Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0 - Industry 4.0) và những ảnh hưởng tác động cũng như các giải pháp để tận dụng được cơ hội từ cuộc cách mạng này là vấn đề được các cấp lãnh đạo, các chuyên gia ngành CNTT dành nhiều sự quan tâm thời gian gần đây.

Phát biểu tại phiên thảo luận “Tương lai nền sản xuất dưới góc độ chiến lược khu vực” ngày 19/1/2017, trong khuôn khổ hội nghị Diễn đàn Kinh tế Thế giới(WEF) ở Davos, Thụy Sĩ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: “Chúng ta đang sống trong thời đại mà cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi cơ bản phương thức tạo ra của cải vật chất và vì thế cũng sẽ thay đổi cả tương lai của nhân loại. Trong bối cảnh đó, tôi cho rằng những nước đang phát triển đi sau, nếu biết tranh thủ cơ hội và có chiến lược phát triển đúng đắn, có thể phát triển nhanh, thu hẹp khoảng cách với các quốc gia đi trước”.

Cũng trong bài phát biểu này, Thủ tướng đã cho biết, Việt Nam sẽ tập trung phát triển nguồn nhân lực, khoa học-công nghệ, bắt kịp làn sóng cách mạng công nghiệp lần thứ tư và đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học-công nghệ.

Tại Nghị quyết 01 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2017, Chính phủ đã giao Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành trung ương và địa phương chủ động nghiên cứu về CMCN 4.0, tác động đến kinh tế nước ta và đề xuất cơ chế, chính sách tận dụng tối đa cơ hội của cuộc cách mạng này.

Cổng thông tin điện tử Chính phủ vừa cho hay, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2017 diễn ra ngày 3/4, Chính phủ đã nghe Bộ trưởng Bộ KH&CN và đại diện nhóm chuyên gia Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) trình bày báo cáo chuyên đề về cuộc CMCN 4.0.

Các ý kiến chuyên gia đã nêu ra một số giải pháp về việc cần làm gì để Việt Nam không lỡ “con tàu CMCN 4.0”. Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, cần xây dựng chiến lược chuyển đổi số, quản trị thông minh (thể chế hiện đại, chính quyền hiện đại), xây dựng hạ tầng kết nối số và an ninh mạng, tạo nguồn nhân lực số, xây dựng công nghiệp công nghệ số, nông nghiệp thông minh, du lịch thông minh; xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; xây dựng đô thị thông minh. Đại diện FPT cho rằng “cần quyết tâm và khát vọng”, còn theo đại diện Tập đoàn Viettel thì cần “một cách tiếp cận độc đáo khác biệt và khả thi”.

Cũng theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chia sẻ, muốn tận dụng được CMCN 4.0 thì đầu tiên phải có hành động mang tính đột phá về CNTT. Vấn đề này đã được đề cập tại nhiều văn bản, chính sách nhưng “hành động còn ở mức độ”.

Cho rằng nên chọn một số việc cụ thể để triển khai, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ ra, trong lĩnh vực CNTT thì trước hết phải phát triển hạ tầng băng rộng với tinh thần như phủ 2G hồi trước, là tới mọi ngõ ngách của đất nước. Phó Thủ tướng cũng cho rằng cần đẩy mạnh dịch vụ công qua mạng, phát triển nguồn nhân lực CNTT hay tìm ra một số doanh nghiệp chủ lực, không kể Nhà nước, tư nhân, hay liên doanh để đặt các bài toán cụ thể về vấn đề này.

Sau khi nghe các ý kiến, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ nghiên cứu, có hình thức phù hợp như xây dựng nghị quyết hay chỉ thị về vấn đề này để có chỉ đạo chung trong triển khai.

Sự lên ngôi của mobile Internet cũng mở đường cho sự xâm nhập của một xu hướng mới, giống như cách làm của Garena (Singapore) khi bước chân vào Việt Nam năm 2014: phát triển mạng Beetalk – phần mềm chat kiêm mạng xã hội có kèm game nhập vai. Để đối chọi với sự xâm nhập của một ông lớn nước ngoài, Việt Nam hiện chỉ có cái tên VNG – với hậu thuẫn là OTT thuần Việt có nhiều người dùng nhất  và kinh nghiệm kinh doanh game online lâu năm.

Thực tế, cùng với game mobile, Zalo dần trở thành mảng kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp, khi các phân khúc khác đã bắt đầu đi vào giai đoạn tăng trưởng chậm. Dù ban đầu phát triển từ các dòng game nhập vai cho PC, nhưng lãnh đạo của VNG sớm nhận ra rằng, các dịch vụ trên nền mobile sẽ sớm thắng thế mảng kinh doanh trên PC và online, nhờ tốc độ tăng trưởng tới gần 90% trong suốt giai đoạn 2013-2017.

Tháng 7/2014, trong một báo cáo của công ty nghiên cứu thị trường World Startup Report, chỉ có 2 công ty ở Đông Nam Á đạt mức định giá 1 tỷ USD, là VNG và Garena của Singapore. Lý do mà VNG vẫn đạt mốc 1 tỷ USD dù lợi nhuận của công ty mẹ năm 2013 sụt giảm 75% so với năm 2012 là bởi các chuyên gia của World Startup Report nhận thấy giá trị tương lai của công ty này được đảm bảo nhờ những sản phẩm mới. Khi đó, Zalo, ứng dụng OTT do VNG phát triển, mới bước qua năm thứ 2 hoạt động trên nền mobile và sắp cán mốc 20 triệu người dùng.

Hai năm sau đó, Zalo đạt được những bước phát triển vượt bậc, vượt qua nhiều tên tuổi OTT lớn của thế giới như Wechat, Kakao Talk, Line… và cả Viber để trở thành ứng dụng nhắn tin di động miễn phí nhiều người dùng nhất Việt Nam. Những cột mốc mới được chinh phục: 40 triệu người dùng vào tháng 11/2015 và thêm nửa năm nữa để đạt con số 50 triệu.

Điều đáng chú ý là trong hai năm tài chính tiếp theo (2014 và 2015), mức lợi nhuận và doanh thu của VNG được giữ ổn định, dù thị trường game online có nhiều xáo trộn và OTT chịu sự cạnh tranh gay gắt từ những tên tuổi được hậu thuẫn tài chính lớn. Doanh thu của công ty lúc này dao động trong khoảng 100 triệu USD, còn lợi nhuận tăng nhẹ so với mức gần 8,5 triệu USD của năm 2013, đạt tương ứng 9,1 triệu USD và 10,5 triệu USD.

Theo báo cáo của VNG, trong số 10,5 triệu USD lợi nhuận của VNG, 85% là đóng góp từ game online – mobille. Hiện tại, mức P/E trung bình của các công ty game đạt khoảng 7 lần, tương đương với mức định giá riêng mảng game online của VNG đạt khoảng gần 64 triệu USD.

Nếu giữ nguyên mức định giá toàn VNG trong báo cáo năm 2014 của World Startup Report, thì Zalo sẽ trở thành mảng miếng kinh doanh được định giá tốt nhất của công ty này, tương ứng hơn 900 triệu USD. Tuy nhiên, con số này sẽ không chính xác bởi khi định giá, Zalo mới chỉ ở dạng tiềm năng và đạt khoảng 20 triệu người dùng.

Hiện tại, khi đã đạt 50 triệu người dùng và chứng minh được khả năng trở thành nền tảng kinh doanh cho VNG trong tương lai cũng như khả năng sinh lời, định giá riêng cho nền tảng Zalo sẽ cao hơn. Tuy nhiên, con số là bao nhiêu thì chưa có một tổ chức định giá độc lập nào đánh giá lại sau khi OTT thuần Việt độc bá thị trường trong nước và đang có những bước tiến ra nước ngoài.

Việc hỗ trợ phát trực tiếp từ máy tính đã xuất hiện cách đây một thời gian nhưng chỉ dành riêng cho các quản trị viên Fanpage. Từ giờ, tính năng này đã được mở rộng cho bất cứ ai sở hữu tài khoản Facebook.

Phía Facebook cho biết tất cả những gì người dùng cần là một tài khoản và một máy tính có webcam. Những người muốn phát video chất lượng cao có thể kết nối máy với một camera phụ và mic để stream video. Điều này sẽ khiến Facebook Live trở thành một nền tảng mạnh mẽ hơn trước đây.