Em Phạm Đình Phước được bạn đọc tiếp sức

Trong khủng hoảng sa thải nhân sự của các hãng công nghệ lớn gần đây, dường như mọi sự chú ý dồn vào những người đang đi làm đột nhiên bị mất việc ở giữa sự nghiệp. Thế nhưng, có một thế hệ cũng bị tổn thương không kém, là Gen Z, những người chuẩn bị tốt nghiệp, đang sẵn sàng tham gia vào thị trường lao động.

Tình trạng bất ổn kinh tế đi kèm với cơn bão sa thải nhân sự trong lĩnh vực công nghệ ở quy mô toàn cầu đã ảnh hưởng lớn đến cơ hội việc làm cho những Gen Z trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Những công ty không sa thải quy mô lớn thì cũng "đóng băng" quá trình tuyển dụng mới. Do đó, số lượng việc làm mức sơ cấp (entry-level) vốn chỉ dành cho sinh viên mới tốt nghiệp đã ít, giờ đây lại phải chia sẻ với những người nhiều năm kinh nghiệm vừa bị mất việc trong các đợt cắt giảm. GenZ yếu thế hơn cả về trình độ, mạng lưới quan hệ, lẫn kinh nghiệm làm việc.

Gen Z không chỉ phải cạnh tranh với những người nhiều kinh nghiệm làm việc, mà còn phải cạnh tranh gián tiếp với những nền tảng AI như ChatGPT. Trước đây, ở các công ty, mỗi đội nhóm đều có nhiều nhân viên sơ cấp để hỗ trợ các nhân viên trình độ cao. Những nhân viên sơ cấp sẽ được tham gia dự án, thực hiện các tác vụ đơn giản để học hỏi và tích lũy kinh nghiệm. Giờ đây, sự phát triển của nền tảng AI trong thực hiện các tác vụ đơn giản khiến cho cơ cấu nhân sự có thay đổi. Các đội nhóm sẽ còn lại một số người trình độ cao, nhiều kinh nghiệm với sự hỗ trợ của AI và còn lại rất ít vị trí cho mức sơ cấp.

Trong những năm trước, nếu không kiếm được việc làm ở các hãng lớn, sinh viên công nghệ có thể dễ dàng kiếm được công việc trong các công ty khởi nghiệp (startup). Tuy nhiên, nhiều tháng trở lại đây, lãi suất ngân hàng tăng cao, giá cổ phiếu của các hãng công nghệ giảm mạnh, khiến cho nguồn vốn đầu tư cho các công ty khởi nghiệp càng trở nên khan hiếm. Do đó, cơ hội cho Gen Z làm việc ở các công ty khởi nghiệp để lấy kinh nghiệm cũng không nhiều.

Tình trạng này dẫn đến ảnh hưởng lâu dài là Gen Z sẽ ít có cơ hội học hỏi kiến thức, tích lũy kinh nghiệm và chứng minh năng lực của mình.

Nhưng nếu biết thay đổi kỳ vọng, cơ hội việc làm công nghệ ở các công ty phi công nghệ vẫn còn nhiều, như trong lĩnh vực công, xây dựng, tài chính. Tại Mỹ, nhu cầu tuyển dụng kỹ sư công nghệ của các cơ quan chính phủ tăng 36% so với năm trước đó. Trong lĩnh vực xây dựng nhu cầu tuyển dụng chuyên gia công nghệ cũng tăng 28%. Tất cả lĩnh vực tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động sản xuất kinh doanh ngày càng nhiều khiến cho nhu cầu nhân sự công nghệ trong các công ty phi công nghệ sẽ vẫn tiếp tục tăng trong những năm tới.

Nhưng dù ở đâu, họ vẫn phải cạnh tranh với công cụ trí tuệ nhân tạo trong các việc làm sơ cấp. Để chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với "người máy" hay các nền tảng AI này, GenZ cần trang bị thêm những kỹ năng không thể "tự động hóa" được.

Kỹ năng quản trị cảm xúc: Con người luôn có ưu thế trong việc hiểu về ngữ cảnh cuộc trò chuyện và nắm bắt cảm xúc của người đối diện. Trong một thế giới sống gấp càng đòi hỏi kỹ năng hiểu và quản trị cảm xúc của chính mình và đồng cảm với người xung quanh. Nếu chúng ta đánh mất kỹ năng rất người này thì sẽ sớm bị máy móc thay thế.

Kỹ năng giao tiếp hiệu quả: Máy có khả năng truyền tải thông tin chính xác và logic nên có lợi thế khi giao tiếp giữa máy-với-máy. Nhưng trong giao tiếp với người, cảm xúc đóng vai trò quan trọng. Vì thế ở những công việc cần giao tiếp với người, con người sẽ vẫn có lợi thế hơn. Trang bị các kỹ năng để giao tiếp hiệu quả giữa người với người là việc không bao giờ là thừa.

Kỹ năng sáng tạo và giải quyết vấn đề: máy móc và các nền tảng AI luôn bị hạn chế trong việc tạo ra những thứ mới hoặc sáng tạo ra giải pháp mới để giải quyết vấn đề. Đây là một yêu cầu liên quan đến khả năng xác định, phân tích và tìm giải pháp cho các vấn đề phức tạp. Nó đòi hỏi sự kết hợp của tư duy phản biện, tính sáng tạo và kinh nghiệm thực tế. Đây là một kỹ năng mà con người có lợi thế hơn và có thể trang bị được.

Cơ hội nghề nghiệp trong các hãng công nghệ của Gen Z ngày càng giảm. Để thích nghi Gen Z cần thay đổi kỳ vọng của mình và sớm trang bị những kỹ năng mới. Đó là sự chuẩn bị cần thiết để hội nhập vào thị trường lao động khi quá trình tuyển dụng được "rã đông".

Lê Văn Thành

Cho biết nhiệm vụ chuyển đổi số đã được Đài PTTH Hà Nội thực hiện với một quyết tâm và tình thế không thể không làm, ông Nguyễn Kim Khiêm cũng nêu rõ: Thời gian qua, nhiệm vụ này đã được triển khai toàn diện trên tất cả các mặt, lĩnh vực hoạt động của đài:

“Chúng tôi không coi chuyển đổi số là việc mua sắm trang thiết bị CNTT, phần mềm, mà cho rằng đây trước hết là sự chuyển đổi tư duy, xác định chiến lược hoạt động của đơn vị mình, ứng dụng công nghệ và làm ra những sản phẩm của thời đại số, phục vụ công chúng trên các thiết bị số”.

Trong khoảng thời gian từ 1,5 đến 2 năm gần đây, với việc triển khai công cuộc chuyển đổi số toàn diện, cả tập thể gần 700 cán bộ, công nhân viên của Đài PTTH Hà Nội đã có nhiều thay đổi, từ tư duy kỹ thuật số cho đến kỹ năng kỹ thuật số.

Khác với quá trình chuyển đổi từ truyền hình analog sang kỹ thuật số - digital giai đoạn trước, chỉ là sự thay đổi về phương thức phân phối tín hiệu, công cuộc chuyển đổi số cơ quan báo chí đã và đang làm thay đổi toàn diện các lĩnh vực hoạt động của Đài PTTH Hà Nội, bao gồm quản trị, quy trình, dữ liệu và vận hành.

Nói về những chuyển đổi của cơ quan mình, ông Nguyễn Kim Khiêm cho hay, định hướng của các cơ quan quản lý và lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội là xây dựng Đài thành tổ hợp truyền thông đa phương tiện của Thủ đô.

Thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Đài PTTH Hà Nội đang từng bước xây dựng một hệ sinh thái báo chí số - HANOI ON, một hệ sinh thái nội dung về Hà Nội, là nơi mà tất cả những người quan tâm tới Hà Nội có thể cần đến và ‘tiêu thụ’ những nội dung Đài có thể cung cấp trên tất cả các thiết bị thông minh của mình. 

Song song đó, để thích ứng với quá trình chuyển đổi số, Đài PTTH Hà Nội đã hợp tác với các đối tác để thiết kế những chương trình đào tạo và đào tạo lại kỹ năng kỹ thuật số cho tất cả cán bộ, công nhân viên trong toàn đơn vị, từ cấp quản lý, biên tập viên, phóng viên cho đến kỹ thuật viên và nhân viên ở các bộ phận khác nhau.

“Chúng tôi đã bắt đầu từ hệ thống sản xuất đến hệ thống phân phối nội dung trên tất cả các nền tảng. Và cũng xây dựng một thư viện dữ liệu số về Hà Nội, cho Hà Nội để tất cả những người dùng, dù dùng bất cứ màn hình gì đều có thể truy cập, sử dụng”, ông Nguyễn Kim Khiêm một lần nữa nhấn mạnh.

Tại hội nghị ngày 15/4, ông Nguyễn Kim Khiêm cũng đề cập đến một số khó khăn đơn vị gặp phải trong quá trình chuyển đổi số; trong đó có việc website của Đài là trang thông tin điện tử, không phải báo điện tử, do đó theo quy định, không được đăng nội dung, sản phẩm do đơn vị mình sản xuất trên website trước khi phát lên sóng phát thanh, truyền hình.“Đây là bất cập nhiều đài PTTH khác cũng đang gặp phải, không chỉ xảy ra với đơn vị chúng tôi”, ông Nguyễn Kim Khiêm thông tin thêm.

Về vướng mắc nêu trên của Đài PTTH Hà Nội, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT đề xuất Đài PTTH Hà Nội và các đài PTTH địa phương có thể làm thủ tục bổ sung trong giấy phép hoạt động của đơn vị quy định được phát sản phẩm, nội dung trên các nền tảng số khác nhau.

Chiến dịch đó tốn kém không ít tiền và đã tuyển được chính xác là 0 người phù hợp.

Thật may, sau đó Google cũng như nhiều hãng công nghệ đã loại bỏ kiểu hỏi đánh đố. Họ nhận ra hiệu quả của nó không cao. Giả sử tìm được một ứng viên "Sherlock Homes" giải được câu đố cũng không lấy gì đảm bảo người đó sẽ thành công ở công ty. Vì ngoài tư duy logic, IQ, nhân viên còn cần EQ, các kỹ năng thuyết trình, làm việc nhóm và nhiều kỹ năng khác.

Thay vì các câu hỏi hóc búa, Google sử dụng bài phỏng vấn Năng lực nhận thức chung (General cognitive ability - GCA) để đánh giá khả năng giải quyết vấn đề, kỹ năng xoay sở và phong cách làm việc của ứng viên.

Họ sẽ hỏi những câu về tình huống giả định kiểu như, giả sử bạn phụ trách mở một trung tâm đào tạo ở Việt Nam, bạn sẽ chọn thành phố nào, kế hoạch ra sao.

Nếu bạn từng mở một trung tâm đào tạo cho công ty cũ rất thành công. Thế là ngay lập tức, bạn đưa ra đáp án "nên mở trung tâm đào tạo ở TP HCM". Và đó là câu trả lời điểm thấp điển hình.

Vì sao? Câu trả lời không giúp người phỏng vấn đánh giá được bất cứ năng lực gì. Họ chấm điểm trả lời của ứng viên theo các tiêu chí: Hiểu câu hỏi, có chiến lược chuẩn bị; khả năng nhận định các giải pháp khả thi; khả năng lựa chọn giải pháp tối ưu; khả năng giao tiếp, thuyết phục người khác về giải pháp mình đề xuất. Đáp án đúng ít quan trọng bằng cách bạn tổng hợp, phân tích thông tin và hướng tiếp cận để đưa ra giải pháp.

Vậy thì, để có câu trả lời tốt, sau khi nghe câu hỏi hãy dừng một chút, đừng nôn nóng nhảy ngay vào đưa giải pháp. Câu hỏi trên quá rộng và ít thông tin. Hãy đặt câu hỏi để thu thập thêm dữ kiện, ví dụ như mục tiêu của việc mở trung tâm là gì, ngân sách bao nhiêu, đối tượng đào tạo hướng tới là ai, học sinh cấp ba hay sinh viên, người đi làm...

Với nhà tuyển dụng, giải pháp ít quan trọng bằng việc bạn đã tư duy thế nào trong quá trình ra giải pháp. Nên, hãy chia sẻ quá trình bạn tư duy. Cho người nghe thấy bạn luôn có hơn một con đường để giải quyết vấn đề. Người phỏng vấn cũng muốn đánh giá khả năng lựa chọn quyết định tối ưu của ứng viên, hãy thể hiện điều này trong lời đáp. Ví dụ, sau khi khảo sát tôi nhận thấy có hai nơi phù hợp là TP HCM và Quy Nhơn. Tôi đề xuất chọn Quy Nhơn vì chính sách hỗ trợ đầu tư công nghệ tốt, có làng công nghệ gần bãi biển đẹp, thu hút được nhiều sinh viên phía Nam.

Đây chỉ là một trong năm vòng phỏng vấn ở Google, gồm: Nhân sự trao đổi với ứng viên qua điện thoại để đánh giá sự phù hợp, kỳ vọng của hai bên, giải thích về quy trình tuyển dụng, khoảng 30 phút; Phỏng vấn để đánh giá sơ bộ về chuyên môn, hiểu biết của ứng viên trong lĩnh vực ứng tuyển, khoảng 45 phút; Một nhóm người ở vị trí bạn đang ứng tuyển sẽ phỏng vấn, đánh giá chi tiết chuyên sâu về kiến thức, kinh nghiệm của bạn liên quan đến công việc nhằm đảm bảo ứng viên có khả năng đáp ứng được công việc, khoảng 75 phút; Vòng phỏng vấn GCA như tôi miêu tả ở trên - đặc trưng nhất của Google, khoảng 45 phút; Và sau cùng là vòng phỏng vấn kiểm tra năng lực lãnh đạo, tính cách, khả năng hoà hợp văn hoá, khoảng 45 phút.

Nếu vượt qua các bước trên, một gói hồ sơ về ứng viên bao gồm CV, các câu hỏi và câu trả lời của từng vòng phỏng vấn, đánh giá của từng người tham gia tuyển dụng được chuyển đến cho Hội đồng tuyển dụng xem xét.

Từ đây, ứng viên không phải làm gì nữa, chỉ việc thư giãn hoặc hồi hộp đợi kết quả. Việc còn lại là của Google.

Tỷ lệ chọi để vào Google cao gấp 25 lần đại học Harvard, Yale hay Princeton, theo Laszlo Bock, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách nhân sự của Google. Triết lý tuyển dụng của công ty này là tìm kiếm những người tử tế làm điều đúng đắn, cùng thực hiện sứ mệnh "sắp xếp thông tin của thế giới, làm cho nó trở nên hữu ích và ai cũng khai thác được".

Thế giới có rất nhiều vấn đề cần giải quyết để trở nên tốt đẹp hơn mà chúng không phải lúc nào cũng rõ ràng. Vì vậy, Google đánh giá rất cao khả năng giải quyết vấn đề, xoay xở trong những tình huống mơ hồ. Yếu tố này được bám sát xuyên suốt quá trình tuyển dụng. Cụ thể hơn, họ muốn tìm những "Googleyness": Người có khả năng phát triển và thích ứng trong môi trường hay thay đổi, nhịp độ cao, có khả năng giải quyết vấn đề trong những tình huống không rõ ràng, người luôn thách thức hiện trạng.

Ví dụ, khi thế giới chấp nhận công cụ tìm kiếm của Yahoo là tốt nhất, những người ở Google tin rằng có cách tìm kiếm hiệu quả hơn, và họ tìm cách thực hiện nó. Hãng cũng tìm những người luôn đặt khách hàng lên trước, quan tâm tới mọi người và làm theo lẽ phải.

Google đánh giá rất cao những người có tố chất lãnh đạo bất kể họ ứng tuyển vị trí nào, người biết lắng nghe góp ý cả khen lẫn chê để phát triển bản thân. Khả năng tổ chức hoạt động nhóm, tự học điều mới và chia sẻ cho người khác cũng là biểu hiện của tố chất lãnh đạo.

Có thể bạn nghĩ, Google to thế, chế độ tốt, môi trường làm việc hấp dẫn mới làm như vậy. Thực ra, họ áp dụng chiến lược này từ ngày đầu khởi nghiệp, khi chế độ đãi ngộ còn rất thấp so với các công ty lớn. Nhờ vậy, công ty đã tuyển được nhiều nhân sự quan trọng giúp họ lớn mạnh như hôm nay.

Theo Laszlo Bock, để theo đuổi triết lý của mình, Google đặt ra tiêu chuẩn tuyển dụng rất cao và không bao giờ thoả hiệp. Công ty sẵn sàng đợi rất lâu để tuyển được ứng viên thực sự phù hợp chứ không vội nhận chỉ vì đang rất cần người.

Sau hơn một tháng, trải qua năm vòng phỏng vấn, tôi nhận được "job offer" vào tháng 9 vừa qua. Với tôi, đó là một may mắn, chứng tỏ một điều rằng ngoài tuyển dụng những tài năng thì Google tuyển cả tôi - một người Việt bình thường và hay chia sẻ yêu thương.

Tôi chia sẻ kinh nghiệm phỏng vấn của mình ở Google để giúp mọi người hiểu hơn về chiến lược tuyển dụng của công ty và các hãng công nghệ. Qua đó, các doanh nghiệp có thể tham khảo chiến lược tuyển đúng người ngay từ những ngày đầu. Các đại học sẽ chú trọng hơn huấn luyện những kỹ năng mềm như thuyết trình, phỏng vấn, làm việc nhóm cho sinh viên.

Với người trẻ, ngoài học chuyên môn cũng cần chiến lược phát triển bản thân đúng đắn. Ham học hỏi và có đam mê luôn là tố chất tốt mà nhà tuyển dụng chuyên nghiệp tìm kiếm. Nếu chưa xuất sắc, hãy là phiên bản bình thường tốt hơn chính mình ngày hôm qua.

Lê Văn Thành

Suy nghĩ kĩ trước khi dọn về

Với nhiều cặp đôi, việc kết hôn, sống chung được quyết định khá chóng vánh. Tuy sự chớp nhoáng tạo ra lãng mạn nhưng nó cũng có thể phát sinh nhiều bất tiện. Điển hình như việc bạn chưa chuẩn bị đủ đồ dùng cần thiết, không sẵn sàng cho sự thân mật hoặc có tranh cãi phát sinh giữa hai người.

Sẵn sàng cho sự đổi thay

Thay đổi thói quen sinh hoạt là điều không thể tránh khỏi khi chuyển về ở với nhau. Ngay cả những cặp vợ chồng kết hôn lâu năm cũng có thể gặp mâu thuẫn và phải điều chỉnh hành vi cho phù hợp với nửa kia. Bởi vậy, hãy sẵn sàng đón nhận điều tồi tệ nhất và đừng quên trân trọng những hành động tử tế tuyệt vời của đối phương.

Dành thời gian một mình

Chuyển về sống chung không có nghĩa là hai bạn phải ở bên nhau 24 giờ mỗi ngày. Bạn vẫn cần có không gian riêng để cảm thấy tự do trong tình yêu. Hãy dành thời gian thư giãn một mình hoặc thỉnh thoảng đi chơi cùng bạn bè, đồng nghiệp. Những phút giây như vậy sẽ khiến bạn thoải mái hơn rất nhiều.

Chấp nhận con người thật

Bạn không cần phải thích tất cả mọi thứ ở đối phương nhưng cũng cần cởi mở với suy nghĩ, hành vi, lối sống của nửa kia. Đặc biệt, cả hai cần tập trung vào những điểm tốt thay vì cố gắng bới móc các khuyết điểm. Chỉ khi bạn nhìn vào mặt tích cực, việc sống chung mới trở nên dễ dàng và không áp lực.

Đối xử với nhau nhẹ nhàng

Ở chung dưới một mái nhà khiến mâu thuẫn dễ dàng phát sinh, tuy nhiên bạn không nên để tâm trạng tiêu cực ảnh hưởng tới thái độ của mình. Hãy luôn bắt đầu mọi cuộc trò chuyện một cách nhẹ nhàng, tập trung giải quyết xung đột và cho nhau cơ hội khi cần thiết. Những cử chỉ quan tâm, chăm sóc dù là nhỏ nhất cũng thường được người ấy đánh giá cao.

(Theo Dân Trí)

Theo Instyle, yêu đơn phương là khi tâm hồn bạn tan nát, trái tim đau nhói và khao khát có được người trong mộng.

Nhưng sự thật, "trò đuổi bắt" này lại rất hấp dẫn đối với nhiều người. Theo các nghiên cứu, con người thường luôn muốn sở hữu những gì họ không có. Và khi có được thứ gì đó, chưa chắc họ sẽ còn hứng thú.

Tình yêu đơn phương có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau: Mối tình do bạn tưởng tượng ra hoặc một ngọn lửa trỗi dậy từ các mối quan hệ cũ - người đã hết yêu bạn.

Điều này khiến bạn thấy cô đơn, khép mình và từ chối những lựa chọn sẵn có.

Nhưng ai cũng đáng để yêu và được yêu. Đã đến lúc bạn phải buông bỏ người không đáp lại tình cảm của mình để trải nghiệm một tình yêu thật sự khác.

Tại sao bạn yêu đơn phương?

Logan Ury, chuyên gia về mối quan hệ tại Trung tâm tư vấn hẹn hò Hinge (Mỹ), nói rằng có nhiều lý do khiến bạn yêu một người đơn phương. Trong đó, lý do lớn nhất là bạn bị thu hút bởi những người không thuộc về mình.

"Nhiều người có xu hướng sợ bị từ chối. Điều đó khiến họ càng dễ bị thu hút bởi một người có khả năng tránh né", Ury nói.

Đến đây, vòng luẩn quẩn bắt đầu. Những người sợ bị từ chối sẽ thích cảm giác hồi hộp của cuộc rượt đuổi tình yêu không hồi kết, thúc đẩy họ theo đuổi những người không có tình cảm với mình.

Trong nhiều trường hợp, khi nửa kia đáp lại cảm xúc, họ sẽ cảm thấy không còn cảm giác hồi hộp và mất hứng.

Yêu đơn phương liệu có tồi tệ?

Yêu đơn phương là một tình cảm không lành mạnh.

"Biết bản thân không bao giờ có được thứ mình muốn, đó là cảm giác thật tồi tệ. Khi nửa kia không yêu và đáp ứng nhu cầu tình cảm, bạn sẽ trở nên cô đơn và mắc kẹt trong mớ cảm xúc hỗn độn", Susan Trombetti, giám đốc điều hành của Trung tâm tư vấn hẹn hò Exclusive (Mỹ), chia sẻ.

Cả Trombetti và Ury cũng tin rằng nếu bạn liên tục yêu đơn phương, đó là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề lớn hơn về mặt tâm lý.

"Bạn nên tự hỏi tại sao lại đặt mình vào những tình huống khó xử với người yêu bạn? Điều này thậm chí đang phá hoại hạnh phúc của bạn hay không?", Trombetti gợi ý.

Một khi bạn tìm ra được lý do, bạn sẽ có thể bắt đầu thay đổi thói quen của mình và làm mới cuộc sống.

Làm gì để buông bỏ?

Bước đầu tiên để có được mối quan hệ lành mạnh đó chính là buông bỏ tình yêu không được đáp lại. Các chuyên gia gợi ý một vài cách giúp bạn trong tình huống này:

- Ngừng liên lạc, theo dõi trên mạng xã hội.Càng nhìn thấy họ nhiều, bạn sẽ càng để tâm. Vì vậy, hãy chọn cắt những thông tin, những gì bạn có thể tiếp cận ngay từ đầu.

- Nên tìm ra điều gì khiến bạn không thể từ bỏ.Bạn yêu đơn phương vì người kia có phẩm chất rất tốt, hay chỉ vì họ không ngó ngàng đến bạn? Hãy suy nghĩ và tìm câu trả lời cho chính mình.

Nếu bạn yêu người ấy vì những tính cách tốt đẹp, hãy ghi nhớ điều này và cố tìm điểm tương đồng ở những đối tượng khác.

- Thử mở lòngvới một người yêu đang đơn phương bạn hoặc những mối quan hệ khác, nếu bạn cảm thấy phù hợp.

- Nếu cảm thấy mình vẫn bị lệ thuộc vào người kia, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡtừ những nhà trị liệu tâm lý, các chuyên gia tư vấn tình cảm. Những người này được đào tạo để đưa bạn thoát khỏi các mối quan hệ độc hại.

Theo Zing