Nhận định, soi kèo Shimizu S

Ảnh minh họa. Nguồn: Gigamag.

Hiện nay các nhà xuất bản lớn trên thế giới đang lo ngại về việc tác phẩm của mình bị sử dụng trái phép để đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và đưa ra các công cụ AI mạnh mẽ hơn. Trước thực trạng đó, Penguin Random House, một nhà xuất bản nằm trong nhóm Big Five, đã tiên phong thay đổi dòng chữ trên trang bản quyền các ấn phẩm của mình. Cụ thể lời tuyên bố như sau: “Các công nghệ hay hệ thống trí tuệ nhân tạo không được phép sử dụng bất kỳ phần nào của cuốn sách này nhằm mục đích đào tạo AI”.

Giới xuất bản ủng hộ bảo vệ quyền lợi tác giả

Quyết định của Penguin Random House được đưa ra trong bối cảnh hàng loạt vụ kiện vi phạm bản quyền tại Mỹ diễn ra và nhiều báo cáo cho biết các tác phẩm đã bị sao chép trái phép để đào tạo công cụ AI.

Theo ông Tom Weldon - Giám đốc điều hành Penguin Random House tại Anh - công ty sẽ "kiên quyết bảo vệ tài sản trí tuệ thuộc về các tác giả và nghệ sĩ của chúng tôi". Vị giám đốc cũng khẳng định rằng đơn vị sẽ "sử dụng các công cụ AI một cách chọn lọc và có trách nhiệm" nhằm bảo đảm chúng thực sự phục vụ mục tiêu phát triển của ngành xuất bản.

Sau khi Penguin Random House công bố thông tin trên, đơn vị đã nhận được sự ủng hộ từ các tổ chức, trong đó có Hiệp hội Quyền tác giả (ALCS). Bà Barbara Hayes - Giám đốc điều hành của ALCS - cho biết việc Penguin Random House in lời tuyên bố về bản quyền trong các ấn phẩm là tín hiệu tích cực cho thấy nỗ lực củng cố nguyên tắc bảo vệ quyền tác giả và ngăn chặn việc sử dụng trái phép tác phẩm để đào tạo AI.

Hiệp hội Tác giả (Society of Authors) cũng hoan nghênh quyết định này và nhấn mạnh rằng các hợp đồng xuất bản cần được điều chỉnh thêm để bảo vệ tốt hơn quyền lợi của tác giả.

Bên trong trụ sở nhà xuất bản Penguin Random House. Ảnh: Gizzmo.

Hiệp hội Tác giả chỉ ra rằng thay đổi trong các trang bản quyền là chưa đủ. Bà Anna Ganley - Giám đốc điều hành của hiệp hội - cho rằng các hợp đồng xuất bản cũng phải bổ sung những điều khoản cụ thể, đảm bảo nhà xuất bản sẽ không sử dụng AI trong quá trình sản xuất, dịch thuật hoặc thiết kế mà không có sự đồng ý của tác giả. Hội cũng kêu gọi xây dựng một khung pháp lý minh bạch, bảo vệ quyền lợi của các tác giả trong môi trường công nghệ AI phát triển mạnh mẽ như hiện nay.

Có thể thấy, động thái của Penguin Random House không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh nội bộ mà còn thể hiện tinh thần thử nghiệm trong việc định hình lại chính sách bản quyền cho ngành xuất bản toàn cầu.

Sự cần thiết của một chính sách AI toàn diện

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển nhanh chóng, việc xây dựng một chính sách toàn diện để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Theo luật sư chuyên về xuất bản Chien‑Wei Lui từ Fox Williams LLP, hành động xâm phạm không nằm ở kết quả đầu ra của các nền tảng AI, mà là ở quá trình huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn. Bà cho biết, ngành xuất bản cần phải kiểm soát quá trình này để bảo vệ lợi ích cho chính mình và cho các tác giả.

Việc đào tạo AI không có hợp đồng hoặc giấy phép có nguy cơ làm giảm giá trị nội dung của sách bởi các nền tảng có thể sẽ không trả tiền truy cập nội dung nếu họ cho rằng dữ liệu đó miễn phí, có sẵn. Bà Chien‑Wei Lu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh AI đang đặt ra những câu hỏi mang tính tồn tại cho ngành xuất bản, mối quan ngại rõ ràng là việc sử dụng nội dung mà không có sự đồng ý khiến nhà xuất bản và tác giả bị ảnh hưởng về mặt kinh tế.

Các biên tập viên của Penguin Random House đang thảo luận. Ảnh: Penguin Random House.

Trong khi nhiều nhà xuất bản đã gửi thư yêu cầu ngừng hành động vi phạm đến các nền tảng AI lớn, bà Chien‑Wei Lui cũng khuyến cáo cần thực hiện các bước thực tiễn nhằm ngăn chặn nội dung bị khai thác. Điều này bao gồm việc đưa ra tuyên bố rõ ràng về việc bảo lưu quyền đối với dữ liệu và khai thác văn bản, đồng thời áp dụng các công cụ kỹ thuật như tệp robots.txt để ngăn chặn các máy quét web. Ngoài ra, các giấy phép mới với khả năng đọc được bởi máy đang được phát triển nhằm chuyển hướng các máy móc quét dữ liệu đến các phương thức tiếp cận hợp pháp, dù có trả phí hay không.

Một số nhà xuất bản hàng đầu như Pan Macmillan, Hachette và Simon & Schuster đã từ chối bình luận khi được hỏi về việc thay đổi thông tin bản quyền, trong khi nhà xuất bản Faber đã áp dụng chính sách AI, cấm cả người đọc sao chép thông tin từ sách vào bất kỳ chương trình AI nào với mục đích chỉnh sửa, kiểm tra hay khai thác thông tin.

Để đối phó với thách thức này, việc xây dựng một khung pháp lý toàn diện và chi tiết là cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi của các tác giả và nhà xuất bản.

Những chính sách này cần phải có sự rõ ràng trong việc bảo lưu quyền sở hữu trí tuệ, yêu cầu cấp phép nội dung cho mục đích đào tạo, và quy định cụ thể đối với việc sử dụng AI trong quá trình sản xuất và phát triển nội dung. Điều này không chỉ giúp duy trì giá trị của các tác phẩm, mà còn đảm bảo tính minh bạch và công bằng cho toàn bộ ngành công nghiệp sáng tạo trong thời đại số.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Hiện tại, cặp đôi vẫn sống trong một dinh thự trị giá 20 tỷ won (hơn 381 tỷ đồng) tại Itaewon. Trước đó, tờ Dispatchcho biết bố mẹ của Katy Louise Saunders cũng sống tại đây. Thậm chí, vài ngày trước truyền thông Hàn Quốc còn bắt gặp cảnh Katy Louise Saunders và mẹ đi mua sắm đồ sơ sinh ở gần nơi họ sống. 

Trước đó, ngày 30/1, truyền thông Hàn Quốc đưa tin, Song Joong Ki bất ngờ tuyên bố tái hôn với bạn gái người Anh. Nam diễn viên tiết lộ thêm, trong thời gian tới cả hai sẽ đón thành viên mới.

Katy Louise Saunders sinh năm 1984, hơn Song Joong Ki một tuổi. Bố cô là người Anh và mẹ là người Colombia. Cô từng đính hôn với cháu trai của nhà sáng lập hãng lốp xe Pirelli ở Milan, Italy năm 2013. Katy xuất hiện lần đầu trong bộ phim A scandalous journey.

Sau đó, cô cũng gây được ấn tượng với khán giả trong The lizzie mc guire movie (2003), The borgia(2006), Third person(2013),... Welcome Home(2018) là bộ phim cuối cô tham gia. Vợ sắp cưới của Song Joong Ki đã rời khỏi làng giải trí, tập trung làm gia sư tiếng Ý, tiếng Anh. 

Song Joong Ki sinh năm 1985, tham gia diễn xuất từ năm 2008. Nam diễn viên tạo tiếng vang qua loạt phim ăn khách nhưChuyện tình Sungkyunkwan, Gã khờ, Người sói, Hậu duệ mặt trời… Gần đây anh tham gia vai chính Do Joon trong phim Cậu út nhà tài phiệt, đạt tỷ lệ rating cao. Anh kết hôn với diễn viên Song Hye Kyo năm 2017, ly hôn hai năm sau đó. 

Song Joong Ki bị truyền thông bắt gặp hẹn hò với Katy Louise Saunders:

Lê Phương

Trong suốt sự nghiệp giảng dạy và nghiên cứu, giáo sư Porter đã đúc kết các lý thuyết kinh tế và khái niệm chiến lược để giải quyết nhiều thách thức mà các tập đoàn, nền kinh tế và xã hội phải đối mặt như cạnh tranh thị trường, chiến lược phát triển, vấn đề môi trường và sức khỏe. 

Mối quan tâm của Porter về lĩnh vực "cạnh tranh" nảy nở khi chàng sinh viên Princeton tham gia giải vô địch golf tại trường và sau này khi chơi các môn bóng đá, bóng chày và bóng rổ.

Sau đó, Michael E. Porter đã tiến hành nghiên cứu chuyên sâu và là tác giả của 20 cuốn sách, hàng trăm bài báo như "Chiến lược cạnh tranh", "Lợi thế cạnh tranh", "Lợi thế cạnh tranh của các quốc gia" hay "Bàn về cạnh tranh".

Nổi bật và có sức ảnh hưởng là cuốn "Lợi thế cạnh tranh của các quốc gia" viết năm 1990. Ông lập luận rằng chìa khóa dẫn đến sự giàu có và lợi thế quốc gia là năng suất hoạt động của các doanh nghiệp và người lao động, đồng thời là môi trường trong nước và khu vực hỗ trợ năng suất đó. 

Porter đề xuất mô hình "kim cương" gồm 4 yếu tố quyết định lợi thế quốc gia gồm: điều kiện đầu vào sẵn có, chiến lược cơ cấu và cạnh tranh của công ty, các điều kiện về nhu cầu, các ngành hỗ trợ và có liên quan.

Chính Porter là người đầu tiên giới thiệu khái niệm phân tích chuỗi giá trị. Đây là một ý tưởng đột phá đã thay đổi động lực của cách thức tiến hành các hoạt động kinh doanh.

Đồng thời, ông cũng dành sự quan tâm đáng kể để tìm hiểu và giải quyết các vấn đề cấp bách trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở Mỹ và nhiều quốc gia khác. 

Ngoài công việc nghiên cứu, viết và giảng dạy, Porter còn là thành viên sáng lập và điều hành Hội đồng Cạnh tranh của chính phủ Mỹ, tư vấn về chiến lược cạnh tranh cho nhiều quốc gia trên thế giới như Anh, New Zealand, Canada, Ấn Độ, Singapore...

Ông đạt kỷ lục 9 lần đoạt giải thưởng McKinsey cho bài báo Harvard Business Review hay nhất trong năm và là một trong những tác giả có tác phẩm được trích dẫn nhiều nhất trong lĩnh vực kinh doanh và kinh tế.

Giáo sư cũng là người nhận được 26 bằng tiến sĩ danh dự. Năm 2001, chính phủ Nhật Bản đã thành lập giải thưởng mang tên ông để vinh danh những công ty dẫn đầu về chiến lược.

Năm 2008, ông được Bộ Thương mại Mỹ trao tặng giải thưởng thành tựu trọn đời cho những đóng góp với sự phát triển kinh tế quốc gia.

Vị giáo sư lỗi lạc của ĐH Harvard là thành viên Hội đồng giải thưởng VinFuture 2021 và 2022.

Bảo Huy (Tổng hợp)

Bố chồng Hà Tăng nhận bằng tiến sĩ danh dự

Tăng trưởng gấp đôi trong vòng 3 năm, doanh thu 1 tỷ USD dịch vụ CNTT từ thị trường nước ngoài của FPT đến chủ yếu từ ba thị trường trọng điểm là Nhật Bản, châu Mỹ và Châu Á Thái Bình Dương. Tính đến thời điểm hiện tại, các thị trường này đều tăng trưởng trên 30%. Trong đó, thị trường Nhật Bản tăng 54%, thúc đẩy bởi nhu cầu chi tiêu cho CNTT lớn tại thị trường này, đặc biệt là chi tiêu cho chuyển đổi số.

Đặc biệt, những năm gần đây, dịch vụ CNTT tại thị trường nước ngoài của FPT đã có sự dịch chuyển mạnh mẽ sang những công đoạn cao hơn trong chuỗi giá trị công nghệ, với 50% tổng doanh thu từ nước ngoài đến từ dịch vụ chuyển đổi số và tăng gấp gần 6 lần trong vòng 5 năm qua. Trong đó, tập trung vào các công nghệ mới như Cloud - chiếm 40% doanh thu dịch vụ chuyển đổi số, các công nghệ khác như AI, phân tích dữ liệu chiếm 12%; RPA & Lowcode chiếm 10%...

Sau hơn 2 thập kỷ tích lũy kinh nghiệm trên thị trường toàn cầu, công ty đã xây dựng được năng lực chuyên sâu trong các lĩnh vực chuyên ngành có tiềm năng phát triển rộng mở trong tương lai. Kết quả, trong 1 tỷ USD doanh thu dịch vụ CNTT từ thị trường nước ngoài có 21% đến từ các khách hàng trong lĩnh vực công nghệ phần mềm ô tô và sản xuất, 11% đến từ lĩnh vực tài chính ngân hàng, 11% đến từ năng lượng…. Trong đó, doanh thu từ lĩnh vực công nghiệp phần mềm ô tô và sản xuất duy trì mức tăng trưởng trên 30%, cho thấy uy tín ngày càng gia tăng của FPT đối với khách hàng trong lĩnh vực này.

Trong năm 2023, FPT đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng trong việc nâng tầm đẳng cấp trên thị trường toàn cầu thông qua các thương vụ M&A, hợp tác với các đối tác lớn trong nhiều lĩnh vực và nâng cao năng lực công nghệ trong các lĩnh vực chuyên ngành.

Chỉ trong vòng 1 năm, FPT đã thực hiện 4 thương vụ M&A và đầu tư vào các công ty công nghệ có tên tuổi tại Mỹ, Pháp như Intertec International, Cardinal Peak, AOSIS, Landing AI. Các thương vụ này giúp FPT nhanh chóng nâng cao năng lực công nghệ trong các mảng mới như SAP, Dữ liệu, Cloud, IoT, AI, phần mềm nhúng, các giải pháp thông minh…; bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao từ sự gia nhập của các chuyên gia công nghệ người nước ngoài giàu kinh nghiệm; mở rộng tập khách hàng mới tại khu vực châu Mỹ và châu Âu; từ đó nhanh chóng nắm bắt cơ hội đang rộng mở toàn cầu.

FPT cũng đã mở rộng và nâng tầm hợp tác với nhiều đối tác tên tuổi nhất thế giới như SAP, Microsoft, AWS, Salesforce, Adobe, gia nhập Liên minh AI do IBM và Meta khởi xướng..., tạo lợi thế cạnh tranh khác biệt để công ty tham gia các dự án chuyển đổi số quy mô lớn; cạnh tranh sòng phẳng với những đối thủ sừng sỏ đến từ Ấn Độ, châu Âu, Mỹ, đem về những hợp đồng quy mô hàng chục, hàng trăm triệu USD.

Bên cạnh đó, FPT đã tổ chức hàng trăm chuyến thăm, làm việc với các đoàn doanh nghiệp lớn, mở ra các cơ hội kinh doanh mới trong tương lai.

Tại FPT Techday 2023 vừa qua, lần đầu tiên, Việt Nam đón cùng lúc lãnh đạo cấp cao nhất của 600 doanh nghiệp từ mọi châu lục đến tìm hiểu cơ hội hợp tác.

Chiến lược mở rộng quy mô và đầu tư theo chiều sâu cũng được triển khai mạnh mẽ trong năm qua để khai thác tối đa cơ hội trong những lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng cao như phần mềm ô tô, tài chính ngân hàng, năng lượng, chăm sóc sức khỏe… FPT đã thành lập công ty FPT Automotive với mục tiêu 1 tỷ USD năm 2030, để chinh phục thị trường công nghiệp phần mềm ô tô có quy mô dự kiến 116,62 tỷ USD năm 2032. 

Với vị thế công ty công nghệ đẳng cấp thế giới, FPT sẽ tiếp tục đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ mới của thế giới với mục tiêu đạt được các cột mốc quy mô doanh thu và lợi nhuận hàng tỷ đô la từ một thị trường, một ngành và một hợp đồng duy nhất.

Trong đó, Chip và AI được FPT xem là những hướng đi trọng tâm trong thời gian tới, là một trong những yếu tố then chốt để Việt Nam đuổi kịp các nước tiên tiến trên thế giới.

Mới đây, lãnh đạo tập đoàn đã có những buổi làm việc tìm kiếm cơ hội hợp tác với Nvidia - tập đoàn Top đầu về chip bán dẫn, với mong muốn sẽ đồng hành cùng với Nvidia đưa Việt Nam thành cứ điểm thu hút nhân tài AI và bán dẫn trên khắp thế giới để góp phần phát triển hệ sinh thái bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, thúc đẩy các công ty khởi nghiệp, thiết kế, phát triển các siêu máy tính... 

Chủ tịch HĐQT FPT Trương Gia Bình chia sẻ: "Hơn hai thập kỷ trước, FPT khát vọng đem trí tuệ và công nghệ Việt Nam ra toàn cầu và FPT Software được thành lập để hiện thực hóa tầm nhìn đó. Sau 2 thập kỷ, Việt Nam đã xếp thứ 2 trong danh sách các quốc gia, điểm đến toàn cầu về dịch vụ CNTT, được thế giới biết tới như một trung tâm cho đầu tư kinh doanh và đổi mới số. Chúng tôi đã chứng minh được vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy cơn sóng này, đưa trí tuệ Việt toả sáng khắp năm châu. Trên hành trình phía trước, chúng tôi sẽ vẫn có một giấc mơ đưa đất nước lên tầm cao nhất bằng công nghệ, vì một tương lai bền vững và hạnh phúc."