ý kiến tại kỳ họp tháng 6 vừa qua.

Có ý kiến cho rằng, nhiều nước trên thế giới đã có những quy định rất chặt chẽ với sàn giao dịch bất động sản. Để thị trường minh bạch, cần quy định chặt chẽ về sàn giao dịch và môi giới bất động sản. Một số ý kiến đề nghị làm rõ thêm sàn giao dịch bất động sản ở đây là bao gồm sàn giao dịch trực tiếp hay cả sàn giao dịch trực tuyến trên các phương tiện điện tử...

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), vấn đề mấu chốt cần đặt ra là trả lại đúng vai trò, vị trí của hoạt động môi giới, sàn là kết nối bên bán với bên mua, giữ vai trò cung ứng dịch vụ bán hàng cho bên bán (là chủ đầu tư dự án hoặc chủ sở hữu bất động sản) hoặc cung ứng dịch vụ mua hàng cho bên mua.

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng có ý kiến chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan nghiên cứu thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất (QSDĐ).

Theo quy định của Luật kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn, điều kiện để xin giấy phép sàn giao dịch bất động sản gồm: Tổ chức, cá nhân thành lập sàn giao dịch bất động sản phải thành lập doanh nghiệp; Sàn giao dịch bất động sản phải có ít nhất 2 người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản; Người quản lý điều hành sàn giao dịch bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.

Sàn giao dịch bất động sản phải có quy chế hoạt động, tên, địa chỉ giao dịch ổn định trên 12 tháng; Sàn giao dịch bất động sản phải có diện tích tối thiểu là 50m2 và trang thiết bị kỹ thuật đáp ứng yêu cầu hoạt động. Sàn giao dịch bất động sản là doanh nghiệp độc lập hoặc là đơn vị trực thuộc doanh nghiệp.

Hiện, các giao dịch bất động sản không bắt buộc phải qua sàn.